Europese Commissie presenteert nieuwe operationele strategie voor de effectievere terugkeer van derdelanders

Achtergrond

Een doeltreffend en gemeenschappelijk EU-systeem voor terugkeer vormt volgens de Europese Commissie een centrale pijler van een goed functionerend migratie- en asielstelsel. Het is ook een onderdeel van de strategie voor een volledig functionerend en veerkrachtig Schengengebied (2021). Op 24 januari 2023 heeft de Commissie een nieuwe operationele strategie voor de effectievere terugkeer van derdelanders gepresenteerd.

Aandachtsgebieden

De strategie bevat vier aandachtsgebieden voor een effectievere en efficiëntere terugkeer:

• gerichte acties om op gecoördineerde wijze in te spelen op onmiddellijke behoeften en belemmeringen;
• het algemene terugkeersysteem efficiënter maken door het proces te versnellen en mazen in de wet te dichten;
• het bevorderen van terugkeerbegeleiding en herintegratie als kernelementen in het EU-terugkeersysteem, zowel voor vrijwillige als voor gedwongen terugkeer;
• het terugkeerbeheer digitaliseren en de gegevensanalyse verbeteren.

De bijlage bij het beleidsdocument (waarin de strategie is opgenomen) bevat de belangrijkste voorgestelde acties voor de uitvoering van de vier aandachtsgebieden en de doelstellingen en indicatoren die kunnen worden gebruikt om de vooruitgang te volgen.

De werkzaamheden moeten snel overgaan in een echte operationele fase. Zij moeten bijdragen tot de verwezenlijking van een aantal kernactiviteiten.

Kernactiviteiten

In de strategie zijn de volgende kernactiviteiten opgenomen:

• gerichte operationele gezamenlijke terugkeeroperaties naar bepaalde derde landen, gefaciliteerd door de Commissie en de Europese Dienst voor extern optreden (EDEO) en uitgevoerd door de lidstaten en Frontex in de komende weken;
• tegen eind 2023 analyses en situationeel bewustzijn ontwikkelen over het functioneren van terugkeer, om proactieve planning mogelijk te maken en een gemeenschappelijk begrip van goede prestaties op het gebied van terugkeer te ontwikkelen, met medewerking van alle relevante belanghebbenden;
• verdubbeling van het aantal derde landen dat onder de gezamenlijke re-integratiediensten van Frontex valt en het volledige gebruik ervan door alle lidstaten vóór eind 2023;
• de uitbreiding van de digitaliseringsinspanningen inzake overname door de uitrol van de beheerssystemen voor overnamezaken voor alle relevante derde landen en lidstaten;
• afronding door Frontex van de analyse van de digitaliseringskloof voor alle lidstaten vóór eind 2023;
• terugkeerbegeleiding moet in alle lidstaten als beroepscompetentie worden ingevoerd.

De complexiteit, de gevoeligheid en het grote aantal belanghebbenden en autoriteiten die bij terugkeer betrokken zijn, vereisen betere coördinatie en open en strategische besprekingen in een vertrouwde ruimte om de kloven te overbruggen. Het werk van de EU-coördinator voor terugkeer en het netwerk op hoog niveau biedt de mogelijkheid om een praktische aanpak te hanteren om nauwere samenwerking en samenhang te bevorderen teneinde de doelstellingen van de operationele strategie verder te ontwikkelen en te bevorderen.

Meer informatie:

• ECER-dossier – Illegale immigratie en illegaal verblijf