Raad stelt voorwaarden vast voor deelname van derde landen aan PESCO-projecten
Nieuwsbericht | 10-11-2020
De Permanente gestructureerde samenwerking (PESCO: Permanent Structured Cooperation) is één van de bouwstenen van het Gemeenschappelijk Veiligheids- en Defensiebeleid (GVDB) van de EU (zie voor meer informatie het ECER-dossier over defensiesamenwerking). De PESCO werd in 2017 opgericht om nauwere samenwerking op veiligheids- en defensiegebied tussen EU-lidstaten mogelijk te maken ( Besluit 2017/2315 ).
EU-lidstaten kunnen vrijwillig deelnemen aan de PESCO en kunnen zelf bepalen of zij willen deelnemen aan een specifiek PESCO-project. Op dit moment nemen 25 van de 27 lidstaten deel aan de PESCO. Alleen de landen Denemarken en Malta participeren niet in de PESCO. Er zijn momenteel 47 samenwerkingsprojecten op verschillende gebieden, waaronder opleidingsfaciliteiten, systemen voor landmachtformaties, cybersystemen, ruimtevaart, maritieme en luchtsystemen en diverse gezamenlijke faciliterende diensten. Op de officiële website van de PESCO vindt u een overzicht en meer informatie over de 47 projecten.
Deelname van derde landen aan PESCO-projecten
Artikel 4, lid 2, onder g van Besluit 2017/2315 bepaalt dat de Raad besluiten kan vaststellen waarbij, in overeenstemming met artikel 9 van dat besluit, de algemene voorwaarden worden vastgesteld op grond waarvan derde landen bij wijze van uitzondering kunnen worden uitgenodigd om deel te nemen aan afzonderlijke PESCO-projecten. De Raad heeft op 5 november 2020 voor het eerst deze algemene voorwaarden vastgesteld in Besluit 2020/1639 .
Op grond van Besluit 2020/1639 kunnen derde landen een verzoek indienen bij de coördinator(en) van een PESCO-project om deel te mogen nemen aan het project. De deelnemende EU-lidstaten aan het PESCO-project (hierna: “projectleden”) beslissen vervolgens met unanimiteit of zij het derde land willen uitnodigen. ( artikel 2, leden 1 en 3, onder a, Besluit 2020/1639 ). Een derde land kan alleen worden uitgenodigd als het land voldoet aan de algemene voorwaarden (artikel 3 van Besluit 2020/1639). Het derde land moet onder meer de waarden delen waarop de EU is gegrondvest (o.a. artikel 2 EU-Verdrag ) en het mag niet in strijd handelen met de veiligheids- en defensiebelangen van de EU en haar lidstaten.
Nadat de projectleden unaniem hebben vastgesteld dat het derde land aan alle algemene voorwaarden uit artikel 3 van Besluit 2020/1639 voor een uitnodiging heeft voldaan, worden de Hoge Vertegenwoordiger en de Raad in kennis gesteld van het besluit. De Raad neemt vervolgens een besluit over de vraag of de deelname van het derde land aan het specifieke PESCO-project voldoet aan de algemene voorwaarden uit artikel 3 van Besluit 2020/1639 . De Raad besluit hierbij met unanimiteit ( artikel 2, leden 3 en 4, Besluit 2020/1639 ).
Na een positief besluit van de Raad over de deelname van het derde land aan het PESCO-project verzenden de coördinator(en) van het PESCO-project een uitnodiging aan het derde land. Zodra het derde land de uitnodiging heeft aanvaard onderhandelen de projectleden met dat derde land over een administratieve regeling. In deze regeling worden de begindatum, de duur, de beëindiging en de fases van de deelname aan het PESCO-project vastgelegd ( artikel 2, leden 5 en 6, Besluit 2020/1639 ).
In Besluit 2020/1639 is ook een evaluatiemechanisme opgenomen. Op basis van het evaluatiemechanisme moeten de coördinator(en) van het PESCO-project rapporteren over de nakoming door het derde land van zijn verplichtingen met betrekking tot het PESCO-project. Ook moet in de rapportage worden beoordeeld of het derde land nog steeds aan de algemene voorwaarden voor deelname voldoet. De rapportage moet op gezette tijden aan het PESCO-secretariaat worden aangeboden ( artikel 5, lid 1, Besluit 2020/1639 ).
Meer informatie
