Geactualiseerde Schengengrenscode in het EU-Publicatieblad verschenen

Contentverzamelaar

Geactualiseerde Schengengrenscode in het EU-Publicatieblad verschenen

Op grond van de geactualiseerde regels wordt het mogelijk om in het geval van een grootschalige noodsituatie op het gebied van de volksgezondheid EU-brede maatregelen te treffen ter beperking van de toegang van onderdanen van derde landen tot de EU. Daarnaast bevat de geactualiseerde Schengengrenscode een overbrengingsprocedure om de secundaire migratie van migranten (van de ene lidstaat naar de andere) aan te pakken en ook oplossingen voor situaties waarin migranten worden ingezet als hybride wapen.

Het gaat om Verordening (EU) 2024/1717 van het Europees Parlement en de Raad van 13 juni 2024 tot wijziging van Verordening (EU) 2016/399 betreffende een Uniecode voor de overschrijding van de grenzen door personen. De verordening is op 20 juni 2024 in het EU-Publicatieblad verschenen.

Bij een grootschalige noodsituatie op het gebied van de volksgezondheid kunnen er aan de buitengrenzen van de EU voortaan – na een besluit van de Raad – geharmoniseerde tijdelijke reisbeperkingen worden ingevoerd. Tijdens de coronapandemie kon de EU de lidstaten immers alleen niet-bindende aanbevelingen voor reisbeperkingen doen. Verder kan de Raad niet-EU-burgers die de EU binnenkomen nu verplichten zich te laten testen, in quarantaine en zelfisolatie te gaan, of zich aan andere gezondheids-gerelateerde maatregelen te onderwerpen.

Om misbruik van migranten als hybride wapen tegen te gaan, krijgen de lidstaten de mogelijkheid het aantal grensdoorlaatposten te beperken of de openingstijden ervan te verkorten, en kunnen zij de grensbewaking verscherpen.

Daarnaast is het bestaande kader voor de herinvoering en verlenging van binnengrenscontroles verduidelijkt, voor gevallen van ernstige bedreiging van de openbare orde of de binnenlandse veiligheid. De lidstaten moeten in zo'n geval beoordelen of herinvoering van controles aan de binnengrenzen noodzakelijk en evenredig is, en nagaan of de doelstellingen niet met andere maatregelen gerealiseerd kunnen worden. Zulke controles moeten vóór herinvoering worden aangemeld bij de Commissie, de lidstaten en het Europees Parlement en zijn voortaan verbonden aan een maximumduur van twee jaar. In ernstige uitzonderlijke situaties kunnen binnengrenscontroles met zes maanden worden verlengd, waarna maximaal nog eenmaal met zes maanden tot in totaal één jaar.

De mogelijkheid om alternatieve maatregelen zoals politiecontroles en grensoverschrijdende samenwerking in te zetten, moet de lidstaten aanzetten tot grote terughoudendheid bij de herinvoering van tijdelijke grenscontroles. Deze maatregelen moeten duidelijk anders van aard zijn dan systematische personencontroles aan de buitengrenzen.

Verder komt er een nieuwe procedure waarmee een lidstaat onderdanen van derde landen die in het grensgebied zijn aangehouden en illegaal op zijn grondgebied verblijven, kan overdragen aan de lidstaat van waaruit zij zijn binnengekomen. Dergelijke aanhoudingen moeten wel plaatsvinden binnen een bilateraal samenwerkingskader.

Meer informatie:

  • Persbericht van de Raad
  • ECER-bericht - Europese Commissie presenteert wetgevingsvoorstel om de uitdagingen aan de buiten- en binnengrenzen van het Schengengebied aan te kunnen pakken (21 december 2021)