Gewijzigd Aanbestedingsbesluit en aangepaste Gids Proportionaliteit ter verbetering van de rechtsbescherming van ondernemers bij aanbesteden
Nieuwsbericht | 19-02-2021
In een Kamerbrief informeert de staatssecretaris de Tweede Kamer over de integrale uitwerking ter aanvulling en verbetering van de rechtsbescherming bij aanbesteden. Tegelijk met de Kamerbrief is een ontwerp voor een gewijzigd Aanbestedingsbesluit met bijbehorende Nota van Toelichting alsmede een aanpassing van de Gids Proportionaliteit op het onderdeel rechtsverwerkingsclausules gepubliceerd.
Achtergrond De rechtsbescherming van ondernemers bij aanbesteden wordt Europeesrechtelijk gereguleerd in Richtlijn 2007/66 (Rechtsbeschermingsrichtlijn) en is nationaalrechtelijk via de Aanbestedingswet 2012 en het Aanbestedingsbesluit geïmplementeerd. Naar aanleiding van de aanbevelingen vanuit het nationale traject Beter aanbesteden , waarin onder meer werd geconcludeerd dat vanuit ondernemerskant meer invloed op de voorbereiding en uitvoering van aanbestedingsprocedures zou moeten worden uitgeoefend, is het onderhavige Maatregelenpakket rechtsbescherming uitgekomen. Ook beoogt het voorstel voor het gewijzigde Aanbestedingsbesluit en aanpassing voor de Gids Proportionaliteit tegemoet te komen aan het inperken van de huidige extreme toepassing van rechtsverwerkingsclausules op grond van het arrest Grossmann ( zaak C-230/02) . Dit arrest brengt met zich mee dat het in de aanbestedingspraktijk wenselijk is dat onvolkomenheden in de aanbestedingsstukken zo snel mogelijk worden aangekaart door ondernemers en niet worden ‘bewaard’ tot het moment dat een ondernemer van de aanbestedende dienst hoort dat zijn offerte niet als beste is beoordeeld. De extreme toepassing van rechtsverwerkingsclausules waar de aanpassing van de Gids Proportionaliteit op ziet raakt de praktijk dat -ter voorkoming van stilzitten- aanbestedende diensten daarom clausules in aanbestedingsdocumenten hanteren die bepalen dat wanneer een ondernemer niet tijdig klaagt, hij zijn recht verliest op het aanspannen van een rechtszaak (zogenaamde rechtsverwerkingsclausules).
Voorstel voor verbetermaatregelen De aangekondigde maatregelen hebben betrekking op verschillende manieren van rechtsbescherming: van (i) de voorbereiding en uitvoering van de aanbestedingsprocedure, via (ii) het klachtenloket van de aanbestedende dienst, de Commissie van Aanbestedingsexperts (CvAE) en de rechter, naar (iii) verantwoording en monitoring.
Zo voorziet het voorstel in een verplichte klachtenregeling bij aanbestedende diensten met een opschortingstermijn. Het huidige advies Klachtafhandeling bij Aanbesteden wordt geactualiseerd. Verder is het voorstel om de wettelijke standstill-termijn van 20 dagen bij Europese aanbestedingen gedurende de klachtafhandeling op te schorten, om de motivering van selectie- en gunningsbeslissingen aan te scherpen en om de gronden voor vernietiging van de overeenkomst te verruimen.
Ook beoogt het voorstel een jaarlijkse monitoring en verantwoording over klachtafhandeling te introduceren alsmede een vervolg-evaluatie van het stelsel van rechtsbescherming bij aanbesteden.
Meer informatie
ECER-dossier - Aanbestedingen
