EU-Gerecht: Europees Parlement moet in belang van publieke controle toegang verlenen tot informatie over een lid van het Europees Parlement dat door een rechtbank is veroordeeld

Contentverzamelaar

EU-Gerecht: Europees Parlement moet in belang van publieke controle toegang verlenen tot informatie over een lid van het Europees Parlement dat door een rechtbank is veroordeeld

Het EU-Gerecht verklaart het besluit van het Europees Parlement (EP) om een drietal burgers geen toegang te verlenen tot een aantal gevraagde documenten nietig, voor zover daarbij aan de betrokken burgers de toegang wordt geweigerd tot documenten betreffende de door het EP aan een EP-lid – die na zijn infunctietreding bij het EP door een Griekse rechtbank strafrechtelijk is veroordeeld- betaalde reiskostenvergoedingen en verblijfsvergoedingen, en tot documenten betreffende de aan zijn parlementaire medewerkers betaalde reiskostenvergoedingen. Dat is de uitspraak van het EU-Gerecht in een zaak waarin een drietal burgers het weigeringsbesluit van het Europees Parlement om hen toegang te verlenen tot gevraagde documenten aanvechten.

Het gaat om het arrest van het EU-Gerecht van 8 mei 2024 in zaak T-375/22 (Izuzquiza e.a./Parlement).

Achtergrond
Op 2 juli 2019 is Ioannis Lagos in functie getreden als lid van het Europees Parlement (EP), ingevolge zijn verkiezing in Griekenland. Op 7 oktober 2020 heeft het Hof van Beroep van Athene (Griekenland) de heer Lagos veroordeeld tot 13 jaar en 8 maanden gevangenisstraf en tot betaling van een geldboete, met name wegens lidmaatschap van- en leiding geven aan- een criminele organisatie. Op 27 april 2021 heeft het EP op verzoek van de Griekse autoriteiten de immuniteit van de heer Lagos opgeheven. Ondanks zijn strafrechtelijke veroordeling, de opheffing van zijn immuniteit en zijn gevangenisstraf heeft de heer Lagos zijn mandaat als lid van het EP niet neergelegd. Zijn veroordeling gaf geen aanleiding tot een mededeling van de Griekse autoriteiten aan het EP over de intrekking van zijn mandaat.

Op 7 december 2021 hebben drie burgers - mevrouw Luisa Izuzquiza, de heer Arne Semsrott en de heer Stefan Wehrmeyer - bij het Europees Parlement een verzoek ingediend om toegang te krijgen tot documenten in verband met de aan de heer Lagos toegekende toelagen en onkostenvergoedingen. Zij willen weten welke bedragen het EP daadwerkelijk aan de heer Lagos heeft toegekend en of deze bedragen, met inbegrip van de kosten voor parlementaire assistentie, direct of indirect hebben bijgedragen aan de financiering of voortzetting van criminele of onwettige activiteiten.

Het Europees Parlement deelde de burgers mee dat het documenten had geïdentificeerd in de volgende categorieën: het salaris van de heer Lagos, zijn verblijfsvergoeding, de vergoeding van zijn reiskosten, de salarissen van zijn geaccrediteerde en plaatselijke parlementaire medewerkers en de vergoeding van de reiskosten van zijn geaccrediteerde en plaatselijke parlementaire medewerkers. Met een beroep op de verordening inzake de toegang tot documenten (Verordening (EG) nr. 1049/2001 inzake de toegang van het publiek tot documenten van het Europees Parlement, de Raad en de Commissie; de Eurowob) en de verordening betreffende de bescherming van natuurlijke personen in verband met de verwerking van persoonsgegevens door de instellingen, organen en instanties van de Unie en betreffende het vrije verkeer van die gegevens (Verordening (EU) 2018/1725), heeft het Europees Parlement bij besluit van 8 april 2022 besloten de burgers de toegang tot de gevraagde documenten te weigeren.

EU-Gerecht
Bij zijn arrest van 8 mei 2024 verklaart het EU-Gerecht het besluit van het Europees Parlement van 8 april 2022 nietig, voor zover daarbij aan de betrokken burgers de toegang wordt geweigerd tot, enerzijds, de documenten betreffende de door het EP aan Lagos betaalde reiskostenvergoedingen en verblijfsvergoedingen en, anderzijds, de documenten betreffende de aan zijn parlementaire medewerkers betaalde reiskostenvergoedingen.

Het EU-Gerecht is van oordeel dat in casu, zelfs indien het rechtmatige belang van de bescherming van de persoonlijke levenssfeer en de integriteit van het individu in het gedrang komt, voorrang moet worden gegeven aan het recht van het publiek op toegang tot de documenten van de instellingen. Het verzoek is bedoeld om een betere publieke controle en verantwoording met betrekking tot de toegang van de heer Lagos tot openbare middelen te vergemakkelijken en bij te dragen aan de transparantie van informatie met betrekking tot de door het EP aan de heer Lagos betaalde bedragen en de door hem en zijn medewerkers gemaakte onkosten, gezien de uitzonderlijke omstandigheden die tot deze zaak hebben geleid.

Ondanks zijn veroordeling wegens het plegen van ernstige strafbare feiten en zelfs na zijn arrestatie en gevangenisstraf is Lagos lid van het Europees Parlement gebleven en heeft hij dus vergoedingen blijven ontvangen die overeenkomen met de uitoefening van die functies. In die context moet de omstandigheid dat de burgers kunnen trachten te achterhalen met welk doel en naar welke plaatsen Lagos en zijn parlementaire medewerkers reizen hebben gemaakt in een periode waarin Lagos reeds was veroordeeld maar nog niet in de gevangenis zat, en die door het EP zijn vergoed, als rechtmatig worden beschouwd.

Daarentegen wijst het EU-Gerecht het verzoek af voor wat betreft de documenten met persoonsgegevens over het salaris en de algemene onkostenvergoeding van Lagos en het salaris van zijn parlementaire medewerkers. Informatie over de in dit verband betaalde bedragen is vrij toegankelijk voor het publiek, met name op de website van het Europees Parlement. In tegenstelling tot documenten met betrekking tot reiskostenvergoedingen en dagvergoedingen, laten documenten met betrekking tot salaris en onkostenvergoedingen volgens het EU-Gerecht geen controle toe over het gebruik van deze bedragen, aangezien zij automatisch of als forfaitair bedrag worden betaald.

Meer informatie:
Persbericht Curia
ECER-EU-essentieel: Openbaarheid
ECER-dossier: Privacy