Europese Commissie presenteert strategie voor bestrijding van mensenhandel

Achtergrond

Ondanks de vooruitgang in afgelopen jaren, blijft mensenhandel een ernstige bedreiging in de Europese Unie. In oktober 2020 werden in het  derde verslag van de Commissie de vorderingen op het gebied van de bestrijding van mensenhandel gepubliceerd. Het verslag geeft een feitelijk overzicht van de geboekte vooruitgang en geeft aan wat de patronen, uitdagingen en belangrijke kwesties zijn bij de aanpak van mensenhandel in de EU.

Mensenhandel is vaak het werk van criminele organisaties. Daarom is de strategie voor de bestrijding van mensenhandel nauw verbonden met de tegelijkertijd door de Commissie gepresenteerde  EU-strategie voor de aanpak van georganiseerde criminaliteit (zie ECER-bericht). De bescherming van de samenleving tegen georganiseerde misdaad, onder meer door het bestrijden van mensenhandel, is een prioriteit van de  EU-strategie voor de veiligheidsunie .

Ook in het nieuwe  migratie- en asielpact wordt het belang van de vroegtijdige identificatie van potentiële slachtoffers van mensenhandel uit derde landen benadrukt.

In 2017 en 2018 werden er in de EU meer dan 14.000 slachtoffers van mensenhandel geregistreerd. Naar schatting maken mensenhandelaren wereldwijd €29,4 miljard winst in één jaar. De verwachting is dat de vraag naar uitbuiting zal aanhouden, nu mensenhandelaren steeds meer online actief zijn en de coronapandemie gunstige voorwaarden kan scheppen voor een toename van uitbuiting. Daarom bevat de voorgestelde strategie maatregelen die de EU en de lidstaten in staat stellen hun respons op mensenhandel verder te versterken.

De Mededeling over bestrijding van mensenhandel

De Mededeling  over de EU-strategie voor de bestrijding van mensenhandel 2021-2025 (COM (2021) 171 van 14 april 2021) bouwt voort op het brede juridische en beleidskader van de EU voor de bestrijding van mensenhandel, dat gebaseerd is op de  richtlijn ter bestrijding van mensenhandel (richtlijn 2011/36 ) . De Commissie geeft aan de lidstaten te blijven ondersteunen bij de uitvoering van deze richtlijn en zij zal zo nodig herzieningen voorstellen om ervoor te zorgen dat de richtlijn geschikt blijft voor het beoogde doel. Bij de uitvoering van de strategie blijft de EU-coördinator voor de bestrijding van mensenhandel een sleutelrol spelen.

De strategie focust op de volgende punten:

• Terugdringen van de vraag die mensenhandel in de hand werkt  
  De Commissie wil nagaan of het mogelijk is om op EU-niveau minimumregels vast te stellen die het gebruik van diensten die door slachtoffers van mensenhandel worden verleend, strafbaar te stellen. Ook zal de Commissie, samen met de nationale autoriteiten en maatschappelijke organisaties, een preventiecampagne organiseren voor sectoren waarin een hoog risico van mensenhandel speelt. De Commissie overweegt de  richtlijn inzake sancties tegen werkgevers van illegaal verblijvende onderdanen van derde landen (richtlijn 2009/52)  te versterken en zal wetgeving inzake corporate governance voorstellen om de verantwoordelijkheden van bedrijven scherp te stellen. Tot slot zal de Commissie richtsnoeren verstrekken over passende zorgvuldigheid bij het voorkomen van gedwongen arbeid.
   
• Het bedrijfsmodel van mensenhandelaren ontwrichten , zowel online als offline
  De Commissie brengt een dialoog op gang met internet- en technologiebedrijven ter inperking van het gebruik van onlineplatforms voor de rekrutering en uitbuiting van slachtoffers. Ook wil de Commissie bevorderen dat rechtshandhavers en rechtsbeoefenaars systematisch worden opgeleid om mensenhandel op te sporen en te bestrijden.
   
• Bescherming, ondersteuning en empowerment van slachtoffers, met bijzondere aandacht voor vrouwen en kinderen  
  De strategie moet ervoor zorgen dat slachtoffers eerder worden herkend en sneller worden doorverwezen voor verdere bijstand en bescherming. De programma's voor empowerment van slachtoffers moeten worden versterkt en re-integratie moet worden vergemakkelijkt. De Commissie zal ook genderspecifieke en kindgerichte opleidingen financieren om politieagenten, maatschappelijk werkers, grenswachten of gezondheidswerkers te helpen slachtoffers te herkennen.
   
• Internationale samenwerking stimuleren
  De helft van de in de EU geïdentificeerde slachtoffers is onderdaan van een derde land. Samenwerking met internationale partners is daarom van cruciaal belang in de strijd tegen mensenhandel. De EU zal mensenhandel in de landen van herkomst en doorreis helpen bestrijden door middel van een reeks instrumenten voor het buitenlands beleid en operationele samenwerking. Dit geschiedt onder meer via specifieke dialogen over mensenrechten en veiligheid, nauwere samenwerking met de Raad van Europa en regelmatige en gerichte communicatie, acties en uitwisseling van informatie met EU-delegaties in partnerlanden. Het komende actieplan tegen migrantensmokkel dient eveneens bij te dragen tot de ontwrichting van het bedrijfsmodel van mensenhandelaren die slachtoffers naar Europa brengen om hen uit te buiten.

Meer informatie
Persbericht Europese Commissie
ECER-dossier : Strafrechtelijke samenwerking – Mensenhandel