Europese Rekenkamer brengt verslag uit over de digitalisering van de gezondheidszorg

Het gaat om het Speciaal verslag 25/2024 , getiteld “Digitalisering van de gezondheidszorg – De EU-steun aan de lidstaten is over het algemeen doeltreffend, maar het gebruik van EU‑middelen levert problemen op ” dat de Europese Rekenkamer (ERK) op 20 november 2024 heeft gepubliceerd. Het verslag is een vervolg op de bevindingen uit het eerdere Speciaal verslag nr. 07/2019, getiteld “EU-maatregelen voor grensoverschrijdende gezondheidszorg” , waarin werd geconstateerd dat informatie over grensoverschrijdende gezondheidszorg op sommige punten moeilijk toegankelijk blijft, ondanks de geboekte vooruitgang bij het verstrekken ervan aan EU-burgers.

Volgens verslag 25/2024 is het moeilijk vast te stellen hoeveel geld de EU heeft gebruikt om de lidstaten te helpen bij het digitaliseren van hun gezondheidszorgstelsels. Tijdens de programmeringsperioden 2014-2020 en 2021-2027 werd 2,4 miljard euro uitgetrokken via het cohesiebeleid, en nog eens 13,6 miljard euro via de herstel- en veerkrachtfaciliteit, die werd opgericht om de coronapandemie te boven te komen. Daarnaast werden via andere programma’s middelen ter beschikking gesteld. Sommige lidstaten hadden blijkens het verslag echter moeite om EU-steun aan te vragen en te gebruiken door de complexe procedures die toegang geven tot de verschillende financieringsprogramma’s.

Door de coronapandemie groeide de behoefte aan digitale technologie voor de verstrekking van gezondheidszorg (“e-gezondheidszorg”) aanzienlijk in de hele EU. Ook zorgde de pandemie voor een grotere behoefte aan coördinatie en betere doorstroming van gezondheidsgegevens in de hele EU. Hoewel de lidstaten verantwoordelijk blijven voor het gezondheidsbeleid en de organisatie en verlening van gezondheidsdiensten en medische zorg, wil de EU deze acties ondersteunen.

De auditors van de ERK constateerden dat de Europese Commissie over het geheel genomen doeltreffende steun en begeleiding bood. Bovendien droegen gecontroleerde projecten in geselecteerde landen (Spanje, Malta en Polen) bij aan de digitalisering van de gezondheidszorg. Bijvoorbeeld één project gericht over het verbeteren van monitoring op afstand van chronische ziekten en een ander project over het opzetten van een nationaal elektronisch gezondheidsplatform.

Het controleverslag belicht echter niet alleen positieve resultaten. Zo ondervonden lidstaten belemmeringen bij het gebruik van EU-middelen, zoals een complex scala aan financieringsopties, onvoldoende administratieve capaciteit en moeilijk te verkrijgen nationale cofinanciering. De auditors van de ERK stellen ook vast dat noch de Commissie, noch de meeste lidstaten een uitgebreid overzicht hebben van de EU-middelen die worden gebruikt voor de digitalisering van de gezondheidszorg.

Voor het bijhouden van de geboekte vooruitgang bij de digitalisering van de gezondheidszorg in het kader van het beleidsprogramma voor het digitale decennium tot 2030 heeft de Commissie gebruikgemaakt van de e-overheidsbenchmark (sinds 2022) en de e-gezondheidsindicator van het digitale decennium (sinds 2023). Deze indicatoren maken gebruik van verschillende methodologieën en hebben uiteenlopende doelen, maar bestrijken vergelijkbare aspecten van de toegang tot elektronische patiëntendossiers. De controle van de ERK bracht in dit verband enkele tekortkomingen aan het licht, bijvoorbeeld met betrekking tot de nauwkeurigheid van de informatie en de scoringsmethode.

De auditors bevelen de Europese Commissie aan om uiterlijk in 2026 niet alleen de nauwkeurigheid van de informatie die zij aan belanghebbenden verstrekt, maar ook haar verslaglegging over het gebruik van EU-middelen voor de digitalisering van de gezondheidszorg in de verschillende financieringsprogramma’s te verbeteren.

Meer informatie:
Nieuwsbericht Europese Rekenkamer
ECER-dossier: Volksgezondheid
ECER-dossier: Digitalisering