Europese Commissie publiceert verslagen over nulverontreiniging

Contentverzamelaar

Europese Commissie publiceert verslagen over nulverontreiniging

Uit de verslagen blijkt dat het EU-beleid heeft bijgedragen tot de vermindering van de luchtverontreiniging en de verontreiniging door pesticiden. De verontreinigingsniveaus zijn echter nog steeds te hoog. Op andere gebieden, zoals schadelijk lawaai, nutriëntenverontreiniging of de productie van stedelijk afval, is de vooruitgang tot stilstand gekomen. In het algemeen is veel krachtigere actie nodig om de doelstellingen van de EU om de verontreiniging terug te dringen tegen 2030 te verwezenlijken. Er is nieuwe wetgeving ter bestrijding van verontreiniging nodig en bestaande wetgeving moet beter worden uitgevoerd.

Het gaat om het eerste verslag over de monitoring en de vooruitzichten voor nulverontreiniging (Zero Pollution Monitoring and Outlook) en het derde verslag over de vooruitzichten voor schone lucht (Clean Air Outlook) van de Europese Commissie, waarin trajecten naar schonere lucht, schoner water en een schonere bodem worden uitgestippeld.

Achtergrond
Het verslag wordt ondersteund door een grondige analyse van het Europees Milieuagentschap voor het monitoringgedeelte. Het Gemeenschappelijk Centrum voor onderzoek heeft onderzoek verricht voor het deel over de vooruitzichten. De belangrijkste bevindingen van het derde verslag over de vooruitzichten voor schone lucht zijn ook opgenomen in het verslag over de monitoring en de vooruitzichten voor nulverontreiniging. De online beschikbare evaluatie van de monitoring voor nulverontreiniging (Zero Pollution monitoring assessment), die is opgesteld door het Europees Milieuagentschap (EEA), bevat een horizontale beoordeling van de verontreiniging op de thema's productie en consumptie, gezondheid en ecosystemen.

Vervuiling is de belangrijkste milieuoorzaak van velerlei ziekten en vroegtijdige sterfgevallen. Verontreiniging is ook een van de vijf grootste bedreigingen voor de biodiversiteit.

In het kader van het Actieplan om de verontreiniging tot nul terug te brengen (Zero Pollution- of Nulverontreinigingsactieplan uit 2021; (COM (2021) 400) heeft de Commissie negen vlaggenschipinitiatieven en 33 specifieke acties gelanceerd om verontreiniging te voorkomen en terug te dringen, zoals afgelopen oktober het pakket om de vervuiling tot nul terug te brengen voor schonere lucht en schoner water (zie ook dit ECER-bericht).  

Alle verslagen worden besproken tijdens de komende conferentie over nulverontreiniging voor belanghebbenden medio december 2022.

Vooruitgang richting de 2030 doelstellingen maar de niveaus van verontreiniging zijn nog steeds te hoog
De vooruitgang in de richting van de zes doelstellingen voor nulverontreiniging uit het Actieplan uit 2021 is gemengd. De vervuiling door pesticiden, antimicrobiële stoffen en zwerfvuil op zee neemt af. Er is weinig vooruitgang geboekt op het gebied van geluidshinder, voedingsstoffen en afval. Anderzijds zijn de over het algemeen hoge nalevingspercentages van de EU-normen inzake drinkwater- en zwemwaterverontreiniging bemoedigend. Voor 2030 kunnen de meeste doelstellingen worden gehaald als er extra inspanningen worden geleverd.

De huidige verontreinigingsniveaus zijn echter nog steeds veel te hoog: nog elk jaar houdt meer dan 10 procent van de vroegtijdige sterfgevallen in de EU verband met milieuvervuiling. Dit is voornamelijk te wijten aan luchtverontreiniging, maar ook aan geluidshinder en blootstelling aan chemische stoffen. De vervuiling schaadt ook de biodiversiteit. Er zijn wel aanzienlijke verschillen tussen de lidstaten in het aantal vroegtijdige sterfgevallen.

De Commissie heeft ondertussen alle 33 van de acties die werden aangekondigd in het Zero Pollution actieplan (zie ook persbericht en website van de Commissie) uitgevoerd of er vooruitgang op geboekt. Het verslag roept op tot een snelle overeenkomst over- en goedkeuring van- de voorstellen voor wetgeving om schadelijke verontreiniging terug te dringen, en tot een betere uitvoering van de bestaande voorstellen op lokaal, nationaal en grensoverschrijdend niveau. Het verslag vermeldt dat als de EU alle relevante door de Commissie voorgestelde maatregelen ten uitvoer legt, het aantal vroegtijdige sterfgevallen als gevolg van luchtverontreiniging tegen 2030 met meer dan 70 procent zou dalen ten opzichte van 2005. Ook wordt gewezen op het belang van het bevorderen van mondiale initiatieven en het ondersteunen van derde landen bij hun inspanningen om de verontreiniging terug te dringen.

Meer informatie:

Persbericht Europese Commissie
ECER-dossier: Milieu
ECER-bericht: Europese Commissie presenteert voorstel voor een herziening van de EU-richtlijn inzake de behandeling van stedelijk afvalwater (1 november 2022)