Europese Commissie geeft goedkeuring aan Nederlandse staatssteun voor terugdringing stikstof in natuurgebieden

Contentverzamelaar

Europese Commissie geeft goedkeuring aan Nederlandse staatssteun voor terugdringing stikstof in natuurgebieden

Met de goedgekeurde steunregeling beoogt Nederland de stikstofuitstoot veroorzaakt door landbouwactiviteiten in overbelaste Natura 2000 gebieden te verminderen via een compensatieregeling voor veehouders die veehouderijen in natuurgebieden in Nederland sluiten.

De Europese Commissie heeft, op grond van de EU-staatssteunregels, op 23 augustus 2024 bekend gemaakt dat zij groen licht heeft gegeven voor een aanvullende Nederlandse compensatieregeling ter waarde van 50 miljoen euro om veehouders te compenseren voor het vrijwillig sluiten van veehouderijen in natuurgebieden in Nederland. Landbouwminister Femke Wiersma heeft via een brief van 19 augustus 2024 de Tweede Kamer geïnformeerd over deze goedkeuring en daarin de Europese Commissie bedankt voor deze snelle goedkeuring. De brief benadrukt dat het van groot belang is dat boeren vertrouwen behouden in de zogenoemde eco-regeling.

Het goedkeuringsbesluit van de Europese Commissie komt binnenkort beschikbaar onder zaaknummer SA.114713 in het staatssteunregister op de mededingingswebsite van de Commissie.

Het doel van de Nederlandse steunregeling is het verminderen van de stikstofdepositie veroorzaakt door landbouwactiviteiten in overbelaste Natura 2000-gebieden , in het licht van de instandhoudingsdoelstellingen en eisen van de Vogelrichtlijn (zie richtlijn 2009/147 ) en de Habitatrichtlijn (zie richtlijn 92/43 ).

De Nederlandse steunregeling zal in de vorm van directe subsidies open staan voor kleine en middelgrote veehouders in Nederland.

De regeling, die vijf jaar loopt,  beoogt kleine en middelgrote veehouders in Nederland te compenseren die vrijwillig en onherroepelijk hun veehouderijlocaties sluiten. De natuur is in deze locaties overbelast vanwege overschrijding van bepaalde minimumniveaus aan stikstofdepositie. De steun zal de vorm aannemen van directe subsidies en tot 120 procent van de subsidiabele kosten dekken, inclusief de compensatie voor zowel het verlies aan productiecapaciteit als voor de sloopkosten.

In mei 2023 (zie ook dit ECER-bericht) en augustus 2024 (zie ook dit ECER-bericht) verleende de Europese Commissie al goedkeuring aan drie Nederlandse sluitingsregelingen (LBV, LBV-plus en MGB) om de stikstofdepositie in natuurgebieden te verminderen. De nu nieuw goedgekeurde regeling was echter hard nodig, omdat ook dit jaar het aantal aanvragen voor de eco-regeling van het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (zie over GLB ook dit ECER-dossier) het budget heeft overschreden. De nieuwe regeling richt zich dus op veehouderijen die niet door deze eerdere regelingen werden gedekt. Het gaat in de nieuwe regeling om veehouderijlocaties met specifieke categorieën dieren en nitraatdepositieplafonds. De compensatieregeling loopt via de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) en veehouders kunnen slechts aan één van de sluitingsregelingen deelnemen.

Omdat het gaat om staatssteun moest Nederland voor de nieuwe regeling toestemming vragen aan de Europese Commissie. De Commissie stelt vast dat de steun bijdraagt aan duurzame landbouw, weinig effect heeft op de concurrentie en dus voldoet aan de EU-staatssteunregels, met name artikel 107, lid 3, punt c) , van het EU-Werkingsverdrag en de richtsnoeren voor staatssteun in de landbouw- en de bosbouwsector en in plattelandsgebieden . Op grond van dit artikel kunnen de lidstaten onder vastgestelde voorwaarden de ontwikkeling van bepaalde economische activiteiten ondersteunen.

De Europese Commissie stelt in het goedkeuringsbesluit vast dat:

  • de regeling noodzakelijk en geschikt is om het nagestreefde doel te bereiken, namelijk de duurzame en milieuvriendelijke ontwikkeling van de veehouderij, en tegelijkertijd de doelstellingen van de Europese Green Deal te ondersteunen;
  • de regeling evenredig is, omdat deze beperkt blijft tot het noodzakelijke minimum, en een beperkte impact zal hebben op de concurrentie en handel in de EU.

Op basis hiervan heeft de Europese Commissie de nieuwe Nederlandse steunregeling goedgekeurd.

Meer informatie:
Nieuwsbericht Europese Commissie
ECER-dossier : Staatssteun
ECER-dossier: Landbouw