Eurotop: Begrotingspact in aantocht

De kern van het nieuw te ontwerpen verdrag zal de zogenoemde 'begrotingsregel' zijn, die uit vijf elementen bestaat:

• de begroting van de algemene overheid moet in evenwicht zijn of een overschot vertonen; dit beginsel wordt geacht te zijn nageleefd indien, in de regel, het jaarlijkse structurele tekort 0,5% van het nominale bbp niet te boven gaat.
• die begrotingsregel zal tevens in de nationale rechtsstelsels van de lidstaten worden opgenomen, op constitutioneel of gelijkwaardig niveau. Er zal een automatisch correctiemechanisme worden ingebouwd dat in werking treedt indien van de regel wordt afgeweken. Dat mechanisme wordt door elke lidstaat vastgesteld op basis van door de Commissie voor te stellen beginselen. De staatshooden en regeringsleiders stellen de rechtsbevoegdheid van het Hof van Justitie te zullen erkennen om te controleren of de omzetting van deze regel in nationaal recht heeft plaatsgevonden.
• De lidstaten convergeren naar hun specifieke referentiewaarde, overeenkomstig een door de Commissie voor te stellen tijdschema.
• Lidstaten in een buitensporigtekortprocedure dienen bij de Commissie en de Raad ter fine van goedkeuring een economisch partnerschapsprogramma in met nadere gegevens over de structurele hervormingen die nodig zijn om een daadwerkelijke duurzame correctie van buitensporige tekorten te garanderen. De uitvoering van het programma en de jaarlijkse begrotingsplannen die daarmee stroken, zullen door de Commissie en de Raad worden gemonitord.
• Er zal een mechanisme worden ingesteld voor de rapportage vooraf door de lidstaten over hun plannen tot uitgifte van nationaal schuldpapier.

De regels betreffende de buitensporigtekortprocedure (artikel 126 van het EU-werkingsverdrag) zullen voor de lidstaten van de eurozone worden aangescherpt. Zodra de Commissie vaststelt dat een lidstaat de referentiewaarde van 3% te boven gaat, heeft dat automatisch gevolgen, tenzij een gekwalificeerde meerderheid van de lidstaten van de eurozone zich daartegen verzet. Maatregelen en sancties die door de Commissie worden voorgesteld of aanbevolen, worden vastgesteld, tenzij een gekwalificeerde meerderheid van de lidstaten van de eurozone zich daartegen verzet.

De economische problemen die de oorzaak zijn van de crisis worden aangepakt door onder andere het Europees semester dat deze maand aanvangt, de nieuwe procedure voor macro-economische onevenwichtigheden en het Euro Plus-pact.

De komende periode moet hard worden gewerkt om deze voornemens in een nieuw verdrag vast te leggen en passende institutionele oplossingen te vinden voor de witte vlekken in de voornemens hierboven. Maar het is niet voor het eerst dat onder grote tijdsdruk een verdrag tot stand moet komen. Ook het verdrag betreffende het Europees Stabiliteitsmechanisme (ESM) kwam binnen enkele maanden tot stand.