Europese Commissie vraagt om verbetering van door lidstaten ingediende nationale energie- en klimaatplannen

Achtergrond
De Europese Commissie heeft een beoordeling in de vorm van een Mededeling (COM(2023) 796 (EN) van 18 december 2023) gepubliceerd van de ontwerpen van nationale energie- en klimaatplannen (NEKP’s) die 21 EU-lidstaten eerder bij de Commissie indienden. Ook bracht de Commissie een Q&A-overzicht uit over de Mededeling.
De NEKP’s bevatten een routekaart, die aangeeft hoe in 2030 het EU-doel voor het reduceren van broeikasgasemissies tot 55 procent kan worden behaald (zie voor meer informatie over het Fit-for-55 pakket van de Commissie uit 2021 ook dit ECER-bericht). Naast voornoemde beoordeling heeft de Europese Commissie ook aanbevelingen uitgebracht en individuele beoordelingen gegeven aan de 21 lidstaten die een NEKP hebben ingediend (zie voor meer informatie deze websitepagina van de Europese Commissie). De 6 lidstaten die nog niet op tijd een NEKP indienden bij de Commissie hebben ook een beoordeling en aanbevelingen over hun adaptatiebeleid ontvangen. 

De beoordelingen
De Europese Commissie stelt aan de hand van de beoordelingen vast dat de EU-lidstaten te kort schieten op onder meer de volgende gebieden:

• De ontwerp-NEKP’s van de lidstaten zorgen volgens de beoordeling samen voor een reductie van 51 procent van broeikasgasemissies, wat te laag is ten opzichte van het in het pakket gestelde doel van 55 procent;
• Ook de doelstelling op het gebied van hernieuwbare energie blijft onder het gewenste niveau: volgens de huidige ontwerpversies van de NEKP’s is het aandeel hernieuwbare energie tegen 2030 in de energiemix 38,6 tot 39,3 procent, tegenover het naar aanleiding van het pakket gestelde doel van 42,5 procent;
• De verbetering van energie-efficiëntie bedraagt in de beoordeelde ontwerpversies van de NEKP’s slechts 5,8  procent toe, tegenover het naar aanleiding van het pakket gestelde doel van 11,7 procent (zie ook ECER-dossier Energie-efficiëntie).

De Commissie benadrukt in de aanbevelingen het belang van uitfasering van het gebruik van fossiele brandstoffen en legt de focus op energiezekerheid. Lidstaten worden gevraagd zich beter voor te bereiden op een toename van het  gebruik van hernieuwbare energie en om maatregelen inzake energie-efficiency te versterken. De NEKP’s moeten volgens de Commissie zorgen voor duidelijkheid en voorspelbaarheid voor bedrijven en beleggers, en ze moeten gaan helpen om de inzet van publieke middelen te plannen. Er zijn volgens de Commissie maatregelen nodig om consumenten bewuster te maken, energiezekerheid te verbeteren en Europese ondernemingen te ondersteunen bij het versterken van hun concurrentiepositie. Ook moet er meer inspanning worden geleverd op het gebied van het bieden van toegang tot beschikbare financieringsbronnen en om de benodigde investeringen voor het concurrentievermogen van de Europese industrie te stimuleren.

De Commissie wil er met de beoordelingen en aanbevelingen voor zorgen dat verdere belangrijke maatregelen worden genomen op het gebied van klimaatadaptie en het versterken van de veerkracht, om zo het gestelde doel van een klimaatneutraal Europese Unie te halen.

Vervolg
Lidstaten moeten nu geactualiseerde en definitieve NEKP’s bij de Europese Commissie indienen voor 30 juni 2024. Bij de actualisatie dienen de lidstaten rekening te houden met de voornoemde beoordelingen en aanbevelingen van de Commissie.

Meer informatie :
Persbericht Europese Commissie
ECER-dossier : Klimaat en Milieu
ECER-dossier: Energie