Europese Commissie presenteert nieuw staatssteunraamwerk voor het bereiken van een schone industrie

De Europese Commissie heeft het nieuwe staatssteunkader ter ondersteuning van de Clean Industrial Deal (Cisaf) op 25 juni 2025 vastgesteld.

In het Cisaf wordt vastgesteld onder welke voorwaarden de lidstaten in overeenstemming met de EU-staatssteunregels steun kunnen verlenen voor bepaalde investeringen en doelstellingen. De Europese Commissie zal in het kader van het Cisaf steunregelingen goedkeuren die de lidstaten invoeren om een schone industrie te stimuleren. Individuele steun zal dus snel kunnen worden toegekend.

Het Cisaf is van kracht tot 31 december 2030 en biedt lidstaten en bedrijfsleven voorspelbaarheid op lange termijn. Het Cisaf komt in de plaats van het tijdelijke crisis- en transitiekader , dat in 2022 werd ingevoerd (zie ook dit ECER-bericht).

Het Cisaf-steunkader vereenvoudigt de staatssteunregels op vijf belangrijke gebieden:

1. de uitrol van hernieuwbare energie en koolstofarme brandstoffen;
2. tijdelijke verlaging van de elektriciteitsprijzen voor energie-intensieve gebruikers om de overgang naar goedkope schone elektriciteit te waarborgen;
3. het koolstofvrij maken van bestaande productiefaciliteiten;
4. de ontwikkeling van productiecapaciteit voor schone technologie in de EU, en
5. het verminderen van de risico's bij investeringen in schone energie, decarbonisatie, schone technologie, energie-infrastructuurprojecten en projecten ter ondersteuning van de circulaire economie.

Het kader voorziet onder meer in het volgende:

• Een “versnelde procedure” voor de uitrol van schone energie. 
• Dankzij nieuwe regels over flexibiliteitsmaatregelen en capaciteitsmechanismen krijgen de lidstaten extra instrumenten om intermitterende hernieuwbare energiebronnen (wind- en zonne-energie) in de energievoorziening te integreren en tegelijkertijd de elektriciteitsvoorziening voor de consument betrouwbaar te houden. De in het Cisaf beschreven “doelmodellen” voor capaciteitsmechanismen kunnen in aanmerking komen voor staatssteungoedkeuring met de versnelde procedure. Andere ontwerpen zullen worden beoordeeld aan de hand van de bestaande richtsnoeren voor staatssteun voor klimaat, milieubescherming en energie (zie ook dit ECER-bericht).

• Steun voor elektriciteitskosten van energie-intensieve gebruikers. 
• Flexibele steun voor investeringen in alle technologieën die leiden tot decarbonisatie of meer energie-efficiëntie. Via het Cisaf-kader kan steun worden verleend voor een groot aantal decarbonisatietechnologieën, zoals elektrificatie, waterstof, biomassa en koolstofafvang, -gebruik en -opslag.

De steun kan worden verleend op basis van vooraf vastgestelde steunbedragen (voor steun tot 200 miljoen euro), de financieringskloof of een concurrerende biedprocedure.

• Steun voor de productie van schone technologie. Lidstaten kunnen onder het Cisaf steun verlenen voor investeringen in nieuwe productiecapaciteit voor alle productieprojecten op het gebied van technologieën die onder de verordening voor een nettonulindustrie vallen (in de vorm van regelingen), en voor productieprojecten op het gebied van nettonultechnologieën, wanneer dat nodig is om te voorkomen dat dergelijke investeringen worden verlegd naar buiten Europa (op individuele basis).

Het kader maakt ook steun mogelijk voor de productie en verwerking van kritieke grondstoffen die nodig zijn voor schone technologieën. In het belang van de cohesie tussen de verschillende regio's in Europa zullen de lidstaten meer steun kunnen verlenen aan projecten in minder begunstigde regio's, die worden afgebakend in regionale steunkaarten . Ook kunnen lidstaten aan de hand van het kader de vraag naar schone technologieproducten stimuleren door fiscale stimulansen ter beschikking stellen.

• Maatregelen om particuliere investeringen in projecten ter ondersteuning van de Clean Industrial Deal minder risicovol te maken.

Publieke en particuliere investeringen moeten hand in hand gaan om de transitie naar een koolstofvrije economie te stimuleren. Lidstaten kunnen maatregelen nemen om particuliere investeringen in projecten die onder het kader vallen, onder meer op het vlak van energie-infrastructuur en circulaire economie, minder risicovol te maken.

Meer informatie:

Persbericht Europese Commissie
ECER-dossier : Staatssteun
ECER-dossier : Onderzoek en Technologie
ECER-dossier : Energie