Europese Commissie keurt staatssteun aan twee Nederlandse waterstofprojecten goed
Nieuwsbericht | 02-08-2024
Goedkeuring staatssteun voor demonstratieproject innovatieve productie waterstof De Europese Commissie heeft op 29 juli 2024 op grond van de EU-staatssteunregels goedkeuring gegeven voor een Nederlandse maatregel van 80 miljoen euro om Djewels B.V. - een dochteronderneming van het waterstofbedrijf HYCC B.V.- te ondersteunen bij de demonstratie van een innovatieve productietechnologie voor hernieuwbare waterstof. De maatregel draagt bij tot de ontwikkeling van hernieuwbare waterstofproductie conform de doelstellingen van de EU-waterstofstrategie en de Europese Green Deal. Het besluit tot goedkeuring komt onder zaaknummer SA.103720 beschikbaar in het staatssteunregister op de website van DG Concurrentie van de Europese Commissie.
De maatregel Eerder stelde Nederland de Europese Commissie al in kennis van de plannen om de bouw en de exploitatie gedurende drie jaar van een demonstratieproject voor de productie van hernieuwbare waterstof te ondersteunen.
Het door de maatregel gesteunde project is uniek in zijn soort in de EU en is een aanzienlijke innovatie. Het project is met name gericht op het aantonen van de haalbaarheid van de productie van hernieuwbare waterstof met een alkaline-elektrolyse-installatie met elektroden met hoge stroomdichtheid, hogedrukwaterstofoutput en een klein ruimtebeslag. De innovatieve elektrolyse-installatie krijgt een capaciteit van 20 MW.
De begunstigde van de maatregel, Djewels, wordt eigenaar en exploitant van de waterstofproductiefaciliteit. De steun zal de vorm aannemen van een rechtstreekse subsidie van 80 miljoen euro, waarmee het verwachte financieringstekort van het project wordt gedekt. Aangezien het feitelijke financieringstekort van het project afhangt van marktontwikkelingen is in de maatregel bepaald dat, indien het project zeer succesvol blijkt te zijn en extra netto-inkomsten genereert, de begunstigde een deel van deze extra inkomsten aan Nederland zal teruggeven (het zogeheten “terugvorderingsmechanisme”). Bovendien zal de begunstigde de in het kader van het project verworven technische knowhow verspreiden.
De bouw van de elektrolyse-installatie zal naar verwachting in 2024 van start gaan, en het project is naar verwachting vanaf 2027 operationeel.
De Europese Commissie heeft de maatregel getoetst aan de staatssteunregels van de EU, en met name artikel 107, lid 3, punt c), van het EU-Werkingsverdrag en de richtsnoeren staatssteun ten behoeve van klimaat, milieubescherming en energie 2022.
De Commissie oordeelt dat de maatregel de ontwikkeling van een economische activiteit vergemakkelijkt, dat de steun een “stimulerend effect” heeft, dat de maatregel noodzakelijk, passend en evenredig is en de maatregel een beperkt effect op de mededinging en het handelsverkeer heeft. Op basis hiervan heeft de Commissie, op grond van de EU-staatssteunregels, de Nederlandse maatregel goedgekeurd.
Goedkeuring regeling hernieuwbare waterstof Ook keurde de Europese Commissie op 29 juli 2024 op grond van de EU-staatssteunregels een Nederlandse regeling om de productie van hernieuwbare waterstof te ondersteunen van 998 miljoen euro goed. De Nederlandse maatregel draagt bij tot de ontwikkeling van hernieuwbare waterstof in overeenstemming met de doelstellingen van de EU-waterstofstrategie en de Europese Green Deal. Ook draagt de regeling bij tot de doelstellingen van het REPowerEU-plan om de afhankelijkheid van Russische fossiele brandstoffen te verminderen en de groene transitie te versnellen. Het besluit komt onder zaaknummer SA.110068 beschikbaar in het staatssteunregister op de website van DG Concurrentie van de Commissie.
Deze regeling volgt op een eerdere Nederlandse regeling die de Europese Commissie in juli 2023 goedkeurde en die specifiek was gericht op de ondersteuning van kleinschalige elektrolyse-installaties (zie ook dit ECER-bericht).
De maatregel Nederland bracht de Commissie eerder op de hoogte van het voornemen om een regeling van 998 miljoen euro in te voeren om de elektrolysecapaciteit te vergroten en de productie van hernieuwbare waterstof te ondersteunen.
De regeling zal de bouw van minstens 200 MW elektrolysecapaciteit ondersteunen. De steun wordt toegekend via een op concurrentie gerichte biedprocedure die naar verwachting in 2024 zal worden afgerond. De aanbesteding staat open voor projecten met een capaciteit van minstens 0,5 MW.
Het gaat om steun in de vorm van een rechtstreekse subsidie waarbij een initiële investeringssubsidie tot 80 procent van de investeringskosten en een variabele premie over een periode van vijf tot tien jaar worden gecombineerd. Begunstigden moeten aantonen dat ze voldoen aan de EU-criteria voor de productie van hernieuwbare brandstoffen van niet-biologische oorsprong. Die zijn bepaald in de gedelegeerde handelingen over hernieuwbare waterstof.
De regeling zal bijdragen tot de inspanningen van Nederland om 500 MW elektrolysecapaciteit te bereiken in 2025 en 3-4 GW tegen 2030. Ze ondersteunt ook de ambities van de EU om uiterlijk 2024 ten minste 6 GW aan elektrolyse-installaties voor hernieuwbare waterstof te installeren en uiterlijk 2030 ten minste 40 GW. Nederland verwacht dat de regeling ertoe zal leiden dat er tot 2030 per jaar een equivalent van ongeveer 55 kiloton CO2 wordt vermeden. Dat draagt bij tot de klimaatdoelstellingen van Nederland en de EU.
De Commissie heeft de maatregel getoetst aan de staatssteunregels van de EU, met name de richtsnoeren klimaat-, milieu- en energiesteun van 2022 en artikel 107, lid 3, punt c), van het EU-Werkingsverdrag. De Commissie heeft geconstateerd dat de regeling een stimulerend effect heeft en een beperkte impact op de mededinging en het handelsverkeer binnen de EU en dat de steun positieve effecten zal hebben die groter zijn dan eventuele concurrentieverstoring. Op basis hiervan heeft de Commissie de Nederlandse regeling goedgekeurd.
Meer informatie: Persbericht Europese Commissie Persbericht Europese Commissie ECER-dossier: Staatssteun
