Europese Commissie registreert twee nieuwe burgerinitiatieven

Op 24 juli 2024 besloot de Europese Commissie de twee nieuwe burgerinitiatieven te registreren. Het gaat om twee initiatieven die betrekking hebben op de voedselindustrie, genaamd “Stop wreedheid, stop de slacht” en “Nepvoedsel uitbannen: herkomstaanduiding op het etiket”.

Achtergrond
Sinds april 2012 kunnen EU-burgers een Europees burgerinitiatief (EBI) instellen. Het EBI is een instrument waarmee de Europese Unie beoogt haar burgers invloed te geven op de Europese agenda. Met een dergelijk burgerinitiatief verzoeken de deelnemers de Europese Commissie om een wetgevingsvoorstel in te dienen op gebieden waarvoor de Commissie bevoegd is. Meer informatie over het EBI op de website van de EU is hier te vinden.

Voor het indienen van een Europees burgerinitiatief is vereist dat ten minste één miljoen EU-burgers, afkomstig uit ten minste zeven verschillende EU-lidstaten, gezamenlijk het verzoek instellen. Daarnaast mag het voorstel niet duidelijk buiten het kader van de bevoegdheden van de Commissie vallen, niet kennelijk beledigend, lichtzinnig of ergerlijk zijn en niet kennelijk indruisen tegen de waarden van de Unie. De rechtsgrond voor het Europees burgerinitiatief is vastgelegd in artikel 11, lid 4 van het EU-verdrag en artikel 24, eerste alinea van het EU-Werkingsverdrag.

Nadat de EBI-verordening in 2011 van toepassing werd, kwam er ook kritiek op het Europees burgerinitiatief. De Europese Commissie maakte daaropvolgend in 2017 een wetgevingsvoorstel bekend om de EBI-hervorming te herzien. Na institutionele onderhandelingen met het Parlement en de Raad, is sinds 2019 de herziene EBI-verordening van toepassing.

Sinds de inwerkingtreding van de eerste EBI-verordening heeft de Europese Commissie 116 initiatieven geregistreerd.

Twee burgerinitiatieven over voedsel
Met het initiatief “Stop wreedheid, stop de slacht” beogen de organisatoren de slacht van vee in de EU te verminderen. Zij roepen de Commissie op om stimulansen in te voeren voor de productie van alternatieven voor vlees. Zij dringen daarbij aan op de productie van plantaardige eiwitten, met inbegrip van plantaardige melk en ei-vervangingsmiddelen en ook op de productie van kweekvlees. Daarnaast stellen zij voor om het aantal landbouwhuisdieren te verminderen en alle veehouderijen geleidelijk te sluiten.

Het initiatief “Nepvoedsel uitbannen: herkomstaanduiding op het etiket” heeft als doel de informatietransparantie van consumenten te vergroten met betrekking tot hun voedselconsumptie. Met onder anderen een herkomstaanduiding op het etiket van een product, moet er meer transparantie komen over de voedselkwaliteit en -duurzaamheid. Daarnaast beogen de oprichters van het initiatief de naleving van consistente milieu-, gezondheids- en arbeidsnormen op de interne markt te verbeteren.

Beide burgerinitiatieven voldoen aan de formele voorwaarden. De Europese Commissie heeft daarom nu beide burgerinitiatieven goedgekeurd. In deze analyse is de Commissie enkel ingegaan op de juridische ontvankelijkheid op basis van de EBI-verordening en nog niet op politieke of inhoudelijke overwegingen.

Vervolgstappen
Voor beide initiatieven geldt dat er nu zes maanden de tijd is om één miljoen handtekeningen te verzamelen. Als elk initiatief binnen een jaar minimaal één miljoen handtekeningen heeft verzameld van EU-burgers uit minimaal zeven EU-landen, dan dient de Commissie het initiatief inhoudelijk in behandeling te nemen. Indien de Commissie aan deze inhoudelijke beoordeling toekomt, dan zal daarna voor beide initiatieven een hoorzitting volgen.

Meer informatie:
Persbericht Europese Commissie
ECER-dossier : Burgerschap van de EU- Burgerinitiatief