Politiek akkoord tussen Europees Parlement en EU-lidstaten over wet inzake digitale diensten

De Europese Commissie deed eind 2020 een voorstel voor een EU-Verordening betreffende de wet inzake digitale diensten, tegelijk met een voorstel voor een wet inzake de digitale markten (Digital Market Act (DMA). Zie hierover ook dit ECER bericht.

De wet inzake digitale diensten bevat een nieuwe norm voor de verantwoordingsplicht van onlineplatforms met betrekking tot de aanpak van illegale en schadelijke inhoud. De wet moet internetgebruikers en hun grondrechten beter beschermen en één enkele reeks regels op de interne markt vaststellen, waardoor kleinere platforms kunnen doorgroeien.

Op 22 maart 2022 bereikten het Europees Parlement en de Raad een politiek akkoord over de DSA (zie ook dit ECER-bericht). De Europese Commissie is verheugd met het snel bereikte politieke akkoord tussen het Europees Parlement en de EU-lidstaten over de DSA en heeft zowel een informatieblad als een geactualiseerd Vragen en antwoorden overzicht over de DSA uitgebracht.

Het nieuwe kader
Het nieuwe kader van de wet inzake digitale diensten is gebaseerd op Europese waarden, waaronder de eerbiediging van de mensenrechten, vrijheid, democratie, gelijkheid en de rechtsstaat. Rechten en verantwoordelijkheden van gebruikers, onlinetussenpersonen (kleine en zeer grote onlineplatforms) en overheidsinstanties worden opnieuw in evenwicht gebracht.

De wet bevat zorgvuldigheidsverplichtingen die in de hele EU zullen gelden voor alle digitale diensten waarbij consumenten in contact komen met goederen, diensten of inhoud. Nieuwe procedures zorgen dat illegale inhoud snel wordt verwijderd en dat grondrechten van gebruikers online worden beschermd.

Het toepassingsgebied van de wet inzake digitale diensten omvat verschillende onlinetussenhandelsdiensten:

• aanbieders van netwerkinfrastructuur: internetproviders, domeinnaamregistrators;
• hostingdiensten zoals cloudcomputing- en webhostingdiensten;
• zeer grote onlinezoekmachines, met meer verantwoordelijkheid voor het terugdringen van illegale online-inhoud;
• onlineplatforms die verkopers en consumenten samenbrengen, zoals onlinemarktplaatsen, appstores, deeleconomieplatforms en socialemediaplatforms;
• zeer grote onlineplatforms, met bijzondere risico's voor de verspreiding van illegale inhoud en maatschappelijke schade.

De wet inzake digitale diensten bevat onder meer:

• maatregelen ter bestrijding van illegale goederen, diensten of online-inhoud, zoals: een mechanisme voor gebruikers om dergelijke inhoud makkelijk te markeren en voor platforms om samen te werken met zogenaamde “betrouwbare flaggers” en nieuwe verplichtingen inzake de traceerbaarheid van zakelijke gebruikers op onlinemarktplaatsen;
• nieuwe maatregelen om gebruikers en het maatschappelijk middenveld mondiger te maken. Bijvoorbeeld om besluiten van platforms inzake inhoudsmoderatie aan te vechten en verhaal te halen, door toegang aan ngo’s te verlenen tot openbare data en door transparantiemaatregelen;
• maatregelen om risico's te beoordelen en te beperken, zoals de verplichting voor zeer grote platforms en onlinezoekmachines om risicogestuurde maatregelen ter voorkoming van misbruik van hun systemen te voorkomen of om reactiemechanismen op crises met gevolgen voor openbare veiligheid of volksgezondheid te ontwikkelen;
• meer toezicht en betere handhaving door de Europese Commissie bij zeer grote onlineplatforms. Het toezichts- en handhavingskader bevestigt de belangrijke rol van de onafhankelijke coördinatoren voor digitale diensten en de Raad voor digitale diensten.

Hoe verder?
Het politiek akkoord tussen het Europees Parlement en de Raad moet nu door de twee medewetgevers formeel worden goedgekeurd. Zodra de verordening betreffende de wet inzake digitale diensten is vastgesteld, wordt ze meteen in de hele EU toepasbaar en vijftien maanden na de inwerkingtreding of vanaf 1 januari 2024 van toepassing. Voor de zeer grote onlineplatforms en onlinezoekmachines zal de DSA van toepassing zijn vanaf een eerdere datum, namelijk vier maanden na de aanwijzing.

Meer informatie
Persbericht Europese Commissie
ECER-dossier: Digitalisering