Europese Commissie publiceert jaarverslag over toezicht op toepassing Europees recht

De Europese Commissie keurde het jaarverslag 2023 over het toezicht op de toepassing van het Unierecht op 25 juli 2024 goed (zie ook de websitepagina van de Commissie over het jaarverslag). Naast het jaarverslag werd ook een factsheet over het verslag gepubliceerd.

Naleving van de EU-wetgeving in 2023
Uit het verslag blijkt hoe de Commissie in 2023 heeft opgetreden om te zorgen dat de EU-regels op alle beleidsterreinen in hele EU correct werden toegepast, om het vertrouwen van burgers en bedrijven en om de groei van een samenhangende, billijke en efficiënte Europese Unie te bevorderen.

In 2023 heeft de Commissie 529 nieuwe inbreukprocedures ingesteld en meer dan 1 000 zaken afgesloten doordat de lidstaten de Uniewetgeving hebben nageleefd. In 95 procent van de afgesloten zaken werd in een vroeg stadium van de inbreukprocedure de zaak opgelost. Door langdurige rechtszaken te vermijden, kunnen hun burgers en bedrijven sneller profiteren van de voordelen van het Unierecht.

In 2023 heeft de Commissie in totaal 82 inbreukprocedures bij het EU-Hof aanhangig gemaakt en het EU-Hof in 45 van deze 82 zaken gevraagd aan verscheidene lidstaten financiële sancties op te leggen . Dit is een record in de afgelopen tien jaar.

Achtergrond
Op verzoek van het Europees Parlement brengt de Commissie sinds 1984 jaarlijks verslag uit over de controle op de toepassing van het Unierecht in het voorgaande jaar. Het Europees Parlement neemt vervolgens een resolutie aan over het verslag van de Commissie.

Vroegtijdige naleving van het Unierecht door de lidstaten
De tijdige uitvoering van de EU-regels door de lidstaten is van groot belang voor het waarborgen van rechten van burgers en bedrijven in de EU en om de doeltreffendheid en de geloofwaardigheid van de EU te verzekeren. Het is ook van belang dat de Commissie de lidstaten in een vroeg stadium ondersteunt bij de correcte uitvoering en toepassing van de EU-regels.

Zo heeft de Commissie in 2023 praktische richtsnoeren verstrekt aan lidstaten, bedrijven, belanghebbenden en het grote publiek over het inzicht in en de toepassing van specifieke aspecten van het Unierecht. Via omzettingsworkshops, deskundigengroepen en commissievergaderingen met de lidstaten is de naleving van het Unierecht bevorderd. Naar aanleiding van een inventarisatie van 2023 heeft de Europese Commissie samen met de lidstaten een manier vastgesteld om de omzetting van richtlijnen te verbeteren. Via het instrument voor technische ondersteuning (TSI) heeft de Commissie de opbouw van bestuurlijke capaciteit in de lidstaten bevorderd en bijgedragen tot een correcte uitvoering van Uniewetgeving en -beleid.

Versterking van een duurzame en concurrerende economie
Ook heeft de Commissie zich in 2023 ingezet om de  integriteit van de interne markt te waarborgen , bijvoorbeeld wat het vrije verkeer van goederen in de landbouw- en de bouwsector betreft. Zij heeft handhavingsmaatregelen getroffen om belemmeringen op de interne markt weg te nemen voor dienstverleners, welke hebben gezorgd voor een betere erkenning van beroepskwalificaties in de EU. Ook is het probleem van te late betalingen van gekochte goederen en diensten aangepakt.

Uit het jaarverslag blijkt dat de Commissie zich heeft verbonden schone, betaalbare en zekere energie te leveren, haar klimaatdoelstellingen te verwezenlijken en de economische ontwikkeling te stimuleren . In 2023 hielpen de handhavingsmaatregelen van de Commissie bij het bevorderen van schone lucht, schoon water en schoon vervoer, en ze ondersteunden de circulaire economie. De Commissie heeft lidstaten en boeren geholpen in het kader van het gemeenschappelijk landbouwbeleid. Zij heeft vooruitgang geboekt met de EU-energie-unie en is zich blijven inzetten voor veilige kernenergie. De Commissie heeft ook inbreukprocedures ingesteld om de gasleveringszekerheid in de EU te bevorderen .

Het informeren en bijstaan van burgers en bedrijven is van belang om het potentieel van de interne markt te benutten. In 2023 hebben de SOLVIT-centra meer dan 2 200 burgers en bedrijven geholpen met hun problemen. De Commissiewebsite Uw Europa - Advies, dat burgers en bedrijven informeert over hun rechten op de interne markt, is veelvuldig geraadpleegd.

Bescherming van de Europese waarden, grondrechten en de rechtsstaat
Ook blijkt uit het jaarverslag hoe d e Commissie heeft opgetreden om de rechtsstaat te handhaven, democratische waarden te verdedigen en de non-discriminatiewetgeving in de hele EU te handhaven . Zo zijn er stappen ondernomen om ervoor te zorgen dat de lidstaten de EU-regels inzake de bescherming van kinderen, consumentenrechten, grensoverschrijdende patiëntenbescherming en veiliger vervoer volledig uitvoeren. De Commissie heeft de uitvoering van het beleid van de  Europese Veiligheidsunie versterkt en inbreukprocedures ingesteld of voortgezet om de naleving door de lidstaten van de EU-regels inzake migratie en asiel te verbeteren.
Tot slot hebben de handhavingsacties van de Europese Commissie in 2023 geleid tot concrete verbeteringen van de rechten van mensen . Lidstaten hebben de bescherming van consumenten verbeterd, de rechten van klokkenluiders gegarandeerd en de strafbaarstelling van haatzaaiende uitlatingen opgevoerd. Ook heeft de handhaving van de EU-regels volgens het jaarverslag gezorgd voor een betere bescherming van de rechten van werknemers en billijker arbeidsomstandigheden .

Meer informatie:
Persbericht Europese Commissie
ECER-EU-essentieel: Inbreukprocedures
ECER-dossier: Asiel en Immigratie
ECER-dossier: Landbouw
ECER-dossier: Klimaat en Milieu
ECER-dossier: Interne Markt
ECER-dossier: Werknemers
ECER-dossier: Rechtsstaat in de EU
ECER-bericht: Europese Commissie keurt jaarverslag over toezicht op toepassing van EU-recht en het interne markt scorebord goed (17 juli 2023)