C-524/09 Ville de Lyon tegen Caisse des dépôts et consignations, arrest van 22 december 2010

Fiche
Arrest van het Hof van Justitie van 22 december 2010, C-524/09, Ville de Lyon tegen Caisse des dépôts et consignations.

Betrokken departementen
I&M, EL&I en BZ

Sleutelwoorden
Milieubeleid – Richtlijn 2003/87/EG, Regeling voor de handel in broeikasgasemissierechten – Verordening (EG) 2216/2004, Communautair registratiesysteem – Richtlijn 2003/4/EG, Toegang tot milieu-informatie – Toegang tot informatie over handel in broeikasgasemissierechten – Weigering van mededeling van die informatie – Bevoegdheden van centrale administrateur en nationale registeradministrateur – Vertrouwelijkheid van de in register opgeslagen informatie en uitzonderingsmogelijkheid.

Beleidsrelevantie
Deze zaak betreft de toegang tot informatie over de overdracht van emissierechten. Daarbij gaat het om de verhouding tussen Richtlijn 2003/4/EG over toegang tot milieu-informatie en Verordening 2216/2004 die een gestandaardiseerd en beveiligd registratitiesysteem voor de handel in emissierechten regelt (hierna: ‘de Verordening’). Het Hof heeft bepaald dat niet alle verzoeken tot openbaarmaking van informatie die betrekking heeft op de handel in emissierechten ingevolge Richtlijn 2003/87 moeten worden getoetst aan de vereisten uit Richtlijn 2003/4 over toegang tot milieu-informatie. Dit is alleen zo wanneer expliciet wordt verwezen naar Richtlijn 2003/4. Een verzoek tot openbaarmaking van informatie over de overdracht van emissierechten valt onder de specifieke regels die zijn neergelegd in Richtlijn 2003/87 en de Verordening. Indien er een verzoek tot mededeling van dergelijke gegevens wordt gedaan bij een nationale registeradministrateur moet dat verzoek, wanneer voorafgaande instemming van de betrokken rekeninghouders ontbreekt, worden afgewezen. De gegevens zijn voor het algemene publiek te raadplegen via de website van de centrale administrateur vijf jaar na de handelstransactie in emissierechten door rekeninghouders.

Samenvatting van feiten, redenering en dictum
De stad Lyon heeft de administrateur van het nationale register van broeikasgasemissierechten, de Caisse des dépôts et consignations (hierna: de nationale registeradministrateur) verzocht om mededeling van het aantal emissierechten dat in 2005 werd verhandeld door de exploitanten van de 209 locaties voor stadsverwarming aan wie emissierechten waren verleend, evenals de datum van de transacties en de begunstigden.
Zij wil die gegevens hebben in verband met de nieuwe onderhandeling over de uitbesteding van deze diensten. Deze gegevens worden opgeslagen in registers die deel uitmaken van de regeling voor de handel in broeikasgasemissierechten (het ETS) overeenkomstig Richtlijn 2003/87/EG. Volgens de stad Lyon gaat het om informatie over maatregelen of activiteiten ter bescherming van het milieu in de zin van Richtlijn 2003/4. Dit werd geweigerd door de nationale registeradministrateur omdat de Verordening zich daar volgens hem tegen verzet. Hij is van mening dat alleen de Centrale Adminstrateur de gevraagde informatie openbaar kan maken vijf jaar nadat de transacties hebben plaatsgevonden. Het tribunal administratif de Paris (hierna: ‘de verwijzende rechter’) heeft de behandeling van het beroep tegen de beslissing geschorst en een viertal vragen gesteld.
Het Hof gaat eerst in op de tweede vraag of de openbaarmaking van de informatie onder de uitzonderingen van artikel 4 van Richtlijn 2003/4 valt, of dat alleen Richtlijn 2003/87 en Verordening 2216/2004 van toepassing zijn. Het Hof overweegt dat Richtlijn 2003/4 dient ter implementatie van het Aarhus-Verdrag dat recht geeft op toegang tot milieu-informatie. Artikel 17 van Richtlijn 2003/87 verwijst voor de toegang tot informatie over bepaalde soorten gegevens inzake de handel in emissierechten expliciet naar de Richtlijn inzake milieu-informatie. Het Hof overweegt echter dat de gevraagde transactiegegevens niet onder artikel 17 maar onder artikel 19 van Richtlijn 2003/87 vallen. Dit artikel bepaalt dat de lidstaten een register aanleggen en bijhouden voor een nauwkeurige registratie van de verlening, het bezit, de overdracht en annulering van emissierechten. De technische details en regels die betrekking hebben op opslaan, verslaglegging en vertrouwelijkheid van de gegevens worden beheerst door de Verordening. Dit artikel verwijst niet naar de Richtlijn inzake toegang tot milieu-informatie. Het Hof stelt vast dat de Verordening een specifiek, uitputtend regime van openbare rapportages en vertrouwelijkheid heeft beoogd. Dit betekent dat alleen Richtlijn 2003/87/EG en de Verordening van toepassing zijn op het onderhavige verzoek om transactiegegevens.
Met de derde en vierde vraag wil de verwijzende rechter weten of de gevraagde informatie na de opname ervan in het register vijf jaar lang als vertrouwelijk moet worden beschouwd. . Het Hof wijst er op dat artikel 9 van de Verordening inderdaad bepaalt dat de nationale registeradministrateur en de centrale administrateur informatie met de in bijlage XVI bepaalde frequentie op een transparante en een georganiseerde wijze ter beschikking moeten stellen aan de in deze bijlage vermelde ontvangers. Dit gebeurt via het register van de nationale registeradministrateur, respectievelijk via het onafhankelijk transactielogboek van de Gemeenschap. Het Hof overweegt dat de transactiegegevens die de stad Lyon verzoekt vertrouwelijke gegevens betreffen. Het Hof oordeelt dat deze gegevens, bij gebreke van voorafgaande instemming van de rekeninghouders, pas door het algemene publiek vrij kunnen worden geraadpleegd op de website van het transactielogboek, vanaf 15 januari van het vijfde jaar volgend op het jaar waarin de transacties betreffende de overdracht van emissierechten zijn afgerond.
Tot slot gaat het Hof in op de eerste vraag over de bevoegdheid van de Centrale Administrateur om over de openbaarmaking van de informatie te beslissen. Het Hof overweegt dat alleen de Centrale Administrateur bevoegd is transactiegegevens van de emissiehandel aan het algemene publiek bekend te maken. Indien er een verzoek om mededeling van dergelijke transactiegegevens wordt ingediend bij de nationale registeradministrateur, dient hij dat verzoek, bij gebrek aan voorafgaande instemming van de betrokken rekeninghouders, af te wijzen. De nationale registeradministrateur dient de vertrouwelijkheid van die gegevens te waarborgen zolang deze niet aan het algemene publiek zijn meegedeeld door de centrale administrateur.

Eerste inventarisatie van de mogelijke effecten
Het arrest maakt duidelijk dat niet alle verzoeken tot openbaarmaking van informatie die betrekking heeft op de handel in emissierechten ingevolge Richtlijn 2003/87 moeten worden getoetst aan de vereisten uit Richtlijn 2003/4 over toegang tot milieu-informatie. Dit is alleen zo wanneer expliciet wordt verwezen naar Richtlijn 2003/4. Richtlijn 2003/87 heeft een specifiek, uitputtend regime voor openbaarheid beoogd voor wat betreft de handel in emissierechten, waardoor Richtlijn 2003/4/EG niet van toepassing is in dit geval.

Voorstel voor behandeling
De ICER zendt dit fiche en het arrest ter kennisname aan de minister van Infrastructuur en Milieu, de minister van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie en de minister van Buitenlandse Zaken.