Europees burgerpanel over de bestrijding van haat van start

Contentverzamelaar

Europees burgerpanel over de bestrijding van haat van start

Het panel zal mogelijke beleidsmaatregelen in kaart brengen en nagaan welke spelers daarbij op verschillende niveaus moeten worden betrokken. Het gaat onder meer om besluitvormers, het maatschappelijk middenveld, de particuliere sector en burgers. Het panel zal aanbevelingen opstellen voor de Europese Commissie, die ook zullen dienen als leidraad om de EU en lidstaten te helpen haat en verdeeldheid te laten wijken voor de gedeelde Europese waarden zoals die zijn verankerd in het Verdrag betreffende de Europese Unie.

Op 5 april 2024 ging het Europees burgerpanel over de bestrijding van haat in de samenleving van start. Via het burgerpanel zullen 150 geselecteerde burgers uit alle 27 lidstaten zich samen buigen over de onderliggende oorzaken van haat en manieren om die te bestrijden. Daarna zal het panel aanbevelingen doen om bruggen te slaan tussen verdeelde groepen en gemeenschappen.

Dit Europees burgerpanel over de bestrijding van haat is een vervolg op de mededeling “Geen plaats voor haat: een verenigd Europa tegen haat” uit december 2023 (zie ook dit ECER-bericht).

Achtergrond
Het Europees burgerpanel is bedoeld om burgers nauwer te betrekken bij de beleidsvorming van de EU. Deelnemers aan Europese burgerpanels kunnen zowel in groepen als in plenaire vergaderingen samenwerken. Ze worden daarbij geholpen door een ondersteunend team en een comité van deskundigen die aanvullende input leveren. De deelnemers worden willekeurig geselecteerd. De panels worden wel zo samengesteld dat zij representatief zijn voor de sociaal-demografische diversiteit van de EU, evenwichtig qua gender en voor een derde bestaan uit jongeren tussen 16 en 25 jaar. Ook wordt rekening gehouden met onderwijsniveau, woonplaats en beroep.

Het platform voor burgerparticipatie is onderdeel van een nieuw systeem voor burgerbetrokkenheid. Daarbij hoort de vernieuwde portaalsite “Uw mening telt!”. Dit was een van de toezeggingen uit de mededeling naar aanleiding van de Conferentie over de toekomst van Europa.

Maatregelen ter bestrijding van haat in de samenleving
De afgelopen jaren heeft de Europese Commissie gewerkt aan wetgeving en initiatieven om de gemeenschappelijke waarden en grondrechten te bevorderen en te beschermen. Centraal daarin staat het Kaderbesluit van 2008 betreffende de bestrijding van racisme en vreemdelingenhaat , dat ervoor zorgt dat ernstige vormen van racisme en vreemdelingenhaat kunnen worden bestraft met doeltreffende, evenredige en afschrikkende strafrechtelijke sancties. In december 2021 stelde de Commissie voor om de huidige lijst van EU-misdrijven in de Verdragen uit te breiden met haatzaaiende uitlatingen en haatmisdrijven.

In de bovengenoemde mededeling uit december 2023 worden alle Europeanen opgeroepen om stelling te nemen tegen haat en zich uit te spreken voor tolerantie en respect. Die mededeling sluit ook aan op het EU-actieplan tegen racisme 2020-2025 , de strategie voor de bestrijding van antisemitisme en de bevordering van het Joodse leven in de EU , de strategie voor gendergelijkheid 2020-2025 , de strategie voor gelijkheid van lhbtiq'ers 2020-2025 , de strategie inzake de rechten van personen met een handicap 2021‑2030 , het strategisch EU-kader voor gelijkheid, inclusie en participatie van de Roma 2020–2030 en de maatregelen van de Commissie om moslimhaat tegen te gaan.

Voor de EU is het een strategische prioriteit geworden om de Europese democratieën te beschermen tegen de dreigingen en schadelijke gevolgen van desinformatie en informatiemanipulatie en inmenging, onder meer door buitenlandse actoren. Onder de paraplu van het actieplan voor Europese democratie hebben de Commissie en de hoge vertegenwoordiger een reeks maatregelen ontwikkeld om desinformatie aan te pakken.

Met de handhaving van de Digitale dienstenverordening (Digital Services Act (DSA); zie ook dit ECER-dossier) en de versterkte gedragscode voor de bestrijding van illegale haatzaaiende uitlatingen worden verdere stappen gezet om te zorgen dat wat offline illegaal is, ook online als zodanig wordt behandeld.

Meer informatie:
Persbericht Europese Commissie
Website Europese Commissie over panel bestrijding van haat

ECER-dossier: Zware criminaliteit
ECER-dossier : Gelijke kansen
ECER-dossier : Burgerschap van de Unie
ECER-EU-essentieel : De waarden en beginselen van de Unie