Europese Commissie leidt inbreukprocedure in over omzetting richtlijn evenredigheidsbeoordeling reglementering van beroepen

Contentverzamelaar

Europese Commissie leidt inbreukprocedure in over omzetting richtlijn evenredigheidsbeoordeling reglementering van beroepen

Nieuwsbericht | 10-12-2021

Na een grondige beoordeling van de nationale omzettingsmaatregelen en de constatering dat sommige lidstaten, waaronder Nederland, verschillende voorschriften uit de richtlijn reglementering van beroepen niet naar behoren hadden uitgevoerd, en daarmee het risico bestond dat de richtlijn in de praktijk niet doeltreffend zou zijn, heeft de Europese Commissie een inbreukprocedure tegen 18 lidstaten ingeleid.

Het gaat om de richtlijn betreffende een evenredigheidsbeoordeling voorafgaand aan een nieuwe reglementering van beroepen (COM (2016) 822), die lidstaten verplicht ervoor te zorgen dat alle vereisten voor beroepen die zij invoeren noodzakelijk en evenwichtig zijn. De richtlijn werd in juni 2018 aangenomen als een van de vier initiatieven van het dienstenpakket van 2017 (zie website Commissie). De uiterste datum voor de omzetting van de regels van de richtlijn in de lidstaten was 30 juli 2020.

De richtlijn beoogt om onnodige belemmeringen voor de toegang tot en de uitoefening van gereglementeerde activiteiten door beroepsbeoefenaren te voorkomen. Dit door lidstaten te verplichten om, voordat nieuwe reglementering van beroepen wordt vastgesteld, de evenredigheid ervan te beoordelen aan de hand van een gemeenschappelijke reeks criteria. Zo worden onnodig omslachtige nationale regels voorkomen, die het voor gekwalificeerde kandidaten moeilijk kunnen maken tot een breed scala aan beroepen toegang te krijgen of deze uit te oefenen.
Een gebrekkige uitvoering van de EU-regels inzake evenredigheidsbeoordelingen kan uiteindelijk consumenten benadelen door buitensporige prijzen. Ook kan dit de ontwikkeling van innovatieve diensten ondermijnen of zelfs leiden tot onvoldoende toegang tot belangrijke diensten. De richtlijn wil de toegang tot en de uitoefening van gereglementeerde activiteiten door beroepsbeoefenaren in de hele Europese Unie vergemakkelijken.
Daarnaast draagt de richtlijn bij tot de transparantie van het regelgevingsproces door te eisen dat deze beoordelingen openbaar worden gemaakt via de databank van gereglementeerde beroepen. Lidstaten worden verzocht alle relevante belanghebbenden naar behoren te informeren en om hen bij de evenredigheidsbeoordeling te betrekken. Verder moeten de lidstaten de evenredigheid van hun regels na de vaststelling ervan blijven monitoren en rekening houden met relevante ontwikkelingen zoals technologische innovatie.

Inbreukprocedure
De belangrijkste problemen die de Commissie in haar beoordeling van de nationale omzettingsmaatregelen heeft vastgesteld, zijn:

  • Lidstaten zijn er niet in geslaagd om alle soorten reglementeringen, zoals die welke door beroepsverenigingen zijn vastgesteld, te bestrijken;
  • Er is sprake van een onjuiste omzetting van de criteria van de evenredigheidsbeoordeling, zoals het waarborgen van de noodzaak van de nieuwe reglementering in het licht van andere reeds bestaande regels;
  • De omzettingsmaatregelen zorgen niet voor de nodige procedurele waarborgen, zoals objectiviteit van beoordelingen, doeltreffende mechanismen voor toezicht achteraf en doeltreffende informatieverstrekking aan en betrokkenheid van belanghebbenden.

Alle 18 lidstaten waartegen de Commissie een inbreukprocedure heeft ingeleid, krijgen vanaf eind november twee maanden de tijd om te reageren op de argumenten die de Commissie heeft aangevoerd. Doen zij dat niet, dan kan de Commissie besluiten hun een met redenen omkleed advies te sturen.

Samenwerking ter vereenvoudiging van het reglementeringskader
Intussen werkt de Commissie ook verder samen met de lidstaten om ervoor te zorgen dat beroepsreglementering “geschikt is voor het beoogde doel”.

Zo nam de Commissie in juli 2021 geactualiseerde hervormings-aanbevelingen aan met betrekking tot de reglementering van zeven professionele zakelijke diensten: architecten, ingenieurs, advocaten, accountants, octrooigemachtigden, vastgoedmakelaars en toeristengidsen (zie ook dit ECER-bericht). Deze aanbevelingen moeten helpen om na te gaan welke mogelijkheden er zijn om de huidige nationale reglementering te hervormen.

Ook werken de Commissie en de lidstaten samen in het kader van de taskforce voor de handhaving van de interne markt (Single Market Enforcement Task Force – SMET; zie ook de website van de Europese Commissie (EN)) om belemmeringen voor de interne markt aan te pakken. Dergelijke belemmeringen kunnen bijvoorbeeld zijn: voorafgaande controles van kwalificaties voor tijdelijke dienstverlening en buitensporige vereisten voor documenten die moeten worden verstrekt voor de erkenning van beroepskwalificaties. Zie voor meer informatie ook het in september 2021 gepubliceerde eerste verslag van SMET (EN).

Tot slot kunnen b urgers of bedrijven in de EU die in een andere lidstaat met belemmeringen worden geconfronteerd, concrete hulp krijgen via het SOLVIT-netwerk. Dit netwerk van centra van nationale overheden lost problemen op in verband met de onjuiste toepassing van EU-regels door nationale autoriteiten. Ook op het gebied van de erkenning van beroepskwalificaties.  

Meer informatie: