Europese Commissie publiceert mededeling over bevordering biotechnologie en biofabricage

Het gaat om de op 20 maart 2024 gepubliceerde mededeling “Bouwen aan de toekomst met de natuur” (COM(2024) 137). Tegelijkertijd publiceerde de Commissie een Q&A overzicht en een factsheet. Meer informatie is ook verkrijgbaar via de website van de Commissie. De inventarisatie en het voorstel in de mededeling zijn in overeenstemming met de eerdere mededeling over het concurrentievermogen van de EU op lange termijn uit maart 2023 (zie ook dit ECER-bericht).

De vooruitgang in de levenswetenschappen, ondersteund door digitalisering en artificiële intelligentie (AI), en het potentieel van op biologie gebaseerde oplossingen voor het oplossen van maatschappelijke problemen, maken van biotechnologie en biofabricage een veelbelovend technologische gebied van deze eeuw. Zij kunnen de EU helpen de landbouw-, bosbouw-, energie-, voedsel- en voedersectoren en -industrie te moderniseren. Ook kunnen ze bijdragen tot een concurrerendere en veerkrachtigere EU die burgers betere gezondheidszorg biedt en de groene en digitale transitie tot een succes maakt.

Voordelen van de sector biotechnologie en biofabricage benutten
Uitdagingen voor de sector biotechnologie en biofabricage van de EU zijn: onderzoek en technologieoverdracht naar de markt, complexiteit van de regelgeving, toegang tot financiering, vaardigheden, obstakels in de waardeketen, intellectuele eigendom, publieke acceptatie en economische veiligheid. De Commissie stelt in de mededeling een aantal maatregelen voor die beogen:

• onderzoek te benutten en innovatie te bevorderen: de Commissie is een studie begonnen om de positie van de EU te onderzoeken ten opzichte van andere wereldleiders wat betreft de ontwikkeling van nieuwe biotechnologie en de inzet daarvan in de sector biofabricage.
• de marktvraag te stimuleren: er moet worden aangetoond dat biogebaseerde producten minder impact op het milieu hebben in vergelijking met bijvoorbeeld petrochemische producten. De Commissie zal de beoordeling van fossiele en biogebaseerde producten herzien en methoden voor koolstofopslag in bouwmaterialen integreren. Om de vervanging van fossiele grondstoffen te versnellen en de vraag naar en de marktintroductie van biogefabriceerde producten te stimuleren, zal de Commissie een effectbeoordeling uitvoeren van de haalbaarheid van vereisten inzake de biogebaseerde inhoud voor specifieke productcategorieën en in aanbestedingsprocedures. De Commissie zal onderzoeken hoe biogefabriceerde non-foodproducten beter kunnen worden geprofileerd door etikettering van biogebaseerde producten;
• stroomlijning van regelgevingstrajecten: de Commissie zal nagaan hoe de EU-wetgeving en de uitvoering ervan verder kunnen worden gestroomlijnd om versnippering tegen te gaan, te bezien waar vereenvoudiging mogelijk is, en de tijd voor het op de markt brengen van biotechnologische innovaties te verkorten. Zij zal in kaart brengen welke regelgevingsbelemmeringen op nationaal of op een ander bestuursniveau een doeltreffende werking van de interne markt in de weg staan. Deze studie zal de basis leggen voor eventuele EU-wetgeving betreffende biotechnologie. De Commissie streeft naar oprichting van een EU-hub voor biotechnologie tegen eind 2024;
• bevorderen van overheids- en particuliere investeringen: de EU beschikt al over financieringsinstrumenten om biotechnologie en biofabricage te ondersteunen, zoals Horizon Europa, inclusief de gemeenschappelijke ondernemingen “Een circulair biogebaseerd Europa” en “Initiatief voor innovatieve gezondheidszorg”, EU4Health, het Innovatiefonds, en het platform voor strategische technologieën voor Europa (STEP). Om innovaties te ontwikkelen en op te schalen die nieuwe markten kunnen creëren, pleit de Commissie voor de opname van specifieke uitdagingen op het gebied van biotechnologie en biofabricage in het werkprogramma van de Accelerator van de Europese Innovatieraad (EIC-accelerator) voor 2025. Eind 2024 start de Commissie een studie om manieren om de consolidatie van beleggingsfondsen, effectenbeurzen en transactieverwerkingsinfrastructuur te ondersteunen, alsook belemmeringen daarvoor, in kaart te brengen;
• vaardigheden met betrekking tot biotechnologie versterken: grootschalige en regionale partnerschappen voor vaardigheden kunnen een belangrijke rol spelen door bij- en omscholingsmogelijkheden op het gebied van biotechnologie en biofabricage. Het opzetten van een specifiek grootschalig partnerschap voor biotechnologie en biofabricage met medefinanciering uit het Erasmus+-programma en toename van het  aantal dynamische allianties van Europese universiteiten en partnerschappen en allianties voor innovatie in het kader van Erasmus+ worden overwogen;
• normen opstellen en actualiseren: de Commissie zal het opstellen en actualiseren van Europese normen voor biotechnologie en biofabricage blijven aanmoedigen;
• samenwerking en synergieën ondersteunen: de Commissie zal de uitrol van technologieën in verband met biotechnologische processen en biofabricage in alle regio's van de EU aanmoedigen;
• betrokkenheid en internationale samenwerking bevorderen: de Commissie onderzoekt de mogelijkheid om internationale partnerschappen op het gebied van biotechnologie en biofabricage aan te gaan met belangrijke internationale partners, zoals de VS, India, Japan en Zuid-Korea, om samen te werken op het gebied van de overdracht van onderzoek en technologie, en om mogelijkheden te verkennen voor strategische samenwerking op het gebied van onderwerpen met betrekking tot regelgeving en markttoegang. Via de Global Gateway en in overeenstemming met de mondiale gezondheidsstrategie, worden bestaande partnerschappen met Afrika, Latijns-Amerika en het Caribisch gebied met betrekking tot de productie van gezondheidsproducten bevorderd en zo toeleveringsketens gediversifieerd, tekorten verholpen en de mondiale ziektelast verlicht;
• gebruikmaken van AI en generatieve AI: de Commissie wisselt structureel van gedachten met belanghebbenden om het gebruik van AI, en met name generatieve AI, in de biotechnologie en biofabricage te versnellen (in het kader van het GenAI4EU-initiatief). De Commissie brengt in 2024 de gefaciliteerde toegang tot de EuroHPC-supercomputers voor AI-start-ups en de wetenschaps- en innovatiegemeenschap onder de aandacht;
• de strategie voor de bio-economie herzien: de Commissie zal de EU-strategie voor de bio-economie tegen eind 2025 herzien. Daarbij wordt aandacht besteed aan de huidige maatschappelijke, demografische en ecologische uitdagingen, het versterken van de industriële dimensie van de bio-economie en de verbanden met biotechnologie en biofabricage.

Meer informatie:
Persbericht Europese Commissie
ECER-dossier: Interne markt