Europese Commissie presenteert toolbox voor de aanpak van misbruik van commercieel vervoer voor illegale migratie naar de EU
Nieuwsbericht | 08-06-2023
Achtergrond
Het gebruik van commerciële vervoermiddelen, voornamelijk luchtvervoer, om illegale migratie naar de EU te vergemakkelijken is volgens de Commissie geleidelijk een nieuwe modus operandi van smokkelnetwerken geworden. Criminele netwerken maken steeds meer gebruik van commerciële vluchten tussen derde landen onder verschillende voorwendselen, zoals visumvrije beleidsregelingen of ogenschijnlijke arbeidsmigratiemogelijkheden, om migranten naar landen in de buurt van of grenzend aan de EU te brengen, van waaruit de migranten vervolgens proberen illegaal de EU binnen te komen.
Op 6 juni 2023 heeft de Commissie een toolbox gepresenteerd om het toenemende misbruik van commercieel vervoer door criminele netwerken die illegale migratie naar de EU vergemakkelijken, aan te kunnen pakken. Met de toolbox ondersteunt de Commissie de lidstaten met strategische maatregelen op drie gebieden: wetgeving, operationele maatregelen en diplomatieke maatregelen. Het doel is gevallen aan te pakken waarin vervoermiddelen worden misbruikt om illegale migratie naar de EU te vergemakkelijken, met bijzondere aandacht voor luchtvervoer.
De toolbox
De belangrijkste acties zijn onderverdeeld in drie pijlers:
Eerste pijler: Het EU-rechtskader
De Commissie roept op tot hervatting en snelle afronding van de onderhandelingen over de verordening betreffende maatregelen tegen vervoerondernemers die zich schuldig maken aan mensenhandel of migrantensmokkel in verband met illegale binnenkomst op het grondgebied van de EU. Deze nieuwe regels zullen van cruciaal belang zijn om het EU-rechtskader op dit gebied te versterken. De Commissie zal ook samen met de lidstaten onderzoeken hoe het EU-faciliteringspakket, dat is aangekondigd in het vernieuwde EU-actieplan tegen migrantensmokkel (2021-2025), het best kan worden toegepast op vervoerders die ongeoorloofde binnenkomst en doorreis naar de EU faciliteren (zie het ECER-bericht over het actieplan).
Juridische maatregelen omvatten ook de mogelijkheid om de exploitatievergunning van een EU-luchtvaartmaatschappij - die niet voldoet aan de betrouwbaarheidsvereisten krachtens de relevante EU-vervoerswetgeving - op te schorten of in te trekken. Daarnaast kan worden overwogen gebruik te maken van bestaande beperkende maatregelen (sancties) om vervoerders aan te pakken die illegale migratie naar de EU faciliteren.
Tweede pijler: Situatiebewustzijn en vroegtijdige waarschuwing
Het versterken van het gebruik van het blauwdruknetwerk en het versterken van de capaciteit ervan is een prioriteit om het situationeel bewustzijn inzake het gebruik van vervoersexploitanten om illegale migratie naar de EU te faciliteren, te verbeteren. Samenwerking en informatie-uitwisseling tussen de Commissie, Frontex en Eurocontrol is ook van vitaal belang om toezicht te houden op vluchten en gegevens te verzamelen over nieuwe routes.
Derde pijler: Samenwerking met partnerlanden en vervoersexploitanten
Gezien het belang en de aantrekkingskracht van de vervoersmarkt van de EU heeft de EU aanzienlijke invloed op vervoersautoriteiten en -exploitanten van derde landen en kan zij een belangrijke rol spelen bij het vaststellen van strenge vervoersnormen wereldwijd, onder meer door maatregelen te ontwikkelen om het misbruik van commercieel vervoer door criminele netwerken die illegale migratie faciliteren, tegen te gaan.
De EU zal haar betrokkenheid bij vervoersexploitanten en -autoriteiten in derde landen versterken, met name in de luchtvaartsector. Dit kan ook worden opgestart door informatiecampagnes over specifieke routes te lanceren en samen met vervoersexploitanten informatie-uitwisselingen en netwerken voor het herkennen en melden van patronen van hulp bij illegale migratie op te zetten.
Eén van de belangrijkste maatregelen is ook het verstrekken van opleiding en begeleiding met EU-steun aan autoriteiten en personeel van luchtvervoersexploitanten in niet-EU-landen. De EU kan samen met partnerlanden nagaan of op belangrijke luchthavens verbindingsfunctionarissen kunnen worden gestationeerd en of andere verbindingsfunctionarissen - waaronder Europese verbindingsfunctionarissen voor migratie - optimaal kunnen worden ingezet.
Samenwerken met de luchtvaartindustrie, civiele autoriteiten en organisaties - zoals de Internationale Burgerluchtvaartorganisatie en de Internationale Luchtvervoersvereniging - is een andere belangrijke actie om het bewustzijn te vergroten en internationale richtsnoeren te ontwikkelen, die bijdragen tot een systeem voor vroegtijdige waarschuwing.
Meer informatie:
