C-575/24 Vodovody a kanalizace Prerov

Prejudiciële hofzaak  

Zie bijlage voor de verwijzingsuitspraak, en klik hier voor het dossier van het Hof van Justitie (voor zover beschikbaar).

Termijnen: Motivering departement:     12 december 2024
Schriftelijke opmerkingen:                     28 januari 2025

Trefwoorden: open data, informatieplicht, overheidsonderneming

Onderwerp:  Richtlijn (EU) 2019/1024 van het Europees Parlement en de Raad van 20 juni 2019 inzake open data en het hergebruik van overheidsinformatie: artikel 2, punt 3.

Feiten:
Verzoekende partij is een NV die voor bijna 100% in handen is van steden en gemeenten. Minder dan 1% van de aandelen is in handen van een natuurlijke persoon. Geen van de aandeelhouders heeft een meerderheidsbelang. ‘C.’ heeft op grond van een nationale wet inzake vrije toegang tot informatie de vergadernotulen opgevraagd van de organen van de verzoekende partij. Verzoekende partij heeft de informatie niet verstrekt, omdat zij stelt geen entiteit te zijn die aan de informatiewet is onderworpen. C. heeft bezwaar ingesteld en zijn verzoek toegewezen gekregen, waarop verzoekende partij beroep heeft ingesteld bij de rechter. 

Overweging:
De partijen zijn het oneens of verzoekende partij een ‘overheidsonderneming’ is in de zin van richtlijn 2019/1024. Op grond van die richtlijn zijn overheidsondernemingen onderworpen aan de informatieplicht. 
De richtlijn stelt dat overheidsondernemingen ondernemingen zijn die actief zijn op genoemde gebieden en waarop de openbare lichamen direct of indirect een ‘overheersende invloed’ kunnen uitoefenen uit hoofde van eigendom, financiële deelname of de op de onderneming van toepassing zijnde voorschriften. De verwijzende rechter twijfelt of de overheersende invloed op grond van het eigendomsrecht van de verzoekende partij door één entiteit moet worden uitgeoefend, of dat het ook gezamenlijk kan worden uitgeoefend door verschillende publiekrechtelijke instellingen, zoals in casu de lokale overheden. 

Prejudiciële vragen:
1. Moet artikel 2, punt 3, van richtlijn (EU) 2019/1024 van het Europees Parlement en de Raad van 20 juni 2019 inzake open data en het hergebruik van overheidsinformatie aldus worden uitgelegd dat onder overheidsonderneming ook een onderneming wordt begrepen waarin meerdere openbare lichamen gezamenlijk een overheersende invloed kunnen uitoefenen uit hoofde van eigendom, financiële deelname of de op de onderneming van toepassing zijnde voorschriften? 
2. Indien de eerste vraag bevestigend wordt beantwoord: wordt er ook uitgegaan van een overheersende invloed overeenkomstig voornoemde bepaling van richtlijn 2019/1024 wanneer meerdere openbare lichamen gezamenlijk de meerderheid van het geplaatste kapitaal van de onderneming bezitten, over de meerderheid van de stemrechten verbonden aan de door de onderneming uitgegeven aandelen beschikken of meer dan de helft van de leden van het bestuurs-, het leidinggevend of het toezichthoudend orgaan van de onderneming kunnen aanwijzen, of moet worden onderzocht of deze openbare lichamen daadwerkelijk in onderling overleg handelen en gemeenschappelijke belangen hebben?

Aangehaalde (recente) jurisprudentie: -

Specifiek beleidsterrein: BZK