Europese Commissie presenteert een nieuw stappenplan voor de EU tegen drugshandel en georganiseerde criminaliteit

Het gaat om de door de Commissie op 18 oktober 2023 gepresenteerde Mededeling (COM(2023) 641) met een EU-stappenplan voor drugs-en criminaliteitsbestrijding. Tegelijk bracht de Commissie ook een Q&A uit over de mededeling, evenals een factsheet.

Achtergrond
De Europese Commissie stelt het stappenplan voor als aanvulling op de huidige operationele en wetgevingsinitiatieven op dit gebied. De strijd tegen drugshandel en criminele netwerken wordt door de Commissie opgevoerd vanwege de steeds grootschaligere, geraffineerdere en gewelddadigere criminele netwerken. Drugshandel vormt inmiddels één van de belangrijkste veiligheidsdreigingen voor de Europese Unie. Het voorstel van de Commissie zal een aanvulling zijn op de huidige EU-strategie voor de aanpak van georganiseerde criminaliteit 2021-2025 (COM(2021) 170) , en de EU-drugsstrategie 2021-2025 van eind 2020 .
 

Inhoud van het stappenplan
Het voorgestelde EU-stappenplan bevat zeventien concrete acties, verdeeld over vier terreinen. Het gaat om de volgende voorstellen:

1. Een nieuwe Europese havenalliantie: havens moeten beter bestand zijn tegen criminele infiltratie. Hierbij zullen onder andere douanediensten en rechtshandhavingsinstanties betrokken worden;
    
2. Ontmanteling van criminele netwerken met een hoog risico: dit door middel van het in kaart brengen van grote criminele netwerken, het vergemakkelijken van financiële en digitale onderzoeken, het versterken van de samenwerking tussen gespecialiseerde openbare aanklagers en rechters en gebruik te maken van signaleringen in het Schengen Informatiesysteem;
    
3. Maatregelen ter preventie van georganiseerde criminaliteit: deze maatregelen zien op het onderling uitwisselen van informatie over de beste praktijken en richtsnoeren van landen. Hiermee moet infiltratie van groepen binnen de georganiseerde criminaliteit naar de samenleving voorkomen worden;
    
4. Samenwerking met internationale partners: er wordt beoogd om meer informatie-uitwisseling en een nauwere samenwerking met niet-EU-landen op het gebied van rechtshandhaving en justitie te realiseren.
    

Om de doelen van het voorgestelde stappenplan te bereiken ziet de Europese Commissie een nauwe samenwerking tussen lidstaten, agentschappen en organen van de EU voor zich.

De Commissie verzoekt het Europees Parlement en de Raad om in het verlengde van het gepresenteerde stappenplan binnenkort de richtlijn betreffende ontneming en confiscatie van vermogensbestanddelen (zie persbericht Commissie juni 2023 alsmede dit ECER-bericht), de herziening van de Prüm-verordening (zie persbericht Commissie december 2021 alsmede dit ECER-bericht), de regels voor de onderlinge koppeling van registers van bankrekeningen, het voorgestelde wetgevingspakket ter bestrijding van witwassen (zie website Commissie en dit ECER-bericht) en de richtlijn betreffende de strafrechtelijke bestrijding van corruptie  (zie persbericht Commissie mei 2023 en dit ECER-bericht) aan te nemen. Al deze voorschriften zijn volgens de Commissie essentieel voor een doeltreffende bestrijding van de activiteiten van georganiseerde criminele groepen in de hele EU. Daarnaast geeft de Commissie aan dat het de bedoeling is dat in de zomer van 2024 een EU-drugsagentschap operationeel wordt (zie ook dit ECER-bericht).

Meer informatie :
Persbericht Europese Commissie
Website Europese Commissie: EU Drugsbeleid
ECER-dossier : Justitie en Binnenlandse zaken – Politiesamenwerking
ECER-dossier : Strafrechtelijke samenwerking - Zware criminaliteit
ECER-dossier : Volksgezondheid