Europese Commissie lanceert nieuwe initiatieven ter versnelling van circulaire economie

De Europese Commissie lanceerde de nieuwe initiatieven op 2 juli 2025.

De komende Europese wet inzake de circulaire economie zal de doelstellingen van de EU in het kader van het kompas voor het concurrentievermogen en de Clean Industrial Deal ondersteunen om het aandeel gerecycleerd materiaal in de economie van de EU te verdubbelen en tegen 2030 een wereldleider op het gebied van de circulaire economie te worden.

Op 2 juli vond tevens een strategische dialoog over circulariteit plaats, vergezeld van een pakket nieuwe acties. De op 2 juli nieuwe en goedgekeurde initiatieven omvatten de regels inzake de overbrenging van afvalstoffen en een evaluatie van de wetgeving inzake elektronisch afval. Daarnaast zullen binnenkort nieuwe regels worden gepubliceerd om de recyclingefficiëntie en de terugwinning van materiaal uit afgedankte batterijen te verbeteren. De dialoog zal ook de aanzet geven tot een openbare raadpleging van belanghebbenden en oproepen om binnenkort bewijsmateriaal aan te voeren. De nieuwe acties hebben betrekking op verschillende dimensies van de circulaire economie en zullen de transitie stimuleren en de uitvoering van bestaande wetgeving versterken.

Digitalisering en classificatie van afvaltransporten
De Europese Commissie beoogt via een Uitvoeringsverordening (met bijlage) een digitaal systeem voor de overbrenging van afvalstoffen in te voeren. Dit moet bedrijven in staat stellen om over te stappen van papieren naar digitale procedures voor het vervoer van afval op de interne markt van de EU, waardoor de administratieve lasten worden verminderd en het concurrentievermogen wordt bevorderd. Dit zal de grensoverschrijdende overbrenging van afvalstoffen binnen de EU stroomlijnen en tegelijk de menselijke gezondheid en het milieu beschermen. Vanaf 21 mei 2026 zullen digitale systemen de papieren procedures volledig vervangen, de activiteiten vereenvoudigen, de traceerbaarheid verbeteren en illegale zendingen beteugelen. Door deze procedures te digitaliseren, zal afval worden gerecycleerd in de meest efficiënte faciliteiten in de lidstaten.

Ook startte de Commissie een openbare raadpleging over de harmonisatie van de indeling van bepaalde soorten afval (zogenaamde “groene lijst”-afval) om de grensoverschrijdende overbrenging ervan te vergemakkelijken. De raadpleging is tot en met 31 oktober 2025 toegankelijk via het Have-your-say-portaal.

Evaluatie van de richtlijn afgedankte elektrische en elektronische apparatuur
Op 2 juli publiceerde de Commissie ook een evaluatie van de richtlijn afgedankte elektrische en elektronische apparatuur (AEEA) (zie ook het Werkdocument van de diensten van de Commissie over de evaluatie). De AEEA is van cruciaal belang om de toenemende uitdagingen op het gebied van e-afvalbeheer aan te pakken en de EU-regels beter af te stemmen op de doelstellingen van een concurrerende circulaire economie. Belangrijke lacunes,  zoals het feit dat bijna 50 procent van al het e-afval niet wordt ingezameld en dat recycling niet voldoet aan de inzamelingsdoelstellingen in de EU-lidstaten, zijn vastgesteld. Elektronisch afval is een van de snelst groeiende afvalstromen in Europa en neemt jaarlijks toe. Er is veel potentieel om beter gebruik te maken van e-waste, bijvoorbeeld door het terugwinnen en recyclen van kritieke grondstoffen en het versterken van de circulaire economie. De evaluatie wijst ook op de noodzaak van een nieuwe aanpak om de inzameling, verwerking en marktstimulansen te verbeteren, en zal helpen bij de voorbereiding van het voorstel van de Commissie tot herziening van de AEEA-richtlijn. Deze herziening zal een centraal onderdeel vormen van de toekomstige wet op de circulaire economie.

Hoe verder?
De feedback van de dialoog van 2 juli, de raadplegingen en de evaluatie van de AEEA-richtlijn zullen leidraad zijn voor de ontwikkeling van de Europese wet inzake de circulaire economie. Zij moeten de overgang van de EU naar een circulaire economie bevorderen. Ook is de Commissie op korte termijn van plan nieuwe regels vast te stellen om de recyclingefficiëntie en de terugwinning van materialen uit batterijen te verbeteren. Belanghebbenden zullen verder worden geraadpleegd door middel van een openbare raadpleging.

Meer informatie:
Persbericht Europese Commissie
ECER-dossier: Klimaat en Milieu- Afvalbeheer
ECER-dossier: Klimaat en Milieu- Circulaire economie