Nederlandse inzending voor de EU-toetsingscyclus voor de rechtsstaat 2021
Nieuwsbericht | 12-04-2021
In haar politieke beleidslijnen van 10 september 2019 sprak Commissievoorzitter Von der Leyen haar steun uit voor een aanvullend Europees rechtsstaatmechanisme waarbij de Commissie voortaan jaarlijks een objectief niet-bindend rapport uitbrengt over de situatie van de rechtsstaat in alle lidstaten. Het eerste niet-bindende rapport over de situatie van de rechtsstaat in alle lidstaten werd op 30 september 2020 door de Commissie gepubliceerd.
De Commissie heeft alle EU-lidstaten – waaronder Nederland – begin 2021 verzocht om opnieuw een vragenlijst in te vullen. De Commissie gebruikt de antwoorden van de lidstaten om het tweede rechtsstaatrapport op te stellen. Nederland heeft de vragen inmiddels beantwoord en teruggestuurd naar de Commissie.
Het doel van de EU-toetsingscyclus voor de rechtsstaat is om in een vroeg stadium eventuele rechtsstatelijke problemen in de EU-lidstaten te signaleren, elkaar waar mogelijk wederzijds te ondersteunen en best practices uit te wisselen op basis van een constructieve dialoog. De toetsingscyclus is geen vervanging van de reeds bestaande instrumenten op het gebied van rechtsstatelijkheid (klik hier voor het ECER-dossier over andere instrumenten op het gebied van de rechtsstaat).
Bij de bespreking van de introductie van de EU-toetsingscyclus in de Raad Algemene Zaken (RAZ) op 16 september 2019 heeft het Nederlandse kabinet zijn steun voor de EU-toetsingscyclus voor de rechtsstaat uitgesproken. De RAZ is een configuratie van de Raad van de Europese Unie, een instelling van de EU. Het is voor het Nederlandse kabinet van cruciaal belang dat alle lidstaten aangesproken moeten kunnen worden op het naleven van waarden als de rechtsstaat, waaraan zij zich vrijelijk hebben gecommitteerd doordat zij de EU-Verdragen hebben goedgekeurd. De eerbiediging van de rechtsstaat is volgens het Nederlandse kabinet essentieel voor het kunnen bestaan van wederzijds vertrouwen tussen de lidstaten. Adequate follow- up van de toetsingscyclus zal daarom ook voor Nederland een belangrijk aandachtspunt zijn.
Op basis van de ontvangen input van lidstaten, justitiële netwerken, ngo’s en andere relevante actoren hoopt de Commissie in juli 2021 haar tweede jaarlijkse rechtsstaatrapport te kunnen presenteren. Dit rapport zal vervolgens onderwerp zijn van bespreking in de Raad Algemene Zaken tijdens zijn jaarlijkse rechtsstatelijkheidsdialoog.
Meer informatie:
