Europese Rekenkamer brengt Jaarverslag 2023 uit over EU-agentschappen

Het gaat om het op 24 oktober 2024 door de Europese Rekenkamer (ERK) gepubliceerde Jaarverslag over de EU-agentschappen betreffende het begrotingsjaar 2023 . Het verslag presenteert de resultaten van de jaarlijkse controle van de EU-agentschappen en andere organen van de EU voor het begrotingsjaar 2023 (zie over 2022 ook dit ECER-bericht).

Achtergrond
De 43 EU-agentschappen, gevestigd in 23 lidstaten, houden zich bezig met technische, wetenschappelijke of regelgevende taken, of voeren operationele uitgavenprogramma’s uit. Met meer dan 16 000 personeelsleden vertegenwoordigen de EU-agentschappen bijna een vijfde van alle EU-personeelsleden. De meeste agentschappen worden bijna volledig gefinancierd uit de EU-begroting. De andere agentschappen worden gedeeltelijk of volledig gefinancierd uit vergoedingen en heffingen van de entiteiten uit de overheids- en privésector waarop hun activiteiten betrekking hebben.

Verslag 2023
De ERK concludeert dat het financieel beheer van de EU-agentschappen over het algemeen goed is, maar nog steeds fouten worden gevonden bij openbare aanbestedingen . De procedures voor de gunning en uitvoering van contracten zou moeten worden verbeterd, zodat de toepasselijke regels volledig worden nageleefd en de best mogelijke prijs-kwaliteitverhouding kan worden verkregen.

De ERK gaf voor 39 van de 43 agentschappen een goedkeurend controleoordeel af voor hun betalingen in 2023. Voor de volgende vier agentschappen werd geen goedkeurend oordeel afgegeven: het Europees Instituut voor innovatie en technologie (EIT), de Europese Arbeidsautoriteit (ELA), het Agentschap van de Europese Unie voor cyberbeveiliging (ENISA) en het Agentschap van de Europese Unie voor het operationeel beheer van grootschalige IT-systemen op het gebied van vrijheid, veiligheid en recht (eu-LISA). Ter vergelijking: in 2022 gold dit voor vier agentschappen, en in 2021 voor één agentschap. Voor het EIT was de reden voor het oordeel met beperking het geschatte foutenpercentage in de door dit instituut beheerde subsidies. De overige drie agentschappen kregen een oordeel met beperking omdat de ERK onregelmatigheden aantrof in aanbestedingsprocedures of in de uitvoering van contracten. De auditors benadrukken dat deze agentschappen bijzondere aandacht moeten besteden aan de regels van het Financieel Reglement.

De auditors vestigen ook de aandacht op procedurele tekortkomingen in de beheers- en controlesystemen. Hierbij gaat het bijvoorbeeld om onvoldoende adequate controles voordat verrichtingen worden goedgekeurd, tekortkomingen in de delegatie van bevoegdheden of in de scheiding van functies. Sommige agentschappen zouden bovendien de wettelijke betalingstermijnen beter in acht moeten nemen. 

Dit jaar hebben de auditors hun reguliere controlewerkzaamheden aangevuld met een analyse van de financieringsmodellen van de twaalf EU-agentschappen die hun eigen ontvangsten innen, hetzij naast de subsidies uit de EU-begroting (ACER, EASA, EBA, ECHA, Eiopa, EMA, ERA en ESMA), hetzij als enige financieringsbron (CdT, CPVO, EUIPO en GAR).

Het totale bedrag aan eigen ontvangsten dat de EU-agentschappen hebben geïnd bedroeg in 2023 1,1 miljard euro. De ontvangstenstromen (bijvoorbeeld uit certificaten, vergunningen, bijdragen, registratievergoedingen en intellectuele-eigendomsrechten) en de manier waarop deze worden vastgesteld verschillen van agentschap tot agentschap. Niet alle betrokken agentschappen konden de kosten van activiteiten die eigen ontvangsten genereren en de kosten van activiteiten die uit de EU-begroting worden gefinancierd duidelijk vaststellen en deze afzonderlijk transparant meedelen. 

Meer informatie:
Nieuwbericht Europese Rekenkamer
ECER-EU-essentieel: Instellingen en overige organen – Europese Rekenkamer
ECER-dossier: Aanbestedingen