C-169/08 Presidente del Consiglio dei Ministri tegen Regione Sardegena, arrest van 17 november 2009

Arrest van het Hof van Justitie van 17 november 2009 in zaak C-169/08, Presidente del Consiglio dei Ministri tegen Regione Sardegna.

Betrokken departementen
EZ

Sleutelwoorden
Vrij verrichten van diensten – artikel 56 VWEU (oud 49 VEG) – Staatssteun

Beleidsrelevevantie
De Sardijnse belasting op toeristische tussenstops van vliegtuigen voor het privévervoer van personen en van pleziervaartuigen valt onder de reikwijdte van vrije dienstverrichting aangezien het de vrijheid van ontvangers van diensten, in dit geval toeristen, raakt. Het leidt tot extra kosten voor exploitanten van deze diensten met een fiscaal domicilie buiten Sardinië en is in strijd met artikel 56 VWEU (49 VEG). Bovendien vormt de belasting staatssteun ten gunste van de ondernemingen die in Sardinië zijn gevestigd.

Samenvatting van feiten, redenering en dictum
De Italiaanse ministerraad stelt de belastingregeling die de autonome regio Sardinië heeft ingevoerd op toeristische tussenstops van vliegtuigen voor het privévervoer van personen en van pleziervaartuigen, bij het Italiaanse Corte Costituzionale aan de kaak. De Corte stelt prejucidiële vragen aan het Hof over de verenigbaarheid van de regeling met het vrij verrichten van diensten en de staatssteunregels.
Het Hof gaat eerst na of de belastingmaatregel binnen de werkingssfeer valt van vrije dienstverrichting en beantwoordt dit bevestigend. Ook al is de belasting niet van toepassing op het verrichten van vervoersdiensten, het raakt de vrijheid van ontvangers van diensten (toeristen) omdat een tussenstop een noodzakelijke voorwaarde is om daar gebruik van te kunnen maken. Aangezien de maatregel alleen geldt voor ondernemingen die hun fiscale domicilie buiten de regio hebben en niet voor in de regio gevestigde ondernemingen is het een beperking van het vrij verrichten van diensten waarvoor volgens het Hof geen rechtsvaardigingsgrond is.
Het Hof gaat verder na of sprake is van staatssteun. Het enkele feit dat de belastingregeling door een regionale overheid is vastgesteld en daardoor alleen van toepassing is op die regio, is niet bepalend of deze selectief is in de zin van artikel 107 lid 1 VWEU (artikel 87 lid 1 VEG). Binnen de regio is de regeling echter niet van toepassing op alle exploitanten van vliegtuigen en pleziervaartuigen die Sardinië aandoen. Zij kan aldus niet als een algemene maatregel worden beschouwd. Het Hof concludeert dat de belastingregeling staatssteun vormt ten gunste van de in Sardinië gevestigde ondernemingen.

Inventarisatie van de mogelijke effecten
Het arrest heeft geen gevolgen voor regelgeving of beleid.

Voorstel voor behandeling
De ICER zendt het fiche en het arrest ter kennisneming aan de minister van Economische Zaken. Een vervolgfiche is niet noodzakelijk.