EU-Hof: lidstaten die oude vergunningen voor semi automatische wapens in stand willen houden, mogen dat ook voor wapens die zijn omgebouwd om er losse patronen mee af te vuren

Het gaat om het arrest van het EU-Hof van 5 maart 2024 in zaak C-234/21 (Actieve Verdediging der Wapenliefhebbers e.a.).

Achtergrond
De vereniging Actieve Verdediging der Wapenliefhebbers vzw (AVW) en twee Belgische burgers staan tegenover de Belgische Ministerraad in een geschil over de in 2019 doorgevoerde hervorming van de wapenwet. De meeste bepalingen van die hervorming hadden betrekking op de gedeeltelijke omzetting van richtlijn (EU) 2017/853 tot wijziging van richtlijn 91/477/EEG van de Raad inzake de controle op de verwerving en het voorhanden hebben van wapens. Richtlijn 91/477 is inmiddels ingetrokken en vervangen door richtlijn (EU) 2021/555 inzake de controle op de verwerving en het voorhanden hebben van wapens.

Die hervorming van de Belgische wapenwet in 2019 voorzag in een verbod op bepaalde soorten semiautomatische wapens die zijn omgebouwd om er losse patronen mee af te vuren. Tot begin juni 2019 waren die wapens vrij verkrijgbaar in België. Sindsdien mogen de bezitters daarvan hun wapen, dat nu verboden is, niet langer in hun bezit hebben. Voor bezitters van authentieke semiautomatische vuurwapens (die niet zijn omgebouwd en waarmee dus echte kogels kunnen worden afgevuurd) geldt er echter een overgangsregeling, waardoor zij deze wapens wel mogen blijven bezitten indien zij legaal waren gekocht en geregistreerd vóór 13 juni 2017.

Volgens de AVW leidt deze situatie tot een ongelijke behandeling van wapenbezitters in deze twee categorieën. De richtlijn van de Unie die werd omgezet door middel van de Belgische hervorming uit 2019 , schendt volgens de AVW onder meer het recht op eigendom en ook het gelijkheidsbeginsel, het non-discriminatiebeginsel en het vertrouwensbeginsel. Het Belgische Grondwettelijk Hof, waar de zaak bij in behandeling is, stelt het EU-Hof de prejudiciële vraag of de relevante bepaling van de richtlijn 91/477, zoals gewijzigd bij richtlijn 2017/853, ongeldig is omdat de lidstaten niet kunnen voorzien in een overgangsregeling voor personen die vóór 13 juni 2017 op legale wijze waren overgegaan tot aankoop en registratie van een semiautomatisch vuurwapen dat is omgebouwd om er uitsluitend losse patronen mee af te vuren.

EU-Hof
Het EU-Hof (Grote kamer) bevestigt de geldigheid van deze bepaling. Zij is niet in strijd met het recht op eigendom en ook niet met het gelijkheidsbeginsel, het non-discriminatiebeginsel en het vertrouwensbeginsel.

Anders dan de AVW stelt, biedt die bepaling volgens het EU-Hof de lidstaten namelijk wel de mogelijkheid om oude vergunningen in stand te houden voor alle semiautomatische vuurwapens waar het hier om gaat, en dus ook voor vuurwapens die zijn omgebouwd om er uitsluitend losse patronen mee af te vuren. Het Grondwettelijk Hof moet bepalen welke consequenties dit heeft voor de door deze instantie te verrichten toetsing of die wapens terecht waren uitgesloten van de overgangsregeling die door de Belgische wetgever is ingevoerd.

Meer informatie:
Persbericht Curia
ECER-bericht: EU-Hof: aanscherping vuurwapenrichtlijn is rechtsgeldig (4 december 2019)
ECER-bericht: Europese Commissie doet voorstel voor aangepaste EU-vuurwapenverordening (10 november 2022)