C-532/06, Lianakis, arrest van 24 januari 2008

Signaleringsfiche
Arrest van het Hof van Justitie van 24 januari 2008, in de zaak C-532/06, E.G. Lianakis e.a. tegen Dimos Alexandroupolis

Betrokken departementen
Alle ministeries

Sleutelwoorden
Richtlijn 92/50/EEG - aanbestedingen – onderscheid criteria voor kwalitatieve selectie versus gunningcriteria – vaststelling achteraf van wegingcoëfficiënten en van subcriteria voor gunningcriteria

Beleidsrelevantie
Het Hof belicht in zijn arrest het onderscheid selectie- versus gunningcriteria en de in acht te nemen transparantie bij het vaststellen van de gunningcriteria.
Dit arrest verdient aandacht omdat ook in de Nederlandse praktijk niet altijd de hand wordt gehouden aan het door het Hof gemaakte onderscheid en de door het Hof geëiste transparantie.

Samenvatting van feiten, redenering en dictum
De gemeenteraad van Alexandroupolis heeft een aanbesteding uitgeschreven voor de opdracht van kadasteropname, de stedelijke vormgeving en uitvoeringsmaatregelen voor Palagia. Met betrekking tot deze aanbesteding is een geschil gerezen over selectiecriteria die als gunningcriteria werden gehanteerd en over het gebrek aan transparantie bij de bekendmaking van de gunningcriteria.
Als gunningcriteria werden, in volgorde van prioriteit, aangekondigd:
(1) de aangetoonde ervaring die de deskundige had verworven bij in de afgelopen drie jaar verrichte onderzoeken,
(2) de personeelsbezetting en de uitrusting van het bureau,
(3) de capaciteit om het onderzoek op het vastgestelde tijdstip te verrichten.
Voor de beoordeling van de offertes van de inschrijvers heeft het aanbestedingscomité tijdens de evaluatieprocedure wegingcoëfficiënten en subcriteria voor de gunningcriteria vastgesteld. Voorts heeft het binnen elk hoofdcriterium subcriteria benoemd met voor elk subcriterium een puntenscore.
Overeenkomstig deze regels heeft het aanbestedingscomité het consortium Loukatos als eerste gerangschikt. De consortia Lianakis en Planitiki hebben de door de gemeenteraad van Alexandroupolis genomen beslissing aangevochten.
In antwoord op een prejudiciële vraag van de Griekse rechter heeft het Hof beslist:

1. Gunningcriteria zijn weliswaar niet limitatief opgesomd, maar criteria die betrekking hebben op de geschiktheid van de ondernemer om de opdracht uit te voeren, mogen niet als gunningcriterium worden gebruikt. Dit betekent dat criteria die in hoofdzaak betrekking hebben op bijvoorbeeld de ervaring (referentieopdrachten), de kwalificaties, de personeelsbezetting, de technische uitrusting (waaronder technici) en de kwaliteitsborgingsmaatregelen van een onderneming, niet kunnen dienen als gunningcriteria. Dit geldt ook voor de vraag of de onderneming de opdracht op het vastgestelde tijdstip kan uitvoeren. Deze criteria strekken er immers niet toe om de economisch voordeligste aanbieding vast te stellen. De in de onderhavige zaak gehanteerde gunningcriteria waren dus in wezen selectiecriteria.
2. De gunningcriteria, de wegingcoëfficiënten en de subcriteria dienen in elk geval vooraf bekend gemaakt te worden. Onder bepaalde voorwaarden mogen de wegingcoëfficiënten van de subcriteria achteraf worden vastgesteld. Zie hiervoor het arrest ATI EAC, C-331/04 en het ICER-fiche hierover.

Inventarisatie van de mogelijke effecten
Het arrest heeft geen gevolgen voor beleid of wetgeving maar is voor de praktijk van groot belang. In het bijzonder zal in de praktijk nagegaan moeten worden of het wel toegestaan is om in het kader van een gunningcriterium te vragen naar de cv’s van in te zetten medewerkers als bekend is welk onderzoek verricht moet worden en welke deskundigheden daarvoor werkelijk nodig zijn. Verdedigbaar is dat het dan om de dienst zelf gaat die verleend moet worden door de meest geschikte persoon daarvoor en niet om de geschiktheid van het bedrijf als zodanig.

Voorstel voor behandeling
De ICER stuurt dit fiche ter kennisneming aan alle ministers. De minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties wordt verzocht om dit fiche tevens door te sturen naar de VNG, het IPO en de UvW. De ICER zal de samenvatting van dit fiche bovendien aanbieden aan Pianoo.