Op deze pagina
De Europese Green Deal is in december 2019 door de Europese Commissie gelanceerd (zie de mededeling) en omvat een pakket beleidsinitiatieven dat de EU moet helpen met de groene transitie, waarbij het einddoel klimaatneutaliteit in 2050 is. Het pakket omvat initiatieven rond klimaat, milieu, energie, vervoer, industrie, landbouw en duurzame financiering, die nauw met elkaar verweven zijn. Hieronder wordt ingegaan op een aantal van die initiatieven.
Naar boven
Het Fit for 55-pakket (2021) bestaat uit een reeks voorstellen om de klimaat-, energie- en vervoerwetgeving van de EU te herzien en af te stemmen op de klimaatdoelstellingen uit de Europese Klimaatwet. Voorbeelden van voorstellen waren de herziening van de EU-regeling voor de emissiehandel en de instelling van een Sociaal Klimaatfonds. Tijdens de zittingstermijn van de Commissie-Von der Leyen (2019-2024) zijn alle Fit-for-55-voorstellen aangenomen.
In de Europese Klimaatwet is een kader vastgesteld voor de geleidelijke vermindering van de broeikasgasemissies in de EU tot en met 2050. De Europese Klimaatwet bevat onder meer een bindende doelstelling voor de vermindering van broeikasgasemissies in 2030 en de mogelijkheid om een doelstelling voor de vermindering van broeikasgasemissies in 2040 vast te stellen. Met de vaststelling van de Europese Klimaatwet beoogt de EU het Klimaatakkoord van Parijs uit 2015 na te leven.
In de nieuwe aanpassingsstrategie uit februari 2021 wordt door de Commissie uiteengezet hoe de EU zich kan aanpassen aan de onvermijdelijke gevolgen van de klimaatverandering en tegen 2050 klimaatveerkrachtig kan worden. Bijvoorbeeld door de kennis over klimaateffecten en aanpassingsoplossingen te vergroten, de beoordeling van klimaatrisico's te intensiveren, en sneller (klimaat)aanpassingsmaatregelen te nemen.
In mei 2020 presenteerde de Europese Commissie de EU-biodiversiteitsstrategie voor 2030. De EU-biodiversiteitsstrategie spitst zich toe op de vijf belangrijkste oorzaken van het verlies aan biodiversiteit en creëert een kader voor versterkte governance om de uitvoering van de op nationaal, Europees en internationaal niveau overeengekomen verbintenissen inzake biodiversiteit te sturen.
De "van-boer-tot-bord"-strategie" (mei 2020) heeft tot doel ervoor te zorgen dat de voedselvoorzieningsketen (de voedselproductie, het vervoer, de distributie, de afzet en de consumptie van voeding) een neutrale of positieve impact heeft op het milieu. Daarnaast beoogt de strategie ervoor te zorgen dat iedereen toegang heeft tot voldoende, voedzaam en duurzaam voedsel, en dat voedsel betaalbaar blijft.
De EU-bosstrategie voor 2030 (juli 2021) omvat een visie en concrete maatregelen om de kwantiteit en de kwaliteit van de bossen in de EU te verhogen en de bescherming, het herstel en de veerkracht van de bossen te versterken. De strategie beoogt om overgebleven bossen te beschermen, aangetaste bossen te herstellen en duurzaam beheer van bossen te bewerkstelligen.
De geactualiseerde industriestrategie (mei 2021) bevat maatregelen om de groene transitie te ondersteunen en te versnellen door samen met het bedrijfsleven, overheidsinstanties, de sociale partners en - zo nodig - andere belanghebbenden transitieprojecten te ontwikkelen (in eerste instantie voor het toerisme en de energie-intensieve bedrijfstakken). Daarnaast wil de Commissie voor een samenhangend regelgevingskader zorgen om de ambities van het Fit-for-55-pakket te verwezenlijken, onder meer door de toegang tot betaalbare en koolstofvrije elektriciteit te waarborgen.
Verordening (EU) 2024/1252 is in overeenstemming met de Europese industriestrategie en bevat een rechtskader waarmee de toegang van de EU tot een veilige, veerkrachtige en duurzame voorziening van kritieke grondstoffen wordt gewaarborgd. Die veilige, veerkrachtige en duurzame voorziening wordt onder meer gewaarborgd door het bevorderen van efficiëntie en circulariteit in de hele waardeketen. In bijlage I en bijlage II bij Verordening (EU) 2024/1252 zijn lijsten opgenomen met grondstoffen die worden aangemerkt als 'strategisch' of 'kritiek'.
In maart 2020 heeft de Europese Commissie het nieuwe actieplan voor een circulaire economie gepresenteerd. Het actieplan bevat o.a. een aantal initiatieven voor de volledige levenscyclus van producten: van het ontwerp en de vervaardiging tot het verbruik, de reparatie, het hergebruik en het recyclen. Het doel van het actieplan is het verminderen van de voetafdruk van de EU wat verbruik betreft en het verdubbelen van het percentage circulair gebruik van materialen in de EU tegen 2030.
Op 1 februari 2023 heeft de Europese Commissie een Green Deal-plan voor de industrie gepresenteerd. Het plan heeft tot doel een omgeving te scheppen die gunstiger is voor het opschalen van de capaciteit van de EU om de klimaatneutrale technologiëen en producten te fabriceren die nodig zijn om de klimaatdoelstellingen van de EU te halen. Het Green Deal-plan voor de industrie is op vier pijlers gebaseerd: een voorspelbaar en vereenvoudigd regelgevingskader, versnelde toegang tot financiering, het verbeteren van vaardigheden, en open handel voor veerkrachtige toeleveringsketens.
Verordening (EU) 2024/1735 (de verordening netto-nul-industrie) werd aangekondigd in het Green Deal-plan voor de industrie en bevat een kader om de toegang van de EU tot een zekere en duurzame levering van nettonultechnologieën te waarborgen. Die toegang wordt onder meer gewaarborgd door de productiecapaciteit van nettonultechnologieën en de toeleveringsketens ervan op te schalen. Tegelijkertijd moet het kader bijdragen tot de verwezenlijking van de klimaatdoelstellingen van de EU en de doelstelling inzake klimaatneutraliteit, zoals omschreven in de Europese Klimaatwet. In artikel 4 van Verordening (EU) 2024/1735 zijn de nettonultechnologieën opgenomen die binnen het toepassingsgebied van de verordening vallen (bijvoorbeeld zonne-energietechnologieën).
05-06-2024
De goedgekeurde verordening moet de EU op schema brengen om de binnenlandse productiecapaciteit voor belangrijke schone technologieën te versterken. Door een uniform en voorspelbaar ondernemingsklimaat voor de ...
03-05-2024
In het EU-Publicatieblad is op 3 mei 2024 de verordening kritieke grondstoffen verschenen. De verordening bevat duidelijke deadlines voor vergunningsprocedures voor EU-winningsprojecten, stelt de Commissie en de lidstaten ...
14-02-2024
De Mededeling beveelt een doelstelling aan van 90 procent emissiereductie voor 2040. De vaststelling van deze klimaatdoelstelling voor 2040 zal niet alleen economische voordelen leveren door lagere risico's op extreme ...