Inleiding

Zoals in de andere subdossiers Staatssteun is vermeld, geldt er in beginsel een aanmeldingsplicht voor staatssteun. Voor de aanmeldingsplicht heeft de Europese Commissie een bepaalde procedure in het leven geroepen (zie ook subdossier Verenigbare steun en aanmelden).  Deze procedure wordt regelmatig door lidstaten gevolgd. Desondanks blijkt er in de praktijk toch ook vaak sprake van onrechtmatig verleende staatssteun.

Onrechtmatig verleende steun is niet hetzelfde als staatssteun die onverenigbaar is met de interne markt. Onrechtmatige steun betekent dat de benodigde formaliteiten niet in acht zijn genomen (zoals bijvoorbeeld het niet volgen van een aanmeldingsprocedure wanneer dit wel is vereist), maar de verleende staatssteun kan in een dergelijk geval nog wel blijken verenigbaar met de interne markt te zijn.

Er worden drie vormen van onrechtmatig verleende steun onderscheiden:

1. De steun wordt niet aangemeld maar wel verleend;
2. De steun wordt wel aangemeld maar wordt ook uitgevoerd voordat de goedkeuring van de Commissie is verkregen;
3. De steun is verleend nadat de Commissie een negatief besluit heeft genomen of de steun is in strijd met de voorwaarden die in een positief (goedkeurings)besluit staan vermeld.

In het eerste en tweede geval wordt de stand-still bepaling, die meebrengt dat de steun niet mag worden uitgevoerd voordat de Commissie een goedkeuringsbesluit heeft genomen, geschonden (zie voor meer informatie ook dit subdossier). Dergelijke steun is onrechtmatig maar niet in alle gevallen ook onverenigbaar. In het derde geval is de verleende steun zowel onrechtmatig als onverenigbaar met de interne markt.

Dit subdossier gaat kort verder in op de gevolgen van onrechtmatig verleende staatssteun. Aan het verlenen van onrechtmatige staatssteun kleven bepaalde risico’s, zowel voor de onderneming die de staatssteun ontvangt, als voor de (decentrale) overheid die de staatssteun verleend. Eén van die risico’s is dat de onrechtmatig verleende steun teruggevorderd zal dienen te worden. Ten behoeve van de terugvordering van staatssteun zijn nationaalrechtelijke procedures in het leven geroepen (zie meer informatie hierna onder kop Wet terugvordering staatssteun).

Meer informatie:
Website Europese Commissie: procedures over herstel van onrechtmatige en onverenigbare steun en achtergrondinformatie
Website Europese Commissie: procedures over onrechtmatige steun
Website Europese Commissie: regelgeving over herstel van onrechtmatige en onverenigbare steun
Website Europese Commissie: regelgeving over onrechtmatige steun