Europees Parlement roept de Europese Raad op om een Conventie te organiseren voor een herziening van de EU-Verdragen

Achtergrond

De Conferentie over de toekomst van Europa heeft op 9 mei 2022 haar werkzaamheden afgerond en tegelijkertijd haar eindverslag gepresenteerd (zie ook dit ECER-bericht). Dat eindverslag omvat 49 voorstellen en 326 maatregelen. Naast de indiening van wetgevingsvoorstellen moet er volgens het Europees Parlement ook een proces van institutionele hervormingen worden gestart om uitvoering te geven aan de aanbevelingen in het eindverslag.

Het Europees Parlement wijst er tevens op dat de EU de laatste jaren geconfronteerd is met meerdere crises, waaronder de Covid-19-crisis en de Russische militaire agressie tegen Oekraïne. De EU-Verdragen moeten dringend worden gewijzigd om ervoor te zorgen dat de EU de bevoegdheid heeft om tijdens toekomstige crises doeltreffender op te kunnen treden.

In die context heeft het Europees Parlement op 9 juni 2022 een resolutie aangenomen. In die resolutie roept het Parlement de Europese Raad op om een conventie voor de herziening van de EU-Verdragen te organiseren.

De resolutie

Het Europees Parlement kan op grond van artikel 48, lid 2 van het EU-Verdrag ontwerpen tot herziening van de EU-Verdragen voorleggen aan de Raad. De ontwerpen worden vervolgens door de Raad aan de Europese Raad toegezonden en worden ter kennis van de nationale parlementen gebracht. In zijn resolutie stelt het Europees Parlement de volgende verdragswijzigingen voor:

• Hervorming van de stemprocedures in de Raad om het handelingsvermogen van de EU te vergroten, onder meer door over te schakelen van unanimiteit naar stemming met gekwalificeerde meerderheid op gebieden als sancties, de zogenaamde overbruggingsclausules en in noodsituaties;
• Aanpassing van de bevoegdheden van de EU, met name op het gebied van grensoverschrijdende bedreigingen voor de gezondheid, de energie-unie, defensie en op het gebied van sociaal en economisch beleid;
• Verzekeren dat de Europese pijler van sociale rechten volledig wordt doorgevoerd en dat sociale vooruitgang, aan de hand van het Protocol voor Sociale Vooruitgang, in de EU-Verdragen wordt geïntegreerd;
• Het robuuster maken van de Europese economie, met een focus op kleine en middelgrote ondernemingen, concurrentiecontroles voor beleid en de bevordering van investeringen die gericht zijn op rechtvaardige, groene en digitale transities;
• Het Europees Parlement het recht geven om wetgeving te initiëren, te wijzigen of in te trekken, en met volledige rechten als medewetgever van de EU-begroting;
• Versterking van de procedure ter bescherming van de fundamentele waarden van de EU en verduidelijking van de vaststelling en gevolgen van inbreuken daarop (artikel 7 EU-Verdrag).

Volgende stappen

Het is aan de staatshoofden en regeringsleiders van de 27 EU-lidstaten om tijdens een bijeenkomst van de Europese Raad te besluiten tot het bijeenroepen van een Conventie. De Europese Raad kan dat besluit nemen met een gewone meerderheid van stemmen. Veel leden van het Parlement riepen op dit bij de eerstvolgende mogelijkheid te doen, wat tijdens de bijeenkomst van de Europese Raad op 23 en 24 juni zou zijn. De Conventie zou moeten bestaan uit leden van het Europees Parlement, Eurocommissarissen, parlementsleden van de lidstaten en EU-leiders.

De Commissie zal naar verwachting medio juni aankondigen hoe zij van plan is gevolg te geven aan de aanbevelingen van de Conferentie. De Commissie constitutionele zaken van het Europees Parlement zal blijven werken aan de wijzigingen die het Parlement wil aanbrengen in de EU-Verdragen, in afwachting van een Conventie.

Meer informatie:

• ECER-pagina – Gewone herzieningsprocedure
• Persbericht van het Europees Parlement