Europese Commissie introduceert openbaar platform voor wetenschappelijke artikelen
Nieuwsbericht | 12-04-2021
De Commissie introduceerde de komst van het platform, genaamd Open Research Europe , in september 2020 in haar mededeling “ Een nieuwe EOR voor onderzoek en innovatie ”. Het gaat uitdrukkelijk om onderzoek dat in het kader van Horizon 2020 en Horizon Europa – het programma van de EU voor onderzoek en innovatie voor 2021-2027- is gefinancierd.
Iedereen krijgt via het platform gratis toegang tot de laatste wetenschappelijke ontdekkingen. Met het platform kunnen belangrijke moeilijkheden bij het publiceren van wetenschappelijke resultaten - zoals vertragingen, belemmeringen voor het hergebruik van resultaten en hoge kosten - direct worden verholpen. Begunstigden van Horizon Europa en Horizon 2020 kunnen optioneel en gratis gebruikmaken van het platform om te voldoen aan hun financieringsvoorwaarden met betrekking tot onmiddellijke vrije toegang.
Er zijn inmiddels ongeveer veertig wetenschappelijke artikelen uit verschillende onderzoeksgebieden ingediend, die wetenschappers kunnen lezen en beoordelen (peer review). Het kan gaan om onderzoek op hele diverse vakgebieden van natuurwetenschap, technologie, engineering tot wiskunde, maar ook om onderzoek over medische en gezondheidsdiensten, agricultuur en dierenwelzijn of onderzoek in de sociale en geesteswetenschappen. Een aantal beschikbare artikelen gaat momenteel bijvoorbeeld over de toekomst van gezondheidsbeleidsvoering na Covid-19 aan de hand van geleerde lessen, over burgerbetrokkenheid bij onderzoek in de energiesector of over onderzoek over gender-gelijkheid of voedselveiligheid. Na goedkeuring worden de artikelen geplaatst op het platform en kan er ook via een reactie-tool een commentaar worden geplaatst bij de artikelen.
Open Research Europe beoogt niet alleen bij te dragen tot vrij toegankelijke, snelle en kostenefficiënte wetenschappelijke publicaties, maar wil het ook gemakkelijk maken voor begunstigden van Horizon 2020 en Horizon Europa om te voldoen aan de financieringsvoorwaarden die ingevolge Horizon2020 worden gesteld inzake vrije toegang (met name over onmiddellijke vrije toegang en automatische opnamen in een register voor algemeen gebruik). Onderzoekers hebben met Open Access Europe toegang tot een platform om hun resultaten en inzichten snel te delen en zo bij te dragen tot open en constructieve discussies over hun onderzoek. Het platform kan daarnaast de wetenschappelijke en sociale impact van de artikelen meten en informatie over het (her)gebruik ervan verschaffen.
De Commissie wil met deze nieuwe rol het goede voorbeeld geven door praktijken voor open wetenschap actief te ondersteunen en transparantie in het publicatieproces te bevorderen. De bedoeling is om ook andere financiers, vooral op nationaal niveau, ertoe aan te zetten hetzelfde te doen. Door Open Research Europe in Horizon 2020 en Horizon Europa te integreren, wil de Commissie innovatieve oplossingen voor wetenschappelijke communicatie naar een hoger niveau tillen.
Open wetenschap stoelt volgens de Commissie op open samenwerking en het systematisch delen van kennis en instrumenten. Dit moet op zo groot mogelijke schaal en in een zo vroeg mogelijk stadium van het onderzoeksproces gebeuren. Op die manier worden wetenschaps- en innovatiesystemen efficiënter en creatiever, wordt excellentie bevorderd en het vertrouwen van de samenleving in de wetenschap vergroot. Dit komt omdat het delen en het vrij toegankelijk, herbruikbaar en reproduceerbaar maken van onderzoeksresultaten en -gegevens en de toegang tot onderzoeksinfrastructuur de basis vormen voor collegiale toetsing en wetenschappelijke discussie. Dit waarborgt vervolgens kwaliteit en efficiëntie bij discussies over onderzoek, analyse en innovatie. Ook uit de EU-respons op de coronaviruspandemie is gebleken dat open wetenschap de samenwerking kan bevorderen. Onmiddellijke vrije toegang tot publicaties en gegevens is voor onderzoekers cruciaal geweest bij de ontwikkeling van nieuwe behandelingen, diagnostiek en vaccins.
Meer informatie:
