Vrijhandelsovereenkomst tussen EU en Nieuw-Zeeland op weg naar definitieve ratificatie

Het gaat om de op 27 november 2023 afgeronde procedures binnen de EU waarbij de Raad van de Europese Unie een goedkeuringsbesluit nam. Het Europees Parlement had op 22 november de overeenkomst al goedgekeurd. De onderhandelingen over de vrijhandelsovereenkomst met Nieuw-Zeeland gingen in juni 2018 van start. Tot maart 2022 vonden twaalf onderhandelingsronden plaats en diverse tussentijdse besprekingen. De onderhandelingen werden op 30 juni 2022 afgerond.

Handelsovereenkomsten maken deel uit van de zogenoemde “open handel”-benadering (of “partnerschapsbenadering”) van de EU, een van de drie doelstellingen van de in juni 2023 gepresenteerde Europese strategie voor economische veiligheid . De nieuwe handelsovereenkomst tussen EU en Nieuw-Zeeland versterkt ook de betrokkenheid van de EU in de strategisch en economisch belangrijke Indo-Pacifische regio.

Voordat de overeenkomst in werking kan treden, moet Nieuw-Zeeland zijn ratificatieprocedure nog afronden. Dit zal naar verwachting in het eerste of tweede kwartaal van 2024 gebeuren.

Meer informatie over de nieuwe vrijhandelsovereenkomst is ook verkrijgbaar via de webpagina van de Europese Commissie, in de factsheets over de overeenkomst, over handel en duurzame ontwikkeling en over landbouw die de Commissie uitgaf, alsmede in de Q&A.

Nieuwe uitvoermogelijkheden
De vrijhandelsovereenkomst tussen de EU en Nieuw-Zeeland beoogt ondernemingen nieuwe kansen te bieden door:

• alle douanerechten op de EU-uitvoer naar Nieuw-Zeeland af te schaffen;
• de Nieuw-Zeelandse dienstenmarkt in cruciale sectoren zoals financiële diensten, telecommunicatie, zeevervoer en bezorgdiensten open te stellen;
• te zorgen voor de niet-discriminerende behandeling van EU-investeerders in Nieuw-Zeeland en vice versa;
• de toegang van ondernemingen in de EU tot Nieuw-Zeelandse overheidsopdrachten voor goederen, diensten, werken en concessies voor werken te verbeteren;
• gegevensstromen te vergemakkelijken en voor voorspelbare en transparante regels voor digitale handel en een veilige online­omgeving voor de consumenten te zorgen;
• ongerechtvaardigde gegevenslokalisatievereisten te vermijden en hoge normen voor de bescherming van persoonsgegevens te handhaven;
• kleine ondernemingen te helpen om meer uit te voeren dankzij een specifiek hoofdstuk over kleine en middelgrote ondernemingen;
• de conformiteitsvereisten en -procedures wezenlijk te verminderen en zo een snellere doorstroming van goederen mogelijk te maken;
• verregaande toezeggingen van Nieuw-Zeeland om intellectuele-eigendomsrechten te beschermen en te handhaven, in overeenstemming met de EU-normen.

Agrovoedingsproducten
Zodra de overeenkomst van toepassing wordt, krijgen landbouwers in de EU betere mogelijkheden om hun producten in Nieuw-Zeeland te verkopen. De rechten op belangrijke exportproducten van de EU zoals varkensvlees, wijn en chocolade worden afgeschaft. De vrijhandelsovereenkomst zal bescherming bieden aan een volledige lijst van wijnen en gedistilleerde dranken uit de EU (bijna 2 000 namen) en daarnaast zullen 163 van de bekendste traditionele EU-producten (geografische aanduidingen), zoals feta en olijven, in Nieuw-Zeeland worden beschermd.

De overeenkomst houdt rekening met de belangen van gevoelige landbouwsectoren in de EU die betrokken zijn bij de productie van onder meer een aantal zuivelproducten, rund- en schapenvlees, ethanol en suikermaïs. Voor deze sectoren wordt de handel niet geliberaliseerd maar wordt ingevolge de overeenkomst de invoer uit Nieuw-Zeeland tegen nultarief of lagere tarieven slechts in beperkte mate toestaan (via zogenoemde tariefcontingenten).

Duurzaamheidsverbintenissen
De vrijhandelsovereenkomst tussen de EU en Nieuw-Zeeland is de eerste waarin de nieuwe aanpak van de EU inzake handel en duurzame ontwikkeling tot uiting komt, zoals die in juni 2022 werd aangekondigd in de mededeling “ De kracht van handelspartnerschappen: samen voor groene en rechtvaardige economische groei” (zie dit ECER-bericht).

Op basis van samenwerking en versterkte handhaving worden ambitieuze verbintenissen inzake handel en duurzame ontwikkeling aangegaan. Voor het eerst bevat een EU-vrijhandelsovereenkomst een specifiek hoofdstuk over duurzame voedselsystemen, een specifiek artikel over handel en gendergelijkheid en een specifieke bepaling over de hervorming van de handel in en subsidies voor fossiele brandstoffen. Vanaf het moment van inwerkingtreding van de overeenkomst worden ook milieugoederen en -diensten geliberaliseerd.

Meer informatie:
Persbericht Europese Commissie
ECER-dossier : Externe betrekkingen
ECER-dossier : Handelspolitiek
ECER-bericht: Handelsovereenkomst tussen Europese Unie en Nieuw-Zeeland klaar voor ratificatie (20 februari 2023)