Europese Commissie start eerste onderzoek onder het internationaal aanbestedingsinstrument

Op 24 april 2024 heeft de Europese Commissie voor het eerst een onderzoek ingesteld in het kader van het internationaal aanbestedingsinstrument (Internationaal Instrument voor Overheidsopdrachten (IIO), of International Procurement Instrument (IPI)) (zie Aankondiging van de opening van onderzoek C/2024/2973). Het onderzoek is gestart naar aanleiding van maatregelen en praktijken op de Chinese markt voor medische hulpmiddelen die Europese bedrijven en producten op oneerlijke wijze discrimineren.

Uit door de Commissie verzameld bewijsmateriaal blijkt dat de Chinese markt voor medische hulpmiddelen geleidelijk geslotener is geworden voor Europese en buitenlandse bedrijven en voor in de EU vervaardigde producten. Dit komt door Chinese maatregelen die een oneerlijk onderscheid maken tussen lokale en buitenlandse bedrijven en tussen lokaal geproduceerde en geïmporteerde medische hulpmiddelen.

Nadat de Commissie eerder haar bezorgdheid bij de Chinese autoriteiten had geuit en bij gebrek aan bevredigende antwoorden of maatregelen, heeft de Commissie besloten deze kwestie aan te pakken via het instrumentarium uit de IPI-verordening (2022/1031). Het internationaal aanbestedingsinstrument is op 29 augustus 2022 in werking getreden. Het instrument is bedoeld om het evenwicht in de kansen voor EU-bedrijven die buiten de EU inschrijven te herstellen en open en eerlijke toegang tot aanbestedingsmarkten overal ter wereld te bevorderen. Het belangrijkste doel is de wederzijdse openstelling van aanbestedingsmarkten voor ondernemers uit de EU aan te moedigen.

Het eerste doel van een IPI-onderzoek is bevordering van de dialoog tussen de bevoegde autoriteiten over het wegwerken van discriminatie bij overheidsopdrachten, in het belang van iedereen. Alleen als de dialoog niet tot een billijke overeenkomst leidt, zal de Commissie overwegen om IPI-maatregelen op te leggen.

Het onderhavige onderzoek naar Chinese overheidsopdrachten voor medische hulpmiddelen volgt deze aanpak en heeft tot doel de handelsrelatie tussen de EU en China opnieuw in evenwicht te brengen door open en eerlijke toegang tot zowel de Europese als de Chinese markt voor overheidsopdrachten te bevorderen.

Hoe verder?
De Europese Commissie zal de betreffende Chinese autoriteiten nu verzoeken om hun standpunt kenbaar te maken, relevante informatie te verstrekken en overleg te plegen om de discriminerende maatregelen op te heffen.

De Europese Commissie houdt lidstaten op de hoogte houden van de voortgang van het onderzoek. Het onderzoek en het overleg zullen worden afgerond binnen een periode van negen maanden, welke de Commissie in gerechtvaardigde gevallen met vijf maanden kan verlengen. Na afloop van het onderzoek en het overleg zal de Commissie een verslag met haar belangrijkste bevindingen en een voorstel voor te nemen maatregelen openbaar maken. Het verslag wordt voorgelegd aan het Europees Parlement en de Raad.

De Commissie kan het onderzoek en het overleg te allen tijde schorsen als China bevredigende corrigerende maatregelen neemt of toezeggingen doet. Zij kan het onderzoek en het overleg hervatten als zij later tot de conclusie komt dat de redenen voor de schorsing niet langer geldig zijn.

Als de Commissie na het onderzoek en het overleg tot de conclusie komt dat de Chinese discriminerende maatregelen bestaan en China geen bevredigende oplossing biedt, kan zij een IPI-maatregel nemen. Dergelijke maatregelen kunnen de vorm aannemen van scoreaanpassingen voor inschrijvers uit het betrokken derde land (een verlaging van hun totaalscore in het selectieproces, waardoor hun kansen om de aanbesteding te winnen afnemen), of hun volledige uitsluiting van de betreffende aanbesteding in de EU, afhankelijk van bepaalde criteria.

Meer informatie:
Persbericht Europese Commissie
ECER-dossier: Handelspolitiek- toegang tot de EU markt- non-tarifaire belemmeringen
ECER-dossier: Aanbestedingen