Europese Commissie presenteert Asiel- en Migratiepact
Nieuwsbericht | 23-09-2020
Aanpassing van de Procedurerichtlijn
De Commissie stelt voor om een procedure aan de grens in te voeren die van toepassing is op alle niet-EU-burgers die zonder toestemming de grens overstreken. De eerste stap moet een screening voor binnenkomst zijn (klik hier voor het voorstel). Deze screening omvat identificatie, gezondheids- en veiligheidscontroles, het nemen van vingerafdrukken en registratie in de Eurodac-databank. De lidstaten moeten deze screening ook uitvoeren wanneer een persoon zich aan de grenscontroles heeft onttrokken, maar later op het grondgebied van een lidstaat wordt geïdentificeerd.
Als tweede stap stelt de Commissie een wijziging van de Procedurerichtlijn (richtlijn 2013/32) voor (klik hier voor het voorstel). De regels inzake asielgrensprocedures en terugkeergrensprocedures worden in dit voorstel samengebracht. Door middel van asielgrensprocedures kunnen asielverzoeken sneller worden behandeld. Asielverzoeken met een geringe kans om te worden aanvaard moeten snel worden onderzocht, zonder dat de legale toegang tot het grondgebied van de lidstaat is vereist. Dit zou gelden voor verzoeken die worden ingediend door verzoekers die de autoriteiten misleiden, verzoekers die afkomstig zijn uit landen met lage erkenningspercentages of verzoekers die een bedreiging vormen voor de nationale veiligheid.
Ook moet het mogelijk worden om asielzoekers tijdens een asielgrensprocedure te verplaatsen, zodat de procedures in een andere lidstaat kunnen worden voortgezet. Als een verzoek in de asielgrensprocedure wordt afgewezen moet een EU-terugkeergrensprocedure onmiddellijk van toepassing zijn. Dit zou de risico's van ongeoorloofde verplaatsingen wegnemen en een duidelijk signaal afgeven aan smokkelaars.
Voor verzoekers die niet onder de asielgrensprocedure vallen blijft de normale asielprocedure gelden. De nieuwe verordening moet voor deze procedures een toegankelijk, doeltreffend en tijdig besluitvormingsproces tot stand brengen. Dit besluitvormingsproces dient gebaseerd te zijn op eenvoudigere, duidelijkere en kortere procedures, adequate procedurele waarborgen voor asielzoekers en instrumenten om te voorkomen dat beperkingen worden omzeild.
Vervanging van de Dublinverordening
De Commissie stelt voor om de Dublinverordening te vervangen door een gemeenschappelijk kader voor asiel- en migratiebeheer (klik hier voor het voorstel). Het nieuwe gemeenschappelijke kader omvat een solidariteitsmechanisme. Dit solidariteitsmechanisme zal in de eerste plaats gericht zijn op hervestiging of terugkeersponsoring. In het kader van de terugkeersponsoring zouden de lidstaten alle nodige steun moeten verlenen aan lidstaten die onder druk staan om degenen die geen recht op verblijf hebben snel terug te sturen. De ondersteunende lidstaat moet de volledige verantwoordelijkheid op zich nemen als de terugkeer niet binnen een bepaalde termijn wordt uitgevoerd.
Lidstaten moeten ook de mogelijkheid krijgen om via andere vormen van solidariteit bij te dragen. Daarbij kan worden gedacht aan capaciteitsopbouw, operationele steun, technische en operationele deskundigheid, alsmede steun voor de externe aspecten van migratie. Hoewel de lidstaten altijd over haalbare alternatieven voor hervestiging beschikken zal een vangnet ervoor zorgen dat de druk op een lidstaat in crisissituaties daadwerkelijk wordt verlicht door middel van hervestiging of sponsoring van de terugkeer.
Een bijkomende stap zal erin bestaan de richtlijn betreffende langdurig ingezetenen zodanig te wijzigen dat personen die internationale bescherming genieten, worden gestimuleerd om in de lidstaat te blijven die internationale bescherming heeft verleend. Onder meer door deze personen de status van langdurig ingezetene in het vooruitzicht te stellen na een legaal en ononderbroken verblijf van drie jaar in die lidstaat (zie hier het voorstel).
Wijziging van de Terugkeerrichtlijn
De belangrijkste bouwsteen om tot een doeltreffend EU-systeem voor terugkeer te komen is volgens de Commissie het voorstel uit 2018 om de Terugkeerrichtlijn te herschikken (klik hier voor het voorstel). Het nieuwe voorstel zou een impuls geven aan programma’s voor begeleide vrijwillige terugkeer. De Commissie roept de andere EU-instellingen op om snel tot overeenstemming te komen. Daarnaast benadrukt de Commissie dat de nieuwe regels inzake de asielgrensprocedure en de terugkeergrensprocedure ook bijgedragen aan de terugkeer van asielzoekers.
Wijziging van de Eurodacverordening
De Commissie stelt voor om de verordening inzake Eurodac te wijzigen (klik hier voor het voorstel). De wijziging moet tot een verbeterde databank leiden. Deze databank moet helpen bij de toepassing van nieuwe bepalingen inzake het vergemakkelijken van hervestiging. Tevens moet de databank zorgen voor een beter toezicht op repatrianten.
Een robuust crisissysteem
De EU moet in staat zijn om situaties van crisis en overmacht met veerkracht en flexibiliteit aan te kunnen pakken. Daarom zal er een blauwdruk voor migratieparaatheid- en crisispreventie worden opgesteld (klik hier voor de aanbeveling). Door deze blauwdruk wordt overgestapt van een reactieve modus naar een modus die gebaseerd is op paraatheid en anticipatie.
De Commissie presenteert eveneens een voorstel voor een verordening die tijdelijke en buitengewone maatregelen in het geval van een crisis mogelijk maken (zie hier het voorstel). De doelstellingen van dit instrument zijn tweeledig. Ten eerste moet het instrument de lidstaten de flexibiliteit bieden om op crisis- en overmachtssituaties te kunnen reageren. Ten tweede moet het instrument ervoor zorgen dat het nieuwe solidariteitsmechanisme (ter vervanging van de Dublinverordening) goed is aangepast aan een crisis die wordt gekenmerkt door een groot aantal onregelmatige binnenkomsten.
Gemeenschappelijke aanpak van opsporing en redding
Sinds 2014 zijn de pogingen om Europa te bereiken op onzeewaardige schepen toegenomen. De EU, de lidstaten en particuliere actoren hebben sindsdien de maritieme opsporings- en reddingscapaciteit op de Middellandse Zee verhoogd. De Commissie stelt nu voor om tot een gecoördineerde EU-aanpak van de opsporings- en reddingspraktijk te komen.
Legale manieren voor derdelanders om naar de EU te komen
De Commissie stelt dat hervestiging een geschikte manier is om bescherming te bieden aan de meest kwetsbare vluchtelingen uit derde landen. De afgelopen jaren is het aantal hervestigingen in de EU al sterk toegenomen en dit werk moet verder worden opgeschaald. De Commissie beveelt aan de ad-hocregeling voor ongeveer 29 500 hervestigingsplaatsen, die reeds door de lidstaten wordt uitgevoerd, te formaliseren (zie hier de aanbeveling). Deze ad-hocregeling zal de periode 2020-2021 bestrijken. Na 2021 zal de Commissie de lidstaten verzoeken om nieuwe toezeggingen te doen.
Meer informatie
