2009- Notitie Kadi-uitspraak
Op 3 september 2008 heeft het Hof van Justitie uitspraak gedaan in de zaak Kadi & Al Barakaat (de Kadi-uitspraak). In deze uitspraak vernietigt het Hof van Justitie EG-verordening 881/2002 voor zover deze uitvoering geeft aan door de VN-Veiligheidsraad ingestelde financiële sancties tegen Kadi en Al Barakaat. Het oordeel van het Hof van Justitie dat het bevoegd is om de EG-uitvoering van VN-verplichtingen aan de communautaire grondrechten te toetsen is een principiële uitspraak.
De uitspraak is allereerst van groot belang voor de EU-uitvoering van VN-sancties. Kadi en Al Barakaat zijn niet de enige die worden getroffen door de EU-uitvoering van VN-sancties. Verordening 881/2002 treft meer dan 400 personen en organisaties. Wat zijn de gevolgen van de Kadi-uitspraak voor hen? En wat zijn de gevolgen van de Kadi-uitspraak voor de EU-uitvoering van andere VN-sanctieregimes? Een eerste doel van deze notitie is een antwoord op deze vragen te formuleren en zo een juridisch kader te creëren dat de basis kan vormen voor de Nederlandse standpuntbepaling bij de discussies die op EU-niveau zullen opkomen naar aanleiding van de Kadi-uitspraak.
Maar de Kadi-uitspraak is niet alleen voor de EU-uitvoering van financiële sancties van belang. De uitspraak bevat belangrijke overwegingen over de verhouding tussen het EU en het VN-recht, en over de positie van grondrechten binnen het Europese recht. Deze notitie heeft ook tot doel om een analyse te maken van de Kadi-uitspraak als leading case in de communautaire rechtsontwikkeling. In dat opzicht heeft de notitie vooral een signalerende functie: op basis van deze ene uitspraak is het nog niet mogelijk om algemene conclusies en aanbevelingen te doen.
In deze notitie worden, na een korte samenvatting (§ 1), de mogelijke implicaties van de Kadi-uitspraak in kaart gebracht. Daarbij wordt niet alleen stil gestaan bij de mogelijke gevolgen van de Kadi-uitspraak voor de EG-uitvoering van financiële VN-sancties (§ 2), maar wordt ook ingegaan op de betekenis van de Kadi-uitspraak voor de Europese rechtsontwikkeling in meer algemene zin (§ 3). Deze notitie wordt afgesloten met een aantal concrete aanbevelingen en conclusies (§ 4).