Europese Commissie stelt nieuwe strategische richtsnoeren vast voor aquacultuur
Nieuwsbericht | 31-05-2021
Achtergrond
Een kwart van alle in Europa geconsumeerde zeevoedselproducten is afkomstig van aquacultuur (het kweken van waterplanten en dieren). Het grootste deel van de zeevoedselconsumptie wordt echter nog ingevoerd door de Europese Unie. In totaal is slechts een tiende van de zeevoedselconsumptie in de EU afkomstig van de aquacultuur van de EU. Het groeipotentieel is daarom groot. Ondanks deze geconstateerde commerciële vooruitzichten is de aquacultuurproductie in de EU sinds 2007 met slechts 6 procent gestegen en de bijdrage van de EU aan de mondiale aquacultuurproductie vertegenwoordigde in 2018 minder dan 2 procent. In 2013 stelde de Europese Commissie al strategische richtsnoeren vast, die de basis vormden voor de nationale strategische meerjarenplannen die de EU-lidstaten toen moesten opstellen voor de ontwikkeling van aquacultuuractiviteiten op hun grondgebied. De nieuwe strategische richtsnoeren voor een duurzame en concurrerende aquacultuur in de EU bieden de Commissie, de lidstaten en de belanghebbenden een gemeenschappelijke visie voor de ontwikkeling van de sector op een wijze die rechtstreeks bijdraagt aan de doelstellingen die worden gesteld in de Europese Green Deal , en met name de “van boer tot bord”-strategie . Zo wordt i n de Europese Green Deal en de “van boer tot bord”-strategie gewezen op het potentieel van gekweekt zeevoedsel als bron van eiwitten voor levensmiddelen en die r voeders met een lage koolstofvoetafdruk, waarvoor een belangrijke rol is weggelegd bij de opbouw van een duurzaam voedselsysteem. De “van boer tot bord”-strategie bevat ook specifieke streefdoelen voor aquacultuur, met name de vermindering van de verkoop van antimicrobiële stoffen en een aanzienlijke toename van biologische aquacu l tuur. Volgens de “van boer tot bord”-strategie zal de Commissie ook gerichte steun voor de algenindustrie bieden, aangezien algen in het kader van een duurzaam voedselsysteem en wereldwijde voedselzekerheid een belangrijke bron van alternatieve eiwitten moeten worden.
De Commissie verzoekt de EU-lidstaten met deze nieuwe richtsnoeren rekening te houden in hun nationale strategische meerjarenplannen voor de ontwikkeling van de aquacultuursector en ook bij de steun die zij aan de sector zullen verlenen in het kader van het toekomstige Europees Fonds voor maritieme zaken, visserij en aquacultuur (EFMZVA) en andere EU-fondsen.
Doelstellingen van de richtsnoeren
De richtsnoeren zijn opgesteld in nauw overleg met de EU-lidstaten en belanghebbenden. In de richtsnoeren zijn vier -onderling verbonden- doelstellingen vastgesteld voor de verdere ontwikkeling van de aquacultuur in de Europese Unie. Het gaat daarbij om het:- vergroten van de veerkracht en het concurrentievermogen;- participeren in de groene transitie;- zorgen voor maatschappelijk draagvlak en voorlichting van de consument; en- vergroten van kennis en innovatie.
In de bijlage bij de Mededeling worden deze doelstellingen, voorzien van een toelichting over de diverse Commissie- en lidstaat activiteiten op die gebieden, nader toegelicht.
De nieuwe richtsnoeren ondersteunen een aanzienlijke toename van de biologische aquacultuur op EU-niveau. In het in maart 2021 gepubliceerde actieplan voor de biologische productie (zie ook de Q&A ), werd al geconstateerd dat, hoewel de biologische aquacultuurproductie nog een vrij nieuwe sector is, deze in de EU wel een behoorlijk groeipotentieel heeft.
In tegenstelling tot visserij (zie artikel 3, lid 1, sub d, EU-Werkingsverdrag ) valt aquacultuur niet onder de exclusieve bevoegdheid van de EU. Gelet op de belangrijke rol die aquacultuur speelt in de Europese voedselzekerheid, duurzame groei en werkgelegenheid, voorziet het gemeenschappelijk visserijbeleid echter wel in een systeem van strategische coördinatie van het aquacultuurbeleid in de EU.
Gezien het potentieel van de aquacultuursector om aan de realisatie van de doelstellingen van de Europese Green Deal bij te dragen en de noodzaak om de duurzaamheid en veerkracht van de sector op lange termijn te waarborgen, met name in het licht van de COVID-19-crisis, is de strategische aanpak nog relevanter. Deze doelen zijn ook volledig geïntegreerd in de nieuwe strategische richtsnoeren.
Vanwege de uitdagingen en kansen van de aquacultuursector in de EU stellen de richtsnoeren op een aantal gebieden specifieke acties voor, waaronder toegang tot ruimte en water, gezondheid van mens en dier, milieuprestaties, klimaatverandering, dierenwelzijn, het regelgevende en administratieve kader, en communicatie over aquacultuur in de EU.
De Commissie stelt met name voor om gedetailleerde leidraden op te stellen met betrekking tot goede praktijken op de belangrijkste gebieden en voorziet in een specifiek mechanisme voor bijstand op het gebied van aquacultuur. Dit mechanisme moet ook helpen bij de opstelling en uitvoering van die leidraden en daarin beschreven goede praktijken.
De Commissie moedigt de EU-lidstaten aan om ook de groei van de biologische aquacultuur op te nemen in de (lopende) herziening van hun nationale strategische plannen voor de aquacultuursector en om dit soort aquacultuurproductie te ondersteunen met een deel van de middelen die beschikbaar zijn in het kader van het Europees Fonds voor maritieme zaken, visserij en aquacultuur (EFMZVA).
Meer informatie
