Europese Rekenkamer lanceert een dashboard overheidsopdrachten

Het interactieve dashboard overheidsopdrachten van de Europese Rekenkamer (ERK) werd op 1 januari 2024 gepubliceerd. Het dashboard volgt op het eerdere Speciaal Verslag (2023-28) van de ERK uit december 2023 (zie ook dit ECER-bericht) waarin onder meer werd geconcludeerd dat tussen 2011 en 2021 steeds minder bedrijven deelnamen aan aanbestedingsprocedures van overheidsinstanties en de concurrentie bij overheidsopdrachten dus afnam. Ter verbetering van deze situatie, raadde de ERK de Europese Commissie met name aan om beter gebruik te maken van de beschikbare gegevens. De ERK constateerde echter dat de gegevens over de gegunde opdrachten niet volledig of nauwkeurig genoeg waren. Bovendien meende de ERK dat de monitoringinstrumenten van de Commissie tekortkomingen vertoonden waardoor ze minder doeltreffend waren, wat op zijn beurt de transparantie in gevaar bracht.

Met het jaarlijkse scoreboard van de interne markt dat door de Europese Commissie wordt gepubliceerd is het volgens de ERK nog steeds niet mogelijk om trends goed te analyseren en regionale of sectorale verschillen zichtbaar te maken. Daarom is het specifieke ERK-dashboard voor overheidsopdrachten ontwikkeld en openbaar toegankelijk gemaakt voor de media, onderzoekers en het publiek. Het interactieve dashboard vergelijkt trends in specifieke nationale markten van de 27 EU-lidstaten en in belangrijke sectoren zoals de bouw, energie en financiële diensten.

De ERK constateerde eerder tijdens hun controle dat het aantal onderhands gegunde opdrachten in de financiële dienstensector sinds 2011 aan het afnemen is. Daarentegen vond in 2021 het grootste aantal onderhandse gunningen van opdrachten in de energiesector plaats. De ERK stelde in sommige landen uitschieters vast op het gebied van aanbestedingen met één inschrijver (waarbij slechts één bedrijf een inschrijving heeft ingediend) of onderhandse gunningen (waarbij de autoriteiten een of meer bedrijven benaderen om een inschrijving in te dienen zonder een openbare aanbesteding uit te schrijven). Beide gunningspraktijken zijn volgens de ERK belangrijke prestatie-indicatoren voor concurrentie bij overheidsopdrachten. In het dashboard treffen gebruikers onder meer – per lidstaat inzichtelijk- overzicht over de mate van enkelvoudige en meervoudig onderhandse gunningen, mededingingsindicatoren en vergelijkingen, vergelijkingen van aanbestedingspraktijken, de situatie voor en na het in uitvoering nemen van de aanbestedingsrichtlijnen en over beleidsscenario’s.

De ERK roept gebruikers op om te helpen meer trends te ontdekken door gebruik te maken van het interactieve dashboard.

Meer informatie:
Nieuwsbericht Europese Rekenkamer
ECER-dossier: Aanbestedingen