Europese Commissie neemt herziene mededeling over staatssteun voor exportkredieten aan

Het gaat om de herziene mededeling inzake kortlopende exportkredietverzekering (hierna: STEC-mededeling; short term export credit insurance). De STEC-mededeling (C (2021)8705 final van 6 december 2021) bevat regels die moeten voorkomen dat staatssteun voor exportkredieten de concurrentie tussen particuliere en publieke (of publiek gesteunde) exportkredietverzekeraars verstoort. Ook dient de mededeling een gelijk speelveld tussen exporteurs in verschillende lidstaten tot stand te brengen. De herziene STEC-mededeling zal vanaf 1 januari 2022 van toepassing zijn. Zie de website van de Europese Commissie voor meer achtergrondinformatie (EN).

Achtergrond
In maart 2020 stelde de Europese Commissie vast dat door de uitbraak van het coronavirus zich een gebrek aan voldoende particuliere verzekeringscapaciteit voor kortlopende exportkredieten voor deed. De Commissie oordeelde dat alle commerciële en politieke risico's die verbonden zijn aan de uitvoer naar de in de bijlage bij de STEC-mededeling genoemde landen, tijdelijk onverhandelbaar waren.
De Commissie wijzigde daarom eind maart 2020 de bijlage om het aanbod van kortlopende exportkredietverzekering te verruimen door ook aan publieke verzekeraars tijdelijk toe te staan een exportverzekering voor uitvoer naar alle landen aan te bieden. Die wijziging verruimde tevens de flexibiliteit waarin al was voorzien via de tijdelijke kaderregeling inzake staatssteun ter ondersteuning van de economie in het kader van de COVID-19-uitbraak van 19 maart 2020 (zie ook dit ECER-bericht). Zie voor meer informatie ook de website van de Europese Commissie (EN).

De (tijdelijk) aangepaste lijst van landen met niet-verhandelbare risico's is nadien verlengd door opeenvolgende (inmiddels zes) wijzigingen van de tijdelijke kaderregeling staatssteun, waarvan de laatste van 18 november 2021 dateert (zie daarover ook dit ECER-bericht). In die laatste wijziging oordeelde de Commissie dat het niet nodig was om de tijdelijke schrapping van landen op de lijst langdurig te verlengen. De tijdelijke kaderregeling is daarom voor dit punt (verlenging van de aangepaste lijst van landen met niet-verhandelbare risico’s in de context van de kortlopende exportkredietverzekering) verlengd met een periode van drie maanden (van 31 december 2021 tot en met 31 maart 2022). Dit biedt voldoende tijd om af te bouwen.

Inhoud en totstandkoming herziene STEC-Mededeling
Door exportkredieten kunnen buitenlandse afnemers van goederen en diensten betaling uitstellen. Dergelijk uitstel van betaling houdt een kredietrisico in voor de verkoper, waartegen deze zich via een exportkredietverzekering verzekert.

Volgens de bestaande STEC-mededeling uit 2012 brengt de handel in de 27 EU-lidstaten en negen OESO-landen -die in de bijlage bij die mededeling zijn genoemd -gedurende een maximale risicoperiode van twee jaar verhandelbare risico's met zich mee. Daardoor moeten particuliere verzekeraars over voldoende capaciteit beschikken en dit soort verzekering aanbieden. In beginsel mogen dergelijke risico's niet door de staat of door publiek gesteunde verzekeraars worden verzekerd en hoeft de overheid dus geen actie te ondernemen om een soortgelijk product aan te bieden.

In 2019 evalueerde de Commissie STEC-mededeling van 2012 in het kader van de geschiktheidscontrole (EN) van het staatssteunbeleid. Uit die evaluatie bleek dat de regels in principe goed functioneerden en dat slechts kleine aanpassingen nodig waren om de marktontwikkelingen te weerspiegelen.

Ook werd positieve feedback van stakeholders ontvangen in de openbare raadpleging (EN) die in zomer 2021 liep over het wijzigingsvoorstel voor de STEC-mededeling. Op grond daarvan is in de herziene tekst van de mededeling een reeks doelgerichte aanpassingen aangebracht. Zo zijn de criteria gewijzigd waaronder kleine en middelgrote ondernemingen onder bepaalde omstandigheden in aanmerking kunnen komen voor publieke verzekering. Waar de jaarlijkse exportomzet volgens de eerdere regels niet hoger mocht zijn dan 2 miljoen euro, is het plafond voor kleine en middelgrote ondernemingen in de nieuwe STEC-mededeling verhoogd tot 2,5 miljoen euro.

Meer informatie:

Persbericht Europese Commissie
ECER-dossier: staatssteun