November 2023: Talen in het EU-recht

ECER-seminar Talen in het EU-recht

Op donderdagmiddag 16 november 2023 organiseerde het ECER een seminar over Talen in het EU-recht. Voor dit seminar hadden zich 60 belangstellenden aangemeld.

Talen in het EU-recht
Taaldiversiteit speelt binnen de Europese Unie van 27 lidstaten -met elk hun eigen taal (inmiddels bestaan er 24 officiële EU-talen)- een belangrijke rol. Niet alleen vanuit culturele optiek, maar vanzelfsprekend ook bij de toepassing en de uitleg van het Europese recht. 

Hoe komen diverse talenversies van EU-wetgeving en EU-jurisprudentie tot stand en hoe verhouden eventuele interpretatiekwesties die zich daaruit voordoen zich tot elkaar? Welke talenversies van wetgeving of jurisprudentie verschijnen wanneer en hoe zijn die het beste vindbaar? Welke officiële EU-talen zijn er en welke actuele ontwikkelingen spelen er op het gebied van talenregimes binnen de EU? Welke specifieke rol speelt taal binnen het vrij verkeer op de EU-interne markt en ten aanzien van de constitutionele identiteit van lidstaten? Wat is de invloed van EU-taalregelgeving op taalminderheden, of bijvoorbeeld op nationaal taalbeleid ten aanzien van hoger onderwijs? Hoe heeft de EU-jurisprudentie zich op al die vlakken ontwikkeld afgelopen jaren? Welke taaleisen kan een lidstaat bijvoorbeeld wel en niet stellen binnen interstatelijk verkeer of ten aanzien van nationale onderdanen?

Tijdens dit ECER-seminar over Talen in het EU-recht  werd onder meer nader ingegaan op bovengenoemde kwesties en was er alle ruimte voor deelnemers om hun praktijkvragen te stellen en in discussie te gaan.

Sprekers 

Sprekers waren:

  • Stefaan van der Jeught - Persvoorlichter EU-Hof en Professor Europees Recht aan de Vrije Universiteit Brussel
  • Eva Meyermans Spelmans - Promovendus aan de Erasmus Rotterdam School of Law
  • Hanneke van Eijken - Universitair docent en senior onderzoeker aan de Universiteit van Utrecht

De bijeenkomst startte met een inleiding van de heer van der Jeught over de rol van taal in het EU-recht in het algemeen en actuele ontwikkelingen. Een duiding van de borging van de rol van talen in het VEU en het VWEU, alsmede in het Handvest van de grondrechten leverde onder meer praktijkvoorbeelden van taalgebruik bij de EU-instellingen, over de al dan niet afdwingbaarheid van talen, de vraag naar rechtszekerheid en vanzelfsprekend discussie over het recente voorstel van het Spaanse EU-Voorzitterschap van de Europese Unie om Catelaans, Baskisch en Galicisch als officiele EU-taal toe te laten. Vragen over onder meer de beschikbaarheid van Nederlandstalige versies van uitspraken van EU-Hof of EU-Gerecht, het gebruik van AI of vertaalmachines, de toekomst van Engels of Spaans als werktaal binnen de EU of administratieve lastendiscussies bij voorstellen vanuit lidstaten tot toelating van nieuwe officiele EU-talen passeerden de revue. Vervolgens volgde een inleiding van mevrouw Hanneke van Eijken en Eva Meyermans Spelmans over taaldiversiteit en nationale constitutionele identiteit van lidstaten. Onder meer aan de hand van jurisprudentie over de balans tussen vrij verkeer van personen en nationale constitutionele identiteit en over vrij verkeer en taalbelemmeringen werd een beeld geschetst van mogelijkheden die lidstaten kunnen hebben om hun taalbeleid in te richten en waar mogelijke wrijving ontstaat tussen de interne markt en de bescherming van taaldiversiteit en taalvrijheid. Ook werd aandacht besteed aan de bescherming van regionale en minderheidstalen. In de (panel) discussie die volgde ging het onder meer over de vraag of aan de hand van het Spaanse voorstel tot toelating van bijvoorbeeld het Catelaans als officiele taal, dan ook voor het Fries een toelating als officiele EU-taal zou moeten worden overwogen en wat daarvoor eventuele argumenten voor- of tegen zouden kunnen zijn.

Het seminar werd afgesloten met een netwerkborrel.  

Achtergrondinformatie bij deze bijeenkomst

Deelname aan ECER-bijeenkomsten staat open voor belangstellenden uit de overheid, rechterlijke macht en wetenschap. Deelnemers werkzaam bij de kerndepartementen krijgen voorrang bij plaatsing op de deelnemerslijst. Overige belangstellenden worden in eerste instantie op de wachtlijst geplaatst en kunnen bij voldoende beschikbare plaatsen alsnog op de deelnemerslijst geplaatst worden. Aanmelden kan door het sturen van een mail naar djz-ecer@minbuza.nl onder vermelding van naam, e-mailadres en functie/organisatie.

De bijeenkomst vindt plaats in Den Haag. Inloop start om 14:45 uur, het programma start om 15:00 uur en eindigt om 17:00 uur. De bijeenkomst zal worden afgesloten met een (netwerk)borrel.