Europese Commissie brengt jaarverslag uit over het externe optreden van de Europese Unie in 2021

Het gaat om het verslag van de Europese Commissie aan het Europees Parlement en de Raad (COM(2022) 578 van 8 november 2022) getiteld ‘Jaarverslag 2022 over de uitvoering van de instrumenten voor extern optreden van de Europese Unie in 2021’. Het beschrijft onder meer hoe de Europese Unie heeft opgetreden inzake:
- mondiale verplichtingen (denk aan: de EU als sterke speler op wereldniveau, de bevordering van duurzame ontwikkeling, Team Europa initiatieven (reactie op mondiale COVID-crisis en Global Gateway);
- mondiale prioriteiten (denk aan: menselijke ontwikkeling, Green Deal, Digitalisering, wetenschap, technologie en innovatie, duurzame groei en werkgelegenheid, migratie en governance, vrede en veiligheid); en
- mondiale reikwijdte (denk aan: Sub Sahara, Azië, Noord- en Zuid-Amerika en Caribisch gebied, Europees nabuurschap, Uitbreiding EU en Landen en gebieden overzee (LGO)).
 

Het jaarverslag over 2021
Het verslag vermeldt onder meer dat in 2021 de impact van de COVID-19-pandemie op de externe betrekkingen van de Europese Unie nog steeds aanzienlijk was. De EU, haar lidstaten en de Europese financiële instellingen hebben als “Team Europa” mede een leidende rol gespeeld bij de bestrijding van COVID-19 wereldwijd, onder meer door vaccindoses te delen met partnerlanden. Uit deze eensgezinde respons van de EU is volgens het jaarverslag wederom gebleken hoe flexibel en krachtig de EU-instrumenten voor extern optreden en hoe waardevol internationale partnerschappen zijn (zie ook ECER-dossier Externe betrekkingen).

2021 was een overgangsjaar, aangezien bij het meerjarig financieel kader (MFK) 2021-2027 een nieuw instrument voor nabuurschapsbeleid, ontwikkeling en internationale samenwerking – Europa in de wereld (NDICI – Europa in de wereld) werd ingevoerd, waarin de meeste bestaande externe financieringsinstrumenten zijn opgenomen en waarvoor een initiële begroting van 79,5 miljard euro is uitgetrokken.

De EU bleef pleiten voor een lange termijnagenda die aansluit op de doelstellingen voor duurzame ontwikkeling (SDG’s). Aan de hand van de zogenoemde “Team Europa”-benadering werd een reeks initiatieven ontwikkeld om het effect en de doeltreffendheid te vergroten van de EU-maatregelen voor de aanpak van dringende uitdagingen, zoals de groeiende wereldwijde ongelijkheid, de digitale kloof en de ecologische noodsituatie (zie ook ECER-dossier Ontwikkelingssamenwerking).

In 2021 heeft de EU de banden met haar buurlanden en regio’s verstevigd en haar steun voor het Europees perspectief voor de Westelijke Balkan opnieuw bevestigd. De Commissie is begonnen met de uitvoering van een herziene uitbreidingsmethode, die is vormgegeven in het uitbreidingspakket van de Commissie voor 2021 (zie ook ECER-dossier Uitbreiding EU).

Medio april 2021 hebben de EU en de leden van de Organisatie van staten in Afrika, het Caribisch gebied en de Stille Oceaan (OACPS) een nieuw twintigjarig partnerschapskader geparafeerd: de “post-Cotonou”-overeenkomst. Ter voorbereiding op de top van 2022 met de Afrikaanse Unie (AU) heeft de EU gewerkt aan de versterking en verdieping van de samenwerking met Afrika (zie ook ECER-dossiers Ontwikkelingssamenwerking en LGO).

Begin 2021 stelde de Commissie voor om de wereldwijde impact van het humanitaire optreden van de EU verder te versterken en de verlening van humanitaire hulp te bespoedigen door humanitaire partners te ondersteunen, de donorbasis uit te breiden en de belangrijkste oorzaken van crises aan te pakken middels een “Team Europa”-aanpak (zie ook ECER-dossier Humanitaire Hulp).

Het bevorderen en beschermen van vrede in de wereld is een hoeksteen van het externe optreden van de EU. De Europese Vredesfaciliteit werd begin 2021 opgericht en heeft tot doel de vrede te bewaren, conflicten te voorkomen en de internationale veiligheid te vergroten (zie ook dit ECER-bericht).

Met zes verkiezingswaarnemingsmissies (Gambia, Honduras, Irak, Kosovo, Venezuela, Zambia) en vervolgmissies in meer dan tien landen heeft de EU volgens het jaarverslag ook blijk gegeven van haar gehechtheid aan democratisering en de mensenrechten.

Eind 2021 kwam het initiatief tot de Global Gateway; een omvangrijk investeringsprogramma dat is verankerd in de Agenda 2030 en de Overeenkomst van Parijs en dat bedoeld is om duurzame connectiviteit overal ter wereld te bevorderen (zie ook ECER-dossier Ontwikkelingssamenwerking).

Meer informatie:
EUR-Lex: verslag van de Europese Commissie
ECER-bericht: Hervorming van de financiering van het externe optreden van de EU (2 juli 2021)