Europese Commissie stelt reeks maatregelen voor om geneesmiddelentekorten aan te pakken

Dit blijkt uit de Mededeling over het aanpakken van medicijntekorten in de EU (COM (2023) 672) van de Europese Commissie die op 24 oktober 2023 werd gepubliceerd. Tegelijk bracht de Commissie ook een Q&A (EN) uit over de Mededeling.

Achtergrond
De toeleveringsketen van medicijnen in Europa moet volgens de Commissie op langere termijn veerkrachtiger worden, omdat is gebleken dat er nog uitdagingen bestaan op het gebied van het voorzien in bepaalde medicijnen. Zo zijn er afgelopen winter kritieke tekorten ontstaan op bepaalde antibiotica. De door de Europese Commissie in de Mededeling voorgestelde maatregelen vestigen extra aandacht op de meest kritieke geneesmiddelen, om zo een tekort te voorkomen voor de komende winter. Deze maatregelen zijn gerelateerd aan de uitvoering van de Europese Gezondheidsunie en vormen onder meer een aanvulling op de in april 2023 aangekondigde hervorming van de farmaceutische sector (zie ook dit ECER-bericht) .

Maatregelen ter voorkoming medicijnentekorten
De Europese Commissie stelt diverse maatregelen voor om kritieke tekorten van medicijnen te voorkomen deze winter. Deze maatregelen zijn gebaseerd op de door de Autoriteit voor paraatheid en respons inzake noodsituaties op gezondheidsgebied (HERA) en het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA) opgestelde lijst. Deze lijst bevat belangrijke informatie over welke antibiotica een verhoogd risico hebben op tekorten. Op deze manier kan er extra aandacht worden gevestigd op het op voorraad houden van de medicijnen. De HERA en de EMA hebben ook maatregelen genomen om de beschikbaarheid van deze medicijnen te waarborgen.

De Europese Commissie stelt nu in de Mededeling voor om haar activiteiten op dit gebied uit te breiden, via bijvoorbeeld de lancering van een Europees solidariteitsmechanisme voor geneesmiddelen. Via het solidariteitsmechanisme kunnen lidstaten elkaar waarschuwen wanneer ze een bepaalde geneesmiddel tekort dreigen te hebben, waar andere lidstaten op kunnen reageren door bijvoorbeeld het leveren van zulke medicijnen indien zij wel genoeg op voorraad hebben.

De Europese Commissie stelt verder voor dat er meer flexibiliteit in bepaalde regelgeving komt. Dit heeft tot doel dat lidstaten gebruik kunnen maken van vrijstellingen, zodat geneesmiddelen tijdig bij patiënten kunnen komen. Daarnaast stelt de Commissie EU-richtsnoeren voor, die gaan over de aankoop van geneesmiddelen ter versterking van de voorzieningszekerheid (die naar verwachting begin 2024 worden gepubliceerd). Ook wordt gekeken naar een gezamenlijke EU-aanbesteding voor antibiotica en middelen tegen respiratoire virussen voor winter 2024.

Toekomstige maatregelen
Naast alle voorgestelde maatregelen die erop zijn gericht om de komende winter geen tekort op bepaalde medicijnen te verkrijgen, heeft de Commissie ook plannen voor later in 2024. De Commissie wil bijvoorbeeld het aanbod van kritieke geneesmiddelen diverser maken, en de productie ervan stimuleren en moderniseren. Hiervoor zal een ‘alliantie voor kritieke geneesmiddelen’ opgericht worden, waarbij nationale autoriteiten en andere actoren maatregelen tegen het geneesmiddelentekort kunnen coördineren op EU-niveau.

Meer informatie:
Persbericht Europese Commissie
ECER-dossier Volksgezondheid
ECER-pagina: Covid-19 EU-ontwikkelingen
ECER-bericht: Proactieve maatregelen genomen in het kader van de Europese gezondheidsunie ter voorkoming van tekorten aan antibiotica in de winter (20 juli 2023)