Europese Commissie stelt voor om een digitale samenwerkingsruimte op te zetten voor cultureel erfgoed

Achtergrond
De dialoog rondom de collaboratieve cloud past in het kader van Horizon Europe , het EU-programma voor onderzoek en innovatie (2021-2027). De  algemene doelstelling van het Horizon Europa 2020-programma (zie ook het ECER-dossier ) is het leveren van een bijdrage aan de opbouw van een samenleving en een economie die op kennis en innovatie berusten. Deze doelstelling wordt bereikt door aanvullende financiering voor onderzoek, ontwikkeling en innovatie aan te trekken. Zo ook in de kunstensector en in de culturele en creatieve bedrijfssectoren. De Commissie probeert daarbij met acties in het cluster Creativiteit, Cultureel erfgoed en Inclusie het Europees cultureel erfgoed te ondersteunen in vergroening en digitalisering. Zo wordt in het programma Creatief Europa   (zie ook dit ECER-bericht) sectorale steun voor cultureel erfgoed uitgetrokken.

Noodzaak van de collaboratieve cloud
Tot dusver is slechts 30 procent tot 50 procent van de culturele collecties in Europa gedigitaliseerd. De cijfers zijn nog lager voor driedimensionale weergaven van grote structuren en landschappen van het cultureel erfgoed, die de basis vormen voor diepgaand wetenschappelijk onderzoek. Verder zijn de meeste digitale standaarden die in gebruik zijn niet uniform, niet traceerbaar of onveilig. Dit kan de materiële en immateriële cultuurschatten van Europa in gevaar brengen. De digitalisatie van cultuurschatten is vaak uitbesteed aan derden (zie ook het factsheet van de Europese Commissie hierover) en dit valt niet onder het Europeesrechtelijke systeem. Daardoor gaat Europees eigendom van materiële en immateriële cultuurschatten verloren. Op aandringen van de culturele sector moet de cloudinfrastructuur volgens de Commissie daarom gaan dienen om Europa's unieke kunstvoorwerpen, cultuurlandschappen, historische locaties en gebouwen beter te beschermen in het digitale tijdperk.

Doel van de digitale samenwerkingsruimte
Door het beschikbaar stellen van een begroting van 110 miljoen euro tot 2025 hoopt de Commissie door middel van een digitale infrastructuur de Europese cultuurschatten te kunnen beschermen. Met de digitale samenwerkingsruimte moet samenwerking en gezamenlijke creatie tussen culturele, creatieve en technologische sectoren in de lidstaten worden bevorderd. De bedoelde samenwerkingsruimte beoogt baanbrekende technologieën te bieden om artefacten te digitaliseren, kunstvoorwerpen te onderzoeken en gegevens te documenteren.

Het door de Commissie gepubliceerde factsheet Collaboratieve Cloud beschrijft drie doelstellingen. De digitale infrastructuur moet:
1. coöperatie verbeteren tussen de culturele, artistieke en technologische sectoren;
2. toegankelijk zijn voor onderzoeksprojecten om zo datasets en bevindingen te delen;
3. bewaard worden onder Europese jurisdictie en goed beveiligd worden.

Meer informatie
Persbericht van de Europese Commissie
ECER-dossier: Cultuurbeleid
ECER-dossier: Horizon Europa