Definitieve vaststelling van EU-regels voor het gebruik en de levering van duurzame luchtvaartbrandstoffen (RefuelEU Luchtvaart)

Achtergrond

Luchtverbindingen zijn essentieel voor de mobiliteit van EU-burgers, voor de ontwikkeling van EU-regio’s en voor de groei van de economie in haar geheel. Het grote aantal luchtverbindingen binnen de EU en met derde landen kan het beste worden gewaarborgd wanneer de EU-markt voor luchtvervoer functioneert als een gelijk speelveld, waarbij alle marktdeelnemers dezelfde kansen krijgen. Met name wat het gebruik van luchtvaartbrandstof betreft, is het van essentieel belang dat er een gelijk speelveld is in de hele EU-markt voor luchtvervoer.

De Commissie heeft in december 2020 de strategie voor duurzame en slimme mobiliteit vastgesteld. Eén van de doelstellingen van deze strategie is het gebruik van duurzame luchtvaartbrandstoffen te stimuleren. Duurzame luchtvaartbrandstoffen zijn vloeibare drop-inbrandstoffen die conventionele luchtvaartbrandstof kunnen vervangen. Deze brandstoffen kunnen een belangrijke bijdrage leveren tot het bereiken van de EU-klimaatdoelstelling voor 2030 en tot de doelstelling van de EU om klimaatneutraal te worden in 2050 (zie de Europese Klimaatwet).

Op 14 juli 2021 presenteerde de Europese Commissie een voorstel voor een verordening met geharmoniseerde regels voor het gebruik en de levering van duurzame luchtvaartbrandstoffen (het RefuelEU Luchtvaart-initiatief). Na onderhandelingen tussen de Raad en het Europees Parlement is de verordening (Verordening (EU) 2023/2405) vastgesteld en op 31 oktober 2023 in het EU-Publicatieblad verschenen.

De verordening

De belangrijkste bepalingen van de nieuwe verordening zijn:

• Leveranciers van luchtvaartbrandstof moeten ervoor zorgen dat vanaf 2025 alle brandstof die ze op EU-luchthavens aan luchtvaartmaatschappijen leveren, een minimumaandeel duurzame luchtvaartbrandstof bevat, en vanaf 2030, een minimumaandeel synthetische brandstof. Deze verplichte aandelen duurzame en synthetische brandstof zullen tot 2050 geleidelijk stijgen. Brandstofleveranciers moeten in 2025 2 procent, in 2030 6 procent en in 2050 70 procent duurzame luchtvaartbrandstof gebruiken. Vanaf 2030 moet ook 1,2 procent van de brandstof synthetische brandstof zijn, en dit percentage moet oplopen tot uiteindelijk 35 procent in 2050;
• Luchtvaartmaatschappijen moeten ervoor zorgen dat de jaarlijkse hoeveelheid brandstof die ze op elke EU-luchthaven tanken, minstens 90 procent bedraagt van de jaarlijks benodigde hoeveelheid brandstof, om emissies door extra gewicht vanwege tankering te vermijden. Er is sprake van tankering wanneer luchtvaartuigexploitanten op een bepaalde luchthaven meer brandstof tanken dan nodig is, om geheel of gedeeltelijk te vermijden dat ze moeten tanken op een luchthaven van bestemming waar de brandstof duurder is;
• In aanmerking komende duurzame luchtvaartbrandstoffen en synthetische luchtvaartbrandstoffen omvatten tot maximum 70 procent gecertificeerde biobrandstoffen, hernieuwbare niet-biologische brandstoffen (waaronder hernieuwbare waterstof) en luchtvaartbrandstoffen op basis van hergebruikte koolstof die voldoen aan de duurzaamheids- en emissiereductiecriteria van de richtlijn hernieuwbare energie. Biobrandstoffen uit voedsel- en voedergewassen, en koolstofarme luchtvaartbrandstoffen (waaronder koolstofarme waterstof), die kunnen worden gebruikt om de minimumaandelen in het betreffende deel van de verordening te bereiken, vormen hier een uitzondering op;
• Regels inzake bevoegde autoriteiten die door de lidstaten moeten worden aangewezen om te zorgen voor de handhaving van de verordening, en regels inzake boetes;
• De instelling van een EU-etiketteringsregeling voor de milieuprestaties van luchtvaartmaatschappijen die duurzame luchtvaartbrandstoffen gebruiken, die de consument zal helpen geïnformeerde keuzes te maken en groenere vluchten zal bevorderen;
• Gegevensverzamelings- en rapportageverplichtingen voor brandstofleveranciers en luchtvaartmaatschappijen, waardoor het mogelijk wordt de effecten van de verordening op het concurrentievermogen van EU-exploitanten en -platforms te monitoren.

Meer informatie:

• ECER-dossier – Luchtvaart
• ECER-dossier – Klimaat en milieu
• ECER-bericht - Fit-for-55-pakket van Europese Commissie moet leiden tot bereiken van klimaatdoelen door de EU (15 juli 2021)
• Persbericht van de Raad