Europese Commissie dient WTO-consultatieverzoek in over anti-subsidie zuivelonderzoek China

De Europese Commissie deed het verzoek op 23 september 2024. Het is de eerste keer dat de EU heeft besloten een onderzoek in de initiatief-fase aan te vechten, in plaats van te wachten tot een onderzoek resulteert in handelsmaatregelen tegen een vermeend handelsblok. De aanleiding voor deze EU-actie is een opkomend patroon waarbij China in korte tijd diverse handelsbeschermingsmaatregelen initieerde, die volgens de Commissie zijn gebaseerd op twijfelachtige beschuldigingen en onvoldoende bewijs. De Commissie beoogt hiermee haar belofte na te komen om de belangen van de EU-zuivelindustrie en het gemeenschappelijk landbouwbeleid te verdedigen tegen onrechtmatige procedures.

De Europese Commissie heeft de anti-subsidie onderzoeken vanaf het begin nauwlettend gevolgd, in volledige samenwerking met de betrokken exporterende EU-producenten en de autoriteiten van de lidstaten. De Commissie geeft aan ten volle gebruik te willen maken van alle beschikbare juridische middelen om de EU-industrie te beschermen tegen misbruik van handelsbeschermingsinstrumenten.

De consultaties waar de EU op 23 september de Wereldhandelsorganisatie (WTO) om heeft gevraagd, vormt de eerste stap in de geschillenbeslechtingsprocedure van de WTO. Partijen hebben in die procedures 60 dagen de tijd om elkaar te kunnen raadplegen. Als deze raadpleging niet tot een bevredigende oplossing leidt, zou de EU een door de WTO in te stellen panel kunnen verzoeken om over dit onderzoek te beslissen. WTO-panels hebben doorgaans meer dan een jaar nodig om tot conclusies te komen.

WTO en EU-agrarisch beleid
De EU heeft een exclusieve bevoegdheid om juridisch bindende handelingen op het gebied van het handelsbeleid vast te stellen ( artikel 3, lid 1, onder e, EU-Werkingsverdrag ). De lidstaten kunnen alleen deze handelingen verrichten als zij door de EU zijn gemachtigd of wanneer zij uitvoering geven aan EU-maatregelen ( artikel 2, lid 1, EU-Werkingsverdrag ). Alle lidstaten van de EU zijn lid van de Wereldhandelsorganisatie (WTO), waarbij de Commissie verantwoordelijk is voor het onderhandelen namens de lidstaten, en voor het optreden bij de handelsconflicten binnen de WTO.

Het belang van de landbouw in de wereldhandel leidde eerder in WTO verband tot het sluiten van een specifieke overeenkomst over de landbouw, die onder meer de nationale staatssteun, de exportconcurrentie (in het bijzonder subsidies) en de markttoegang regelt: de WTO-overeenkomst inzake landbouw. Deze overeenkomst heeft tot doel ‘een eerlijk en marktgericht landbouwhandelssysteem’ tot stand te brengen. De overeenkomst bevat regels die van toepassing zijn op alle WTO-leden om te voorzien in substantiële progressieve verlagingen van de landbouwsteun en -bescherming.

Zuivelonderzoek China
China startte op 21 augustus 2024 zijn zuivelonderzoek, kort nadat de EU in juli 2024 voorlopige importheffingen oplegde aan in China gebouwde elektrische voertuigen (zie ook dit ECER-bericht).

Het  zuivelonderzoek van China richt zich op vloeibare melk en room met een vetgehalte hoger dan 10 procent en op diverse kaassoorten uit de EU. Volgens cijfers van statistiekbureau Eurostat exporteerde de EU vorig jaar voor zo’n 1,7 miljard euro aan zuivelproducten naar China. Het Chinese onderzoek richt zich op subsidies in het kader van het gemeenschappelijk landbouwbeleid van de EU en op bepaalde nationale en regionale programma's. De Europese Commissie geeft aan er op te vertrouwen dat deze subsidieregelingen volledig in overeenstemming zijn met de internationale regels en geen schade toebrengen aan de Chinese zuivelindustrie.

Meer informatie:
Persbericht Europese Commissie
ECER-dossier: Handelspolitiek en WTO
ECER-dossier: Handelspolitiek- Regelgeving EU- Toegang tot de markt
ECER-dossier: Landbouw
ECER-bericht : Europese Commissie concludeert voorlopig dat Chinese elektrische auto-industrie profiteert van oneerlijke subsidies (18 juni 2024)