C-713/23 Wojewoda Mazowiecki 

Prejudiciële hofzaak   

Zie bijlage voor de verwijzingsuitspraak , en klik hier voor het dossier van het Hof van Justitie (voor zover beschikbaar).

Termijnen: Motivering departement:    5 februari 2024
Schriftelijke opmerkingen:                    22 maart 2024

Trefwoorden: gelijke behandeling; grondrechten; vrij verkeer van personen

Onderwerp:

-             Verdrag betreffende de Europese Unie: artikel 6;

-             Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie (VWEU): artikel 20,lid 1, artikel 20, lid 2, onder a), en artikel 21, lid 1;

-             Handvest van de grondrechten van de Europese Unie: artikel 7 en artikel 21, lid 1 en artikel 45;

-             Richtlijn 2004/38/EG van het Europees Parlement en de Raad van 29 april 2004 betreffende het recht van vrij verkeer en verblijf op het grondgebied van de lidstaten voor de burgers van de Unie en hun familieleden: artikel 2, punten 1-3;

-             Verordening (EU) 2016/1191 van het Europees Parlement en de Raad van 6 juli 2016 inzake de bevordering van het vrije verkeer van burgers door vereenvoudigde overlegging van bepaalde openbare documenten in de Europese Unie: artikel 4.

Feiten:

Verzoekende partijen, de mannen JC-T en MT, zijn in Berlijn met elkaar in het huwelijk getreden. Zij verblijven in Duitsland en hebben de Poolse nationaliteit. Ze willen naar Polen reizen en daar verblijven, in de burgerlijke staat van gehuwden en onder de namen die zij na hun huwelijk hebben aangenomen. De verzoekende partijen hebben verzocht om hun buitenlandse huwelijksakte in te schrijven in de Poolse akten van de burgerlijke stand. Dit is geweigerd, omdat het Poolse recht niet voorziet in een huwelijk tussen personen van hetzelfde geslacht, en de inschrijving van deze akte zou derhalve in strijd zijn met de fundamentele beginselen van de rechtsorde in Polen. Tegen dit besluit is bezwaar ingediend bij verwerende partij Wojewoda Mazowiecki. Hij heeft het besluit bevestigd en opgemerkt dat de vorm van het Duitse model van huwelijksakte niet overeenstemt met de Poolse equivalent, omdat het in de Poolse versie ontoelaatbaar is om de gegevens van twee mannen in te vullen. In die akte kunnen slechts gegevens van een man en een vrouw ingevuld worden. Hiertegen is beroep ingesteld.

Overweging:

De verwijzende rechter vraagt zich af of een gastland dat huwelijken tussen personen van hetzelfde geslacht niet erkent, een schending van grondrechten oplevert voor de betrokken personen in de zin van artikelen 20 en 21 VWEU. Daarnaast lijkt het de verwijzende rechter een inbreuk op het recht van het eerbiedigen van het gezinsleven op te leveren. De twijfel is ontstaan omdat volgens de verwijzende rechter enerzijds het gastland op deze manier verzuimt om de rechten van de burgers van de Unie te eerbiedigen, maar anderzijds ontneemt het weigeren van het erkennen van een huwelijksakte niet het recht om te reizen en verblijven in een EU-lidstaat.

Prejudiciële vraag:

Moeten artikel 20, lid 2, onder a), en artikel 21, lid 1, VWEU, gelezen in samenhang met artikel 7 en artikel 21, lid 1, van het Handvest van de grondrechten van de Europese Unie en met artikel 2, punt 2, van richtlijn 2004/38/EG van het Europees Parlement en de Raad van 29 april 2004 betreffende het recht van vrij verkeer en verblijf op het grondgebied van de lidstaten voor de burgers van de Unie en hun familieleden, tot wijziging van verordening (EEG) nr. 1612/68 en tot intrekking van richtlijnen 64/221/EEG, 68/360/EEG, 72/194/EEG, 73/148/EEG, 75/34/EEG, 75/35/EEG, 90/364/EEG, 90/365/EEG en 93/96/EEG aldus worden uitgelegd dat zij eraan in de weg staan dat de bevoegde autoriteiten van een lidstaat waarvan een burger van de Unie de nationaliteit bezit, welke burger met een andere burger van de Unie (een persoon van hetzelfde geslacht) in een andere lidstaat in het huwelijk is getreden overeenkomstig de wetgeving van die staat, kunnen weigeren de huwelijksakte te erkennen en in te schrijven in het nationale register van de burgerlijke stand en aldus kunnen verhinderen dat die personen in die staat kunnen verblijven in die burgerlijke staat en onder dezelfde familienaam, omdat het recht van het gastland niet in een huwelijk tussen personen van hetzelfde geslacht voorziet?

Aangehaalde (recente) jurisprudentie: C-148/02; C-353/06; C-523/11 en C-585/11 ; C-438/14; C-443/15; C-165/16; C-673/16 ; C-490/20 Stolichna obshtina, rayon „Pancharevo’

Specifiek beleidsterrein: JenV; OCW; BZK