Nieuwe EU-autoriteit moet zorgen voor een betere respons en paraatheid van de EU in noodsituaties op gezondheidsgebied
Nieuwsbericht | 21-09-2021
Het gaat om de mededeling van de Commissie over de oprichting van de EU-autoriteit voor paraatheid en respons inzake noodsituaties op gezondheidsgebied. De mededeling werd op 16 september 2021 door de Commissie gepresenteerd.
Achtergrond
Ursula von der Leyen, voorzitter van de Europese Commissie, kondigde in haar toespraak over de Staat van de Unie 2020 de oprichting van een Europese gezondheidsunie aan. Op 11 november 2020 heeft de Europese Commissie de eerste stappen gezet om een Europese gezondheidsunie op te bouwen (zie hier de mededeling). De Commissie kwam met een reeks voorstellen om het EU-kader voor de bescherming van de gezondheid te verstevigen en de rol van de belangrijkste EU-agentschappen op het gebied van crisisparaatheid- en respons te versterken.
Op 16 september 2021 lanceerde de Europese Commissie de EU-autoriteit voor paraatheid en respons inzake noodsituaties op gezondheidsgebied (European Health Emergency preparedness and Response Authority (HERA)). Het HERA vormt een belangrijke pijler van de Europese gezondheidsunie.
De werkzaamheden van het HERA
Hieronder wordt ingegaan op de werkzaamheden van het HERA. Daarbij wordt een onderscheid gemaakt tussen de werkzaamheden van het HERA vóór en tijdens een gezondheidscrisis.
1. Vóór een gezondheidscrisis: paraatheid
Vóór een gezondheidscrisis, in de “paraatheidsfase”, zal HERA nauw samenwerken met andere EU- en nationale gezondheidsinstanties, het bedrijfsleven en internationale partners om de paraatheid van de EU voor noodsituaties op gezondheidsgebied te verbeteren.
HERA zal dreigingsevaluaties uitvoeren, informatie verzamelen, modellen ontwikkelen om een uitbraak te voorspellen en, uiterlijk begin 2022, minstens drie dreigingen met grote gevolgen in kaart brengen en aanpakken. Verder zal HERA mogelijke leemten in medische tegenmaatregelen aanpakken.
HERA zal ook onderzoek en innovatie ondersteunen met het oog op de ontwikkeling van nieuwe medische tegenmaatregelen, onder meer via EU-brede netwerken voor klinische proeven en platformen voor snelle gegevensuitwisseling.
Daarnaast zal HERA marktuitdagingen aanpakken en de industriële capaciteit stimuleren. HERA zal een nauwe dialoog met de industrie tot stand brengen, een langetermijnstrategie voor productiecapaciteit en gerichte investeringen ontwikkelen en knelpunten in de toeleveringsketen voor medische tegenmaatregelen aanpakken. Om deze doelen te bereiken zal zij voortbouwen op de werkzaamheden van de taskforce voor industriële opschaling van COVID-19-vaccins.
De autoriteit zal aanbestedingen bevorderen, uitdagingen in verband met de beschikbaarheid en verspreiding van medische tegenmaatregelen aanpakken en de opslagcapaciteit vergroten om tekorten en logistieke knelpunten te voorkomen.
HERA zal ook de kennis en vaardigheden over alle aspecten van medische tegenmaatregelen in de lidstaten versterken.
2. Tijdens een gezondheidscrisis: respons in noodsituaties
Indien op EU-niveau een noodsituatie op het gebied van de volksgezondheid wordt afgekondigd, kan HERA, onder leiding van een Raad op hoog niveau voor gezondheidscrises, snel overstappen op noodoperaties en bijvoorbeeld snel beslissingen nemen of noodmaatregelen activeren. Zij zal noodfinanciering activeren en mechanismen in werking stellen voor de monitoring, ontwikkeling, aanbesteding en aankoop van medische tegenmaatregelen en grondstoffen.
De productie van medische tegenmaatregelen in de EU zal worden gestimuleerd en er zal een inventaris worden opgemaakt van de productiefaciliteiten, grondstoffen, verbruiksgoederen, uitrusting en infrastructuur om een duidelijk overzicht van de EU-capaciteiten te hebben.
Volgende stappen
Met het oog op een soepele start zal HERA als een interne structuur van de Commissie worden opgezet. HERA zal begin 2022 volledig operationeel zijn. De werking ervan zal jaarlijks worden geëvalueerd en aangepast en in 2025 zal een volledige evaluatie worden uitgevoerd.
De tegelijkertijd voorgestelde verordening van de Raad betreffende een kader voor maatregelen in verband met medische tegenmaatregelen in geval van een noodsituatie op het gebied van de volksgezondheid zal door de Raad worden besproken en aangenomen.
Meer informatie:
